UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

basować

Chronologizacja

1810, Narodzenie Messyasza, polona.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. basuję
basujemy
2 os. basujesz
basujecie
3 os. basuje
basują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. basowałem
+(e)m basował
basowałam
+(e)m basowała
basowałom
+(e)m basowało
basowaliśmy
+(e)śmy basowali
basowałyśmy
+(e)śmy basowały
2 os. basowałeś
+(e)ś basował
basowałaś
+(e)ś basowała
basowałoś
+(e)ś basowało
basowaliście
+(e)ście basowali
basowałyście
+(e)ście basowały
3 os. basował
basowała
basowało
basowali
basowały

bezosobnik: basowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę basował
będę basować
będę basowała
będę basować
będę basowało
będę basować
będziemy basowali
będziemy basować
będziemy basowały
będziemy basować
2 os. będziesz basował
będziesz basować
będziesz basowała
będziesz basować
będziesz basowało
będziesz basować
będziecie basowali
będziecie basować
będziecie basowały
będziecie basować
3 os. będzie basował
będzie basować
będzie basowała
będzie basować
będzie basowało
będzie basować
będą basowali
będą basować
będą basowały
będą basować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. basujmy
2 os. basuj
basujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. basowałbym
bym basował
basowałabym
bym basowała
basowałobym
bym basowało
basowalibyśmy
byśmy basowali
basowałybyśmy
byśmy basowały
2 os. basowałbyś
byś basował
basowałabyś
byś basowała
basowałobyś
byś basowało
basowalibyście
byście basowali
basowałybyście
byście basowały
3 os. basowałby
by basował
basowałaby
by basowała
basowałoby
by basowało
basowaliby
by basowali
basowałyby
by basowały

bezosobnik: basowano by

bezokolicznik: basować

imiesłów przysłówkowy współczesny: basując

gerundium: basowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. basowanie
basowania
D. basowania
basowań
C. basowaniu
basowaniom
B. basowanie
basowania
N. basowaniem
basowaniami
Ms. basowaniu
basowaniach
W. basowanie
basowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: basujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. basujący
basujący
basujący
basujące
basująca
D. basującego
basującego
basującego
basującego
basującej
C. basującemu
basującemu
basującemu
basującemu
basującej
B. basującego
basującego
basujący
basujące
basującą
N. basującym
basującym
basującym
basującym
basującą
Ms. basującym
basującym
basującym
basującym
basującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. basujący
basujący
basujące
basujące
D. basujących
basujących
basujących
basujących
C. basującym
basującym
basującym
basującym
B. basujących
basujących
basujących
basujące
N. basującymi
basującymi
basującymi
basującymi
Ms. basujących
basujących
basujących
basujących

Pochodzenie

Od: bas 1a

1. o śpiewaku

Definicja

śpiewać lub mówić basem - najniższym głosem męskim lub wydawać inny niski dźwięk

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Cytaty

Norweżka śmiała się, słuchając jego zapalczywego wywodu; modulował głos, piał i basował, jak aktor w komediowym spektaklu.

źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Prąd zatokowy, 2003

Artyści traktują swe ciała jak pudła rezonansowe, piętrzą głosy w rozwibrowane akordy, konstruują skomplikowaną harmonikę, wychodząc od tonu podawanego przez niewielki, ale potężnie „basujący” instrument.

źródło: NKJP: (js): Pieśń kozła, Polityka nr 2328, 2001

To, że słonie grają na trąbach, wiedzą wszyscy. Ale umieją też mruczeć i buczeć takim basem (poniżej progu wrażliwości ludzkiego ucha, czyli 20 Hz), że człowiek tego nie usłyszy. Basują nie tylko panowie, ale i panie słonice.

źródło: NKJP: Marzenna Nowakowska: Kto ma uszy do słuchania, niech słucha, kto ma oczy do patrzenia, niech patrzy, Gazeta Wyborcza, 1996-12-24

Mógłbyś przy tej maszynie zatapiać się w mechanicznej muzyce, a wieczorami porównywać te kompozycje z buczeniem na łące bąka, basowaniem za stodołą wołu.

źródło: NKJP: Bohdan Sławiński: Królowa Tiramisu, 2008

2. o gitarzyście

Definicja

grać na basie - gitarze basowej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka

Cytaty

Umówiliśmy się z technicznym Kultu [...] na wspólne brzdąkanie. On pukał w bębny, a ja sobie basowałem.

źródło: NKJP: Rozmawiał: Paweł Gzyl: Kręcą mnie różne dźwięki, Dziennik Polski, 2008-02-28

Wtedy na koncert we wrocławskiej Hali Ludowej przyjechała słynna walijska grupa Budgie. [...]. Jej lider [...] coś tam pobrzdąkał na scenie, a następnie posłuchał basującego Krakusa i ocenił: – Ten Polak jest świetny.

źródło: NKJP: Bartłomiej Czekański: Gitarzyści Pameli, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2005-04-15

Zmiana dyskietki i z kolejnym półplaybackiem płynie w eter inna, zdaje się bardziej tradycyjna pieśń. Gitary basują, światła wirują.

źródło: NKJP: Joanna Matusiak: Keczua-disco, Zielone Brygady. Pismo Ekologów, 2001-04-01

3. komuś

Definicja

wtórować dźwiękiem innym dźwiękom

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Cytaty

W bluszczu i powojach brzęczały roje much. Basował im przez chwilę trzmiel [...].

źródło: NKJP: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1062

Pytania matki podszyte były pretensją, w tle wciąż basował ojciec.

źródło: NKJP: Zbigniew Górniak: Siostra i byk, 2009

Głos pierwszy ciągnie pieśń, drugi jej wtóruje. Głosy trzecie basują niespodzianie.

źródło: NKJP: Brabara Kozłowska: Misja z pasją, Gazeta Poznańska, 2005-07-22

- Chcę mieć fotografię. Jak będę miał fotografie, to wszyscy uwierzą, że jeździłem. - Święta prawda! - basował mi pan Bieganek.

źródło: NKJP: Marian Brandys: Śladami Stasia i Nel, 1974

Składnia

bez ograniczeń + basować +
(KOMU) + (MOWA WPROST)

4. o pochlebcach

Definicja

wyrażać poparcie dla kogoś lub czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Cytaty

Otóż sukces naszych „liberałów” polega nie tylko na tym, że już im nawet „lewicowy” rząd basuje, przychylnie się zastanawiając nad podatkiem liniowym.

źródło: NKJP: Ludwik Stomma: Ostatni liberał, Polityka nr 2407, 2003

Niestety, przywódcy miast wiedzą, kto ich wybrał, i po cichu basują swoim mieszkańcom.

źródło: NKJP: Stanisław Bubin: Z drugiej strony, Dziennik Zachodni, 2006-12-13

Basowali prezesom, dyrekcji, bo było im dobrze.

źródło: NKJP: Helena Kuk: Szczypanie będącego w agonii, Gazeta Krakowska, 2007-02-06

[...] nacisk ideologiczny zmusił go do porzucenia własnych badań i jeśli chciał jakoś egzystować, musiał basować ustrojowi.

źródło: NKJP: Tołstoj i rewolucja: Dziennik Polski, 2008-03-04

Składnia

bez ograniczeń + basować +
KOMU/CZEMU
Data ostatniej modyfikacji: 14.05.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj