Chronologizacja
Pochodzenie
może węg. ország 'kraj, państwo'
1. cesarski
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
Połączenia
- orszak arcybiskupi, cesarski, królewski, książęcy, papieski; wspaniały; tryumfalny, zwycięski; liczny, tłumny; zbrojny
- orszak arcybiskupa, cesarza, króla, królowej, księcia, księżnej, papieża; dworzan, panien
- muzykanci, trębacze z orszaku
- orszak dąży, rusza dokądś; nadciąga skądś, posuwa się za kimś dokądś
- towarzyszyć orszakowi
- tworzyć orszak
- należeć do orszaku
- spotkać się z orszakiem
Cytaty
Nad rzeczką Oleśniczką, wijącą się wśród czarnych olszowych łęgów, kęp białych brzóz i zieloniutkich łąk, na wzniesieniu, z którego widać było strzechy i dymy wsi Borowa, książęcy orszak zrobił dłuższy postój. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002 |
|
Król przy pomocy marszałka koronnego ubierał się w strój koronacyjny, podobny do liturgicznych szat biskupich i podkreślający sakralność monarchy. Następnie orszak królewski opuszczał pałac i przy wtórze dzwonów udawał się do katedry. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych: praca zbiorowa, 2005 |
|
[...] została przyjęta zasada, iż za przygotowania liturgiczne płaci Kościół katolicki w Polsce, a koszty związane z zapewnieniem bezpieczeństwa i przejazdów Papieża wraz z orszakiem pokrywa strona rządowa. źródło: NKJP: Wizyta Papieża, Gazeta Wyborcza, 1997-03-13 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | orszak |
orszaki |
|
D. | orszaku |
orszaków |
|
C. | orszakowi |
orszakom |
|
B. | orszak |
orszaki |
|
N. | orszakiem |
orszakami |
|
Ms. | orszaku |
orszakach |
|
W. | orszaku |
orszaki |
Składnia
![]() |
+ | orszak | + |
KOGO
|
![]() |
+ | orszak | + |
JAKI
|
2. weselny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja uroczystości i święta
Połączenia
- anielski orszak; orszak pogrzebowy, ślubny, weselny, żałobny; barwny, kolorowy, wspaniały; posępny, smętny, smutny, wesoły; długi, liczny, niewielki, skromny, tłumny
- orszak Dionizosa, Lajkonika, Świętego Mikołaja...
- członek; przejazd, przejście; czoło, przód, tył orszaku
- muzykanci, trębacze z orszaku
- orszak dąży, rusza dokądś; nadciąga skądś, posuwa się za kimś dokądś
- towarzyszyć orszakowi
- tworzyć orszak
- należeć do orszaku
- spotkać się z orszakiem
Cytaty
Wreszcie od strony ulicy Wiejskiej dał się słyszeć pojedynczy skowyt policyjnej syreny i zgromadzeni przed Sejmem ujrzeli początek orszaku, wiozącego nowego i ustępującego prezydenta. źródło: KWSJP: Grzegorz Mathea: IV Rzeczpospolita, 2005 |
|
Następnego ranka po pełni miesiąca wyruszył z miasta orszak dziewcząt z Szoszanną na czele. źródło: KWSJP: Tadeusz Kudliński: Gniew o Szoszannę, 1963 |
|
Orszak żałobny pociągnął ulicami ku cmentarzowi wojskowemu na Powązkach. źródło: KWSJP: Jerzy Jesionowski: Nad urwiskiem, 1987 |
|
Z Pałacu Ślubów poszliśmy pieszo weselnym orszakiem na słynne kaczki do pani Piętakowej [...]. źródło: NKJP: Marian Brandys: Dziennik 1972, 1997 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | orszak |
orszaki |
|
D. | orszaku |
orszaków |
|
C. | orszakowi |
orszakom |
|
B. | orszak |
orszaki |
|
N. | orszakiem |
orszakami |
|
Ms. | orszaku |
orszakach |
|
W. | orszaku |
orszaki |
Składnia
![]() |
+ | orszak | + |
(KOGO)
|
![]() |
+ | orