pogarda

  • silna niechęć jakiejś osoby, często połączona z poczuciem wyższości, w stosunku do osób lub zjawisk, które uznaje za bezwartościowe lub moralnie naganne
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Relacje międzyludzkie

    określenia relacji międzyludzkich


    CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Ocena i wartościowanie

    wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

    • bezbrzeżna, bezgraniczna, głęboka, wielka; lekka; jawna, nieskrywana, ostentacyjna, wyraźna; ukrywana; całkowita, powszechna; prawdziwa; ludzka pogarda
    • pogarda śmierci, życia
    • pogarda dla człowieka, dla ludzi, dla prawa, dla śmierci, dla świata, dla życia; !?do człowieka, !?do życia; wobec kobiet, wobec ludzi, wobec Żydów
    • uczucie; odcień, odrobina; słowa, wyraz; czas pogardy
    • pełen, pełny; godny pogardy
    • czuć, odczuwać, żywić; budzić; ukryć; manifestować, okazać/okazywać, wyrażać pogardę
    • otoczony pogardą
    • zasługiwać na pogardę
    • mówić o czymś, odpowiedzieć, powiedzieć, wykrzyknąć; patrzeć, spoglądać, spojrzeć; prychnąć, splunąć; odnosić się do kogoś, traktować kogoś z pogardą
    • mieć kogoś/coś w pogardzie
  • W eleganckich kożuszkach, z bronią na ramieniu i u pasa, chodzili wyprostowani, sprężyści i nie potrafili ukryć pogardy, patrząc na nasze łachmany.

    źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998

    Karola Maja Angus też czytywał, natomiast komiksy miał osobiście w głębokiej pogardzie i uważał ich czytanie za poniżej swojej godności.

    źródło: NKJP: Andrzej Anonimus: Nie nadaje się, przecież to jeszcze szczeniak, 1999

    [...] demonstrował głęboką pogardę dla konwenansów.

    źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Piołun i miód. Kroniki Drugiego Kręgu, Księga III, 2003

    Tekst ten był manifestacją pogardy wobec ludzi, którzy nie chcieli wówczas otwarcie walczyć z reżimem.

    źródło: NKJP: Andrzej Osęka: Godzina nienawiści, Gazeta Wyborcza, 1992-06-11

    Renald miał wiele wspólnych cech ze swoim poprzednikiem u boku Konstancji. Obaj byli przystojni, silni i porywczy, mężni i skłonni do ryzyka, odnosili się z pogardą !?do muzułmanów, ich religii i kultury.

    źródło: NKJP: Dariusz Piwowarczyk: Słynni rycerze Europy. Rycerze Chrystusa, 2007

    W szkołach wojskowych i w armii wprowadzono trening moralno-patriotyczny w duchu coraz bardziej nacjonalistycznym. Krzewiono kult cesarza oraz pogardę śmierci.

    źródło: NKJP: Andrzej Chwalba: Historia Powszechna. Wiek XIX, 2008

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: ż

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. pogarda
    pogardy
    D. pogardy
    pogard
    C. pogardzie
    pogardom
    B. pogardę
    pogardy
    N. pogardą
    pogardami
    Ms. pogardzie
    pogardach
    W. pogardo
    pogardy

    Inne uwagi

    Zwykle lp

  • bez ograniczeń + pogarda +
    dla KOGO/CZEGO | wobec KOGO/CZEGO | !?do KOGO/CZEGO
    bez ograniczeń + pogarda +
    CZEGO
  • Rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego pogardzać; zob. gardzić

  • Uznawane za niepoprawne: pogarda do kogo/czego.

CHRONOLOGIZACJA:
SJPXVII
STR
SL
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
FRAZEOLOGIZMY:
Data ostatniej modyfikacji: 21.09.2012