UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

utrwalić

Chronologizacja

1814, SL

Pochodzenie

Zob. trwały

1. fryzurę

Definicja

sprawić, że coś nie zmieni się lub pozostanie niezmienione przez dłuższy czas

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

utrwalić fryzurę; nawyki, postawy, swoją pozycję, wzorce, zasady; demokrację, system

Cytaty

	Lakier modelujący, dzięki niemu ułożysz i utrwalisz fryzurę. źródło: NKJP: Jesienne ekstrawagancje: Cosmopolitan, 2000, nr 10
	Utrwalenie pewnych zasad i nawyków może zająć dziecku sporo czasu. źródło: NKJP: Zofia Wiekierak: Propozycja zajęć warsztatowych dla klas I-III szk. podst. Dobre maniery, Wychowawca, 2004, nr 133
	Korczak pisał, że charakter małego dziecka najłatwiej można poznać po tym, jak je. Jest to charakter utrwalony na wieki i może podlegać najwyżej małym, czysto formalnym modyfikacjom. źródło: NKJP: Anna Bojarska, Maria Bojarska: Siostry B., 1996
	Zaatakowani poganie nie potrafili powstrzymać krzyżackich zagonów i obronić nawet największych grodów, chrześcijańskim najeźdźcom brakowało natomiast sił i środków do wykorzystania zwycięstw i utrwalenia panowania na nowych terenach. źródło: NKJP: Dariusz Piwowarczyk: Słynni rycerze Europy. Rycerze Chrystusa, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	utrwalę	utrwalimy
2 os.	utrwalisz	utrwalicie
3 os.	utrwali	utrwalą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrwaliłem +(e)m utrwalił	utrwaliłam +(e)m utrwaliła	utrwaliłom +(e)m utrwaliło	utrwaliliśmy +(e)śmy utrwalili	utrwaliłyśmy +(e)śmy utrwaliły
2 os.	utrwaliłeś +(e)ś utrwalił	utrwaliłaś +(e)ś utrwaliła	utrwaliłoś +(e)ś utrwaliło	utrwaliliście +(e)ście utrwalili	utrwaliłyście +(e)ście utrwaliły
3 os.	utrwalił	utrwaliła	utrwaliło	utrwalili	utrwaliły

bezosobnik: utrwalono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		utrwalmy
2 os.	utrwal	utrwalcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrwaliłbym bym utrwalił	utrwaliłabym bym utrwaliła	utrwaliłobym bym utrwaliło	utrwalilibyśmy byśmy utrwalili	utrwaliłybyśmy byśmy utrwaliły
2 os.	utrwaliłbyś byś utrwalił	utrwaliłabyś byś utrwaliła	utrwaliłobyś byś utrwaliło	utrwalilibyście byście utrwalili	utrwaliłybyście byście utrwaliły
3 os.	utrwaliłby by utrwalił	utrwaliłaby by utrwaliła	utrwaliłoby by utrwaliło	utrwaliliby by utrwalili	utrwaliłyby by utrwaliły

bezosobnik: utrwalono by

bezokolicznik: utrwalić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: utrwaliwszy

gerundium: utrwalenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	utrwalenie	utrwalenia
D.	utrwalenia	utrwaleń
C.	utrwaleniu	utrwaleniom
B.	utrwalenie	utrwalenia
N.	utrwaleniem	utrwaleniami
Ms.	utrwaleniu	utrwaleniach
W.	utrwalenie	utrwalenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: utrwalony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrwalony	utrwalony	utrwalony	utrwalone	utrwalona
D.	utrwalonego	utrwalonego	utrwalonego	utrwalonego	utrwalonej
C.	utrwalonemu	utrwalonemu	utrwalonemu	utrwalonemu	utrwalonej
B.	utrwalonego	utrwalonego	utrwalony	utrwalone	utrwaloną
N.	utrwalonym	utrwalonym	utrwalonym	utrwalonym	utrwaloną
Ms.	utrwalonym	utrwalonym	utrwalonym	utrwalonym	utrwalonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrwaleni	utrwaleni	utrwalone	utrwalone
D.	utrwalonych	utrwalonych	utrwalonych	utrwalonych
C.	utrwalonym	utrwalonym	utrwalonym	utrwalonym
B.	utrwalonych	utrwalonych	utrwalonych	utrwalone
N.	utrwalonymi	utrwalonymi	utrwalonymi	utrwalonymi
Ms.	utrwalonych	utrwalonych	utrwalonych	utrwalonych

odpowiednik aspektowy: utrwalać

Składnia

utrwalić

2. wiedzę

Definicja

zapamiętać na długo zdobyte informacje

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

utrwalić informacje, wiadomości, wiedzę
utrwalić w głowie, w pamięci

Cytaty

Po seansie widzowie mogą utrwalić dopiero co zdobytą wiedzę, studiując wielkie zszarzałe zdjęcia i plakaty na ścianach sali kinowej, które streszczają najważniejsze problemy, o których mówił film.

