Chronologizacja
Pochodzenie
łac. kośc. (annus) iūbilæus 'pięćdziesięciolecie; jubileusz'
z hebr. yōbhēl 'baran; róg barani, trąbka z rogu baraniego; święto przypadające raz na 50 lat'
Według prawa mojżeszowego co 50 lat przypadał rok odpuszczania długów, co ogłaszano trąbiąc na rogu baranim.
1.a rocznica
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja uroczystości i święta
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | rocznica |
Połączenia
- godny, mały, okrągły, skromny, ważny, wielki; smutny jubileusz
- jubileusz biblioteki, muzeum, orkiestry, szkoły, zespołu; czyjejś działalności, pracy; istnienia, powstania czegoś; nadania imienia czemuś; pożycia małżeńskiego, ślubu; dwudziestopięciolecia, pięćdziesięciolecia, stulecia czegoś
- rocznice i jubileusze
- dzień, rok; obchody, uroczystość jubileuszu; z okazji jubileuszu
- prezent na jubileusz
- jubileusz zbiegł się z czymś
- coś towarzyszy jubileuszowi
- obchodzić, świętować, uczcić; uświetnić jubileusz
Cytaty
|
W 1887 r., z okazji uroczystości złotego jubileuszu 50-lecia panowania królowej Wiktorii, odbyła się pierwsza Konferencja Kolonialna [...]. źródło: NKJP: Janusz Pajewski: Historia powszechna 1871-1918, 1994 |
|
|
Klub [...] obchodzi w tym roku 80. rocznicę powstania. Niestety, piłkarska drużyna tego klubu nie uświetni jubileuszu awansem do drugiej rundy pucharu UEFA. źródło: NKJP: Jarosław Śliżewski: Awans na pastwisku, Gazeta Wyborcza, 1994-09-29 |
|
|
Inkunabuł [...] nie będzie jedynym prezentem na jubileusz muzeum. Fundacja Przyjaciół Planetarium i Muzeum Mikołaja Kopernika podaruje placówce współczesną Kopernikowi kopię globusa nieba Mercatora, a Zarząd Miasta statuetkę Kopernika autorstwa znanej polskiej rzeźbiarki Zofii Wolskiej. źródło: NKJP: Małgorzata Litwin: Toruń w UNESCO, Gazeta Miejska, 2000 |
|
|
Toruński Urząd Stanu Cywilnego poza codzienną pracą związaną m.in. z rejestracją narodzin, zgonów, zawieraniem małżeństw, organizuje dwa rodzaje uroczystości o charakterze jubileuszowym: setne rocznice urodzin osób zamieszkujących w Toruniu oraz jubileusze wieloletniego pożycia małżeńskiego. źródło: KWSJP: Andrzej Dembowski: Vademecum Interesanta - Jubileusze w USC, prasa, 1999 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | jubileusz |
jubileusze |
|
| D. | jubileuszu |
jubileuszy jubileuszów |
|
| C. | jubileuszowi |
jubileuszom |
|
| B. | jubileusz |
jubileusze |
|
| N. | jubileuszem |
jubileuszami |
|
| Ms. | jubileuszu |
jubileuszach |
|
| W. | jubileuszu |
jubileusze |
Składnia
|
+ | jubileusz | + |
CZEGO
|
Informacja normatywna
Uznawane za błędne w znaczeniu: 'każda rocznica'
1.b uroczystość
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja uroczystości i święta
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | uroczystość |
Połączenia
- huczny, wspaniały jubileusz
- organizator; inauguracja, otwarcie, rozpoczęcie, zakończenie; program jubileuszu
- przygotowania do jubileuszu
- patronat nad jubileuszem
- jubileusz odbył się/odbywa się gdzieś, rozpoczął się
- organizować, zorganizować; rozpocząć jubileusz
- przybyć na jubileusz
Cytaty
|
9 stycznia strażacy OSP w Zębie podczas swego walnego zebrania podsumowali ubiegłoroczną działalność i przedyskutowali plany na przyszłość, koncentrując się na przygotowaniach do jubileuszu stulecia jednostki. źródło: NKJP: (mag): OSP Ząb - Najwyżej i najlepiej, Tygodnik Podhalański, 2000 |
|
|
Informacja o zwycięstwie Piotra Nurowskiego bardzo szybko rozeszła się wśród jego znajomych w Sandomierzu [...]. Mamy nadzieję, że niedługo nas odwiedzi i obejmie patronat nad jubileuszem osiemdziesięciolecia naszego klubu. źródło: NKJP: Dorota Kułaga: Prezes jest nasz!, Echo Dnia, 2005-03-04 |
|
|
Oficjalne źródła watykańskie podają, że na jubileusz przybyło oprócz samych jubilatów także 2 tys. członków ich rodzin. źródło: NKJP: Miłada Jędrysik: Jubileusz Jana Pawła II, Gazeta Wyborcza, 1996-11-08 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | jubileusz |
jubileusze |
|
| D. | jubileuszu |
jubileuszy jubileuszów |
|
| C. | jubileuszowi |
jubileuszom |
|
| B. | jubileusz |
jubileusze |
|
| N. | jubileuszem |
jubileuszami |
|
| Ms. | jubileuszu |
jubileuszach |
|
| W. | jubileuszu |
jubileusze |