plebania

  • dom należący do parafii, znajdujący się przeważnie w obrębie zabudowań kościelnych, w którym mieszka proboszcz
  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Religia – kościół

    miejsca i instytucje związane z religią i kościołem

  • synonimy:  probostwo
    • barokowa, klasycystyczna; zabytkowa; drewniana, murowana; dawna, nowa, stara; obszerna, opuszczona; miejscowa, pobliska; wiejska plebania
    • plebania Świętego Piotra, Pawła, Stanisława..., kościoła św. Jana, św. Katarzyny, św. Mateusza..., księdza Adama, proboszcza..., parafii
    • plebania z I poł. XIX w., z 1803 roku, z XIV wieku...
    • plebania przy kościele św. Stanisława Kostki, Przemienienia Pańskiego..., przy jakiejś ulicy; plebania w Dąbrówce, w Inowrocławiu, w Wyszkowie...
    • plebania i kościół
    • budynek; mury, drzwi, okna; pomieszczenia; ogród, podwórko, podwórze; część; gospodyni, na terenie; w stronę plebanii
    • lokator z plebanii
    • wejście; napad na plebanię; włamania na plebanie
    • mieszkanie, pokój; gospodyni, służba; wizyta na plebanii; ogród przy plebanii
    • obrabować, okraść; opuścić / opuszczać; sprzątać; wybudować, wyremontować plebanię
    • iść, pójść do plebanii; wyjść / wychodzić, wybiec z plebanii
    • chodzić, pójść, przyjść / przychodzić; wpaść; wrócić / wracać; przynosić coś na plebanię
    • nocować; zostać; spotkać się; znaleźć się / znajdować się, pracować na plebanii
  • Już z daleka rzuca się w oczy wybielony budynek plebanii. W bogato zdobionym ogrodzie znajduje się figurka Matki Boskiej Fatimskiej.

    źródło: NKJP: Robert Zapora: Sportowiec w koloratce, Gazeta Wrocławska, 2002-03-01

    W Goleszowie warto zwrócić uwagę na kościół ewangelicki z 1785 r., przebudowany w stylu neoromańskim z plebanią z końca XVIII w.

    źródło: NKJP: Jacek Bombor: Poprzez góry, poprzez lasy, Trybuna Śląska, 2003-04-26

    Zwyczajowo opłatki były wypiekane na plebaniach i w klasztorach i roznoszone przez delegowaną osobę po domach, nie można ich było nabyć w handlu.

    źródło: NKJP: Stanisław Jasionek: Rodzinny przewodnik po życiu wiarą, 2009

    W nocy z 12 na 13 grudnia około drugiej w nocy obudził mnie jeden z kolegów wikarych, mówiąc, że na plebanię przyszły żony działaczy Solidarności i płaczą, bo aresztowano ich mężów.

    źródło: NKJP: Tadeusz Isakowicz-Zaleski: Moje życie nielegalne, 2008

    W Żarnowcu przy ul. Kościelnej z pomieszczeń plebanii nieznani sprawcy skradli obraz św. Stanisława Kostki z Dzieciątkiem Jezus.

    źródło: NKJP: (Ste): Nie próżnowali, Dziennik Zachodni, 2002-03-12

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: ż

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. plebania
    plebanie
    D. plebanii
    plebanii
    neut
    plebanij
    char
    C. plebanii
    plebaniom
    B. plebanię
    plebanie
    N. plebanią
    plebaniami
    Ms. plebanii
    plebaniach
    W. plebanio
    plebanie
  • łac. kośc. plebanus

CHRONOLOGIZACJA:
SPXVI: plebanija
SKN: plebanija
SJPXVII
STR
SL
SWil: plebanja
SJPWar: plebanja
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
Data ostatniej modyfikacji: 11.12.2013