źródło: NKJP: Richard S. Ehrlich: Jak to robią Chińczycy?, Gazeta Wyborcza,1993-08-14

Nauka dopełniająca miała na celu wyłącznie utrwalenie umiejętności nabytych w szkole, głównie czytania, pisania i rachunków.

źródło: NKJP: Maria Leś-Runicka: Galicyjska autonomia, Co Tydzień Jaworzno, 2004-01-29

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	utrwalę	utrwalimy
2 os.	utrwalisz	utrwalicie
3 os.	utrwali	utrwalą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrwaliłem +(e)m utrwalił	utrwaliłam +(e)m utrwaliła	utrwaliłom +(e)m utrwaliło	utrwaliliśmy +(e)śmy utrwalili	utrwaliłyśmy +(e)śmy utrwaliły
2 os.	utrwaliłeś +(e)ś utrwalił	utrwaliłaś +(e)ś utrwaliła	utrwaliłoś +(e)ś utrwaliło	utrwaliliście +(e)ście utrwalili	utrwaliłyście +(e)ście utrwaliły
3 os.	utrwalił	utrwaliła	utrwaliło	utrwalili	utrwaliły

bezosobnik: utrwalono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		utrwalmy
2 os.	utrwal	utrwalcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrwaliłbym bym utrwalił	utrwaliłabym bym utrwaliła	utrwaliłobym bym utrwaliło	utrwalilibyśmy byśmy utrwalili	utrwaliłybyśmy byśmy utrwaliły
2 os.	utrwaliłbyś byś utrwalił	utrwaliłabyś byś utrwaliła	utrwaliłobyś byś utrwaliło	utrwalilibyście byście utrwalili	utrwaliłybyście byście utrwaliły
3 os.	utrwaliłby by utrwalił	utrwaliłaby by utrwaliła	utrwaliłoby by utrwaliło	utrwaliliby by utrwalili	utrwaliłyby by utrwaliły

bezosobnik: utrwalono by

bezokolicznik: utrwalić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: utrwaliwszy

gerundium: utrwalenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	utrwalenie	utrwalenia
D.	utrwalenia	utrwaleń
C.	utrwaleniu	utrwaleniom
B.	utrwalenie	utrwalenia
N.	utrwaleniem	utrwaleniami
Ms.	utrwaleniu	utrwaleniach
W.	utrwalenie	utrwalenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: utrwalony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrwalony	utrwalony	utrwalony	utrwalone	utrwalona
D.	utrwalonego	utrwalonego	utrwalonego	utrwalonego	utrwalonej
C.	utrwalonemu	utrwalonemu	utrwalonemu	utrwalonemu	utrwalonej
B.	utrwalonego	utrwalonego	utrwalony	utrwalone	utrwaloną
N.	utrwalonym	utrwalonym	utrwalonym	utrwalonym	utrwaloną
Ms.	utrwalonym	utrwalonym	utrwalonym	utrwalonym	utrwalonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrwaleni	utrwaleni	utrwalone	utrwalone
D.	utrwalonych	utrwalonych	utrwalonych	utrwalonych
C.	utrwalonym	utrwalonym	utrwalonym	utrwalonym
B.	utrwalonych	utrwalonych	utrwalonych	utrwalone
N.	utrwalonymi	utrwalonymi	utrwalonymi	utrwalonymi
Ms.	utrwalonych	utrwalonych	utrwalonych	utrwalonych

odpowiednik aspektowy: utrwalać

Składnia

Rz_osobowy

utrwalić

3. na zdjęciu

Definicja

przedstawić osoby, zjawiska lub zdarzenia, opisując je w jakimś dziele lub rejestrując za pomocą jakiegoś urządzenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Połączenia

utrwalić bohaterów, pamięć o kimś, postać, czyjąś wielkość, czyjś wizerunek; nagranie, rozmowę, scenę
utrwalić na płótnie, na rysunkach; na filmie, na kliszy, na płycie, na taśmie, na zdjęciu
utrwalić w druku, w książce, w literaturze, w wierszu

Cytaty

	Zamysł ciekawy i ambitny. Pokazać, jak na przestrzeni wieków twórcy próbowali utrwalić w dziełach to najczystsze i najpotężniejsze z uczuć. źródło: NKJP: Piotr Sarzyński: Pośladki przebite strzałą, Polityka, 2008-03-15
	Raz na jakiś czas opuszcza [...] piękny zamek w Łańcucie, udając się w zagraniczną podróż, w poszukiwaniu największych mistrzów pędzla i dłuta, którzy mogliby utrwalić śliczne rysy jej dziecka. źródło: NKJP: Magda Huzarska-Szumiec: Jak księżna przekonała mistrza Canovę?, Gazeta Krakowska. 2008-03-01
	Śnił mi się zawsze jednakowo, jakby go ktoś utrwalił na taśmie filmowej. źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa, 1958
	[...] miał już całe opowiadanie gotowe w pamięci. Należało je tylko mechanicznie utrwalić na papierze. źródło: NKJP: Karol Olgierd Borchardt: Szaman morski, 1985
	[...] jest oskarżony o podłożenie bomby w podziemnej stacji metra [...]. Jego postać z plecakiem utrwaliła kamera obserwacyjna na tej stacji. źródło: NKJP: (PAP): Wszyscy pod kluczem, Dziennik Polski, 2005-07-30

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	utrwalę	utrwalimy
2 os.	utrwalisz	utrwalicie
3 os.	utrwali	utrwalą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrwaliłem +(e)m utrwalił	utrwaliłam +(e)m utrwaliła	utrwaliłom +(e)m utrwaliło	utrwaliliśmy +(e)śmy utrwalili	utrwaliłyśmy +(e)śmy utrwaliły
2 os.	utrwaliłeś +(e)ś utrwalił	utrwaliłaś +(e)ś utrwaliła	utrwaliłoś +(e)ś utrwaliło	utrwaliliście +(e)ście utrwalili	utrwaliłyście +(e)ście utrwaliły
3 os.	utrwalił	utrwaliła	utrwaliło	utrwalili	utrwaliły

bezosobnik: utrwalono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		utrwalmy
2 os.	utrwal	utrwalcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrwaliłbym bym utrwalił	utrwaliłabym bym utrwaliła	utrwaliłobym bym utrwaliło	utrwalilibyśmy byśmy utrwalili	utrwaliłybyśmy byśmy utrwaliły
2 os.	utrwaliłbyś byś utrwalił	utrwaliłabyś byś utrwaliła	utrwaliłobyś byś utrwaliło	utrwalilibyście byście utrwalili	utrwaliłybyście byście utrwaliły
3 os.	utrwaliłby by utrwalił	utrwaliłaby by utrwaliła	utrwaliłoby by utrwaliło	utrwaliliby by utrwalili	utrwaliłyby by utrwaliły

bezosobnik: utrwalono by

bezokolicznik: utrwalić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: utrwaliwszy

gerundium: utrwalenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	utrwalenie	utrwalenia
D.	utrwalenia	utrwaleń
C.	utrwaleniu	utrwaleniom
B.	utrwalenie	utrwalenia
N.	utrwaleniem	utrwaleniami
Ms.	utrwaleniu	utrwaleniach
W.	utrwalenie	utrwalenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: utrwalony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrwalony	utrwalony	utrwalony	utrwalone	utrwalona
D.	utrwalonego	utrwalonego	utrwalonego	utrwalonego	utrwalonej
C.	utrwalonemu	utrwalonemu	utrwalonemu	utrwalonemu	utrwalonej
B.	utrwalonego	utrwalonego	utrwalony	utrwalone	utrwaloną
N.	utrwalonym	utrwalonym	utrwalonym	utrwalonym	utrwaloną
Ms.	utrwalonym	utrwalonym	utrwalonym	utrwalonym	utrwalonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrwaleni	utrwaleni	utrwalone	utrwalone
D.	utrwalonych	utrwalonych	utrwalonych	utrwalonych
C.	utrwalonym	utrwalonym	utrwalonym	utrwalonym
B.	utrwalonych	utrwalonych	utrwalonych	utrwalone
N.	utrwalonymi	utrwalonymi	utrwalonymi	utrwalonymi
Ms.	utrwalonych	utrwalonych	utrwalonych	utrwalonych

odpowiednik aspektowy: utrwalać

Składnia

Rz_osobowy	+	utrwalić	+	KOGO/CO + (w CZYM \| na CZYM)
Rz_nieżywotny	+	utrwalić	+	KOGO/CO

Data ostatniej modyfikacji: 05.10.2017