UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

imieniny

Chronologizacja

SJPXVII, SL, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: p3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. imieniny
D. imienin
C. imieninom
B. imieniny
N. imieninami
Ms. imieninach
W. imieniny

Pochodzenie

Zob. imię

1. dzień

Definicja

zaznaczony w kalendarzu dzień patrona danego imienia stanowiący coroczne święto osób noszących to imię

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu kalendarz i miary czasu

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja uroczystości i święta

Połączenia

  • popularne imieniny
  • imieniny babci, brata, cioci, dziadka, mamy, teściowej...; Barbary, Józefa, Marii...
  • imieniny w lutym, w maju, w październiku
  • urodziny i imieniny
  • dzień imienin; prezent, przyjęcie, życzenia z okazji imienin
  • kartka, życzenia na imieniny
  • imieniny przypadają, wypadają kiedyś
  • nie obchodzić imienin
  • mieć; obchodzić, świętować, uczcić imieniny
  • dostać coś; dać, kupić, podarować komuś coś na imieniny
  • pamiętać, zapomnieć o czyichś imieninach

Cytaty

Większy ruch panuje na poczcie tuż przed popularnymi imieninami - np. Anny, Wandy czy Jana.

źródło: NKJP: Agata Niebudek: Ludzie listów nie piszą, Echo Dnia, 2004-10-07

Bukiet z okazji imienin czy jubileuszu możemy wysłać przez posłańca. Kwiaty zamawiamy rano, licząc się z tym, że zostaną doręczone za kilka godzin.

źródło: KWSJP: Edward Pietkiewicz: Na specjalne okazje, 1996

Gesnerowie byli ewangelikami i dzień urodzin obchodziło się u nich jako coroczne święto osobiste, odpowiadające katolickim imieninom.

źródło: KWSJP: Jerzy Jesionowski: Nad urwiskiem, 1987

Bardzo dużo osób kontaktuje się ze mną. Przychodzą z życzeniami świątecznymi, pamiętają o moich imieninach.

źródło: NKJP: Grażyna Mróz: Lepiej w duecie niż solo, Tygodnik Podhalański nr 11, 1997

2. przyjęcie

Definicja

przyjęcie organizowane w dniu święta patrona danego imienia przez osobę noszącą to imię

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja uroczystości i święta

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  impreza, przyjęcie

Połączenia

  • huczne, wielkie; wspólne imieniny
  • robić, wyprawić/wyprawiać, urządzić/urządzać, zrobić imieniny
  • iść, pójść, przyjść; zaprosić/zapraszać na imieniny
  • bawić się, być na imieninach

Cytaty

Baczyńskiego dane mi było poznać, i raz tylko spotkać, na hucznych imieninach dwu Jerzych, Andrzejewskiego i Zagórskiego, w dniu 23 kwietnia 1944 roku, na warszawskich Bielanach, gdzie wtedy obaj mieszkali.

źródło: NKJP: Ryszard Matuszewski: Alfabet: wybór z pamięci 90-latka, 2004

Na ostatnie widzenie pozwolono nam cztery miesiące temu [...] Urządziłam mężowi imieniny. Kilku osobom udało się wejść, pozostałych komendant Rozum nie wpuścił.

źródło: NKJP: Irena Morawska: Więźniowie rezydencji, Gazeta Wyborcza, 1996-07-30

Miejscowy didżej, który w przerwach popijał z barmanem drinka w kolorze szamponu, miał fryzurę afro i niesamowite, rozszerzane u dołu spodnie w kwiaty [...]. Była to jakaś biurowa impreza, imieniny pani Basi z księgowości, przeniesione z biura do najbliższego lokalu.

źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008

Frazeologizmy

imieniny miesiąca
Data ostatniej modyfikacji: 29.12.2010
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj