zaduma

  • książk.  pogrążenie się w myślach nad czymś
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Działalność intelektualna człowieka

    nazwy działań intelektualnych człowieka

  • synonimy:  zadumanie
    • głęboka, gorzka, melancholijna, pogodna, ponura, smętna zaduma
    • zaduma nad losem, nad mijającym czasem, nad pięknem przyrody, nad przemijaniem, nad sensem życia, nad światem, nad własną egzystencją, nad złożonością ludzkich charakterów
    • chwila, nastrój, wyraz zadumy
    • ocknąć się, otrząsnąć się; wyrwać kogoś z zadumy
    • skłaniać do zadumy
    • popaść w zadumę
    • przyglądać się z zadumą
    • marszczyć czoło, patrzeć na kogoś/coś, pogrążyć się, słuchać, trwać w zadumie
  • Rzeźba przedstawiała anioła, który przyklęknąwszy, dramatycznym gestem wspierał czoło na dłoni. Twarz miał pełną głębokiej zadumy.

    źródło: NKJP: Maria Nurowska: Powrót do Lwowa, 2008

    Pokryte złotem litery przykuwały wzrok, atmosfera spokoju spowijająca groby skłaniała do zadumy nad własną egzystencją.

    źródło: NKJP: Iwona Surmik: Talizman złotego smoka, 2002

    Wciąż milczała. W zadumie przyglądała się drzewom. - Miałam sen - powiedziała wreszcie.

    źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Rytuał, 2008

    Magia tego miejsca oddziaływała także i na innych ludzi, bo krocząca obok mnie Ela przycichła i pogrążyła się w pogodnej zadumie.

    źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007

    - Jest jednak rzeczą niezwykłą - podjął po chwili zadumy - że Piłat, który za swe bestialstwo został ostatecznie odwołany przez cezara, tamtego dnia zawahał się...

    źródło: NKJP: Bartłomiej Misiniec: Gladiatorzy i piraci, 2009

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: ż

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. zaduma
    zadumy
    D. zadumy
    zadum
    C. zadumie
    zadumom
    B. zadumę
    zadumy
    N. zadumą
    zadumami
    Ms. zadumie
    zadumach
    W. zadumo
    zadumy

    Inne uwagi

    Zwykle lp

  • bez ograniczeń + zaduma +
    nad CZYM
  • Od: przedrostkowego czasownika zadumać się; zob. dumać

CHRONOLOGIZACJA:
SL
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
Data ostatniej modyfikacji: 13.01.2014