-
1.
ostre narzędzie zaopatrzone w trzonek, służące do cięcia lub krojenia czegoś -
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Jedzenie i jego przygotowanie
miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Najbliższe środowisko życia człowieka
sprzęty domowe i przedmioty codziennego użytku
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Praca
materiały i narzędzia pracy -
hiperonimy: narzędzie
-
- długi, mały, ogromny, wieki; plastikowy; ostry, tępy; elektryczny, kieszonkowy, składany, specjalny; rzeźniczy, stołowy, wędkarski nóż; nóż chirurgiczny, kuchenny, myśliwski; sprężynowy
- nóż chirurga
- nóż do cięcia, do krojenia, do przecinania, do rozcinania; do chleba, do mięsa, do ostryg, do ryb; do papieru, do tapet
- nóż za pasem
- nóż i broń, nóż i kij; nóż i widelec; pistolet i nóż, siekiera i nóż; pałki i noże
- atak, cios, rzut nożem
- rana od noża
- bójka na noże
- bójka, napad, rozbój; incydent; bandyta, szaleniec z nożem
- rana po nożu
- użyć noża; cięcie, użycie noża
- chwycić, odłożyć, trzymać; ukryć; rzucić, wbić, wetknąć, wyciągnąć, wyjąć, wziąć; ostrzyć; kupić nóż; przyłożyć, przystawić nóż (do gardła, do szyi); schować nóż do pochwy
- dźgnąć, grozić, pchnąć, posługiwać się, przecinać, rzucić/rzucać, straszyć, uderzyć, ugodzić, zaatakować, zabić, zadać ciosy, ranić, zranić kogoś, zranić się; bawić się; kroić nożem; cięcie, godzenie, pchnięcie, uderzenie, zranienie; jedzenie nożem; coś/ktoś przebity nożem
- uciec spod noża; zginąć od noża; (rany) kłute od noża
- nadziać się na nóż; sięgać po nóż; chwycić, złapać za nóż; ktoś uzbrojony w nóż
- biegać, gonić; napaść, rzucić się z nożem
-
Mieszkaniec Szubina, 43-letni Marian P. [...] chcąc uniknąć aresztowania zranił dwóch policjantów nożem do cięcia tapet.
źródło: NKJP: MB: Zamach na policjantów, Nakielski czas, 2003-01-21
Oprócz tego był pospolitym bandziorem i nigdy nie rozstawał się ze swoim sprężynowym nożem.
źródło: NKJP: Joanna Rudniańska: Miejsca, 1999
Zauważyła, że położył obok swojego nakrycia ostry jak brzytwa nóż do mięsa, który ostatnio kupiła w Ikei.
źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Domofon, 2005
W lokalu zostali czterej miejscowi. Każdy z ranami po nożu. Dostawali w brzuchy, klatki piersiowe, szyje.
źródło: NKJP: Sylwia Bławat: Noc grozy i długich noży, Echo Dnia, 2005-04-29
W trakcie kłótni teść stanął w obronie synowej i został dźgnięty nożem.
źródło: NKJP: (PAZ): Zabójstwa rodzinne, Dziennik Polski, 2000-12-11
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza liczba mnoga M. nóż
noże
D. noża
noży
C. nożowi
nożom
B. nóż
noże
N. nożem
nożami
Ms. nożu
nożach
W. nożu
noże
-
psł. *nožь < *nozjь
Forma prasłowiańska od psł. *nьzti 'kłuć, przebijać, wbijać w coś' z przyrostkiem *-jь tworzącym między innymi nazwy narzędzi; pierwotne znaczenie: 'to, co przebija, wbija się w coś', początkowo zatem wyraz oznaczał rodzaj ostrego narzędzia do wbijania w coś, do nabijania czegoś'; znaczenie 'narzędzie do krojenia jest więc wtórne (Bor); zob. nizać