UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

katanka

Chronologizacja

1602, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. katanka
katanki
D. katanki
katanek
C. katance
katankom
B. katankę
katanki
N. katanką
katankami
Ms. katance
katankach
W. katanko
katanki

1. kobieca

Definicja

kaftan sznurowany z przodu, stanowiący część dawnego kobiecego stroju ludowego w niektórych regionach Polski

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie rodzaje i części ubrań

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

Relacje znaczeniowe

synonimy:  katana

Cytaty

W chłodniejsze dni kobiety wkładały także kaftaniki (katanki) lub granatowe żupany.

źródło: Internet: muzea.malopolska.pl

Katanka to kaftan kobiecy. Szyto go, w zależności od pory roku, z różnych tkanin wełnianych i bawełnianych z licznymi haftami atłasowymi i angielskimi. W XX wieku szyto katanki z aksamitu.

źródło: Internet: folklor.pl

Dopełnieniem stroju mogła być katanka, do końca XIX w. z płótna konopnego, w stuleciu kolejnym z perkali, barchanów i innych tkanin bawełnianych.

źródło: Internet: ubioryludowe.muzeumetnograficzne.rzeszow.pl/ubior-codzienny/

2. męska

Definicja

etn. 
wierzchnie okrycie męskie, sięgające kostek, stanowiące część dawnego męskiego stroju ludowego w niektórych regionach Polski

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie rodzaje i części ubrań

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

Relacje znaczeniowe

synonimy:  katana

Cytaty

Katanka miała wykładany lub stojący kołnierz, po bokach dwie kieszenie przykryte klapkami oraz zdobienia w postaci obszyć czarnym sznureczkiem.

źródło: Internet: polalech.pl

Czerwone katanki nosili kawalerowie, modre natomiast starsi i żonaci.

źródło: Internet: regionwielkopolska.pl

3. w wojsku

Definicja

etn. 
kurtka z krótkimi połami noszona w wojsku polskim w XVIII wieku

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie rodzaje i części ubrań

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

Cytaty

Potocki polecił odstającej pod tym względem od innych oddziałów chorągwi podstolego koronnego S. Lubomirskiego, aby szeregowcy otrzymali katanki [...]

źródło: Aleksander Smoliński: 2010 (books.google.pl)

Dwór dostarczał na dziesięć lat umundurowanie: „katanki czerwone” i ładownice dla pieniężników i bojarów oraz „katanki zielone” dla ciągłych.* W roku 1786 w związku z niwelacyjną reformą ujednostajniono umundurowanie i uzbrojenie

źródło: Przegląd Historyczny tom 44, 1953 (books.google.pl)

4. ekspresywnie

Definicja

ekspresywnie o katanie - kurtce

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie rodzaje i części ubrań

Relacje znaczeniowe

synonimy:  katana

Cytaty

W sierpniu Pasza zasznurował adidasy i spakowawszy golarkę oraz dżinsową katankę, z kupioną przez rodzinę wizą ruszył podbijać Zachód.

źródło: NKJP: Edyta Gietka: Matka Czeczenka, Polityka 2007-11-10

Data ostatniej modyfikacji: 13.01.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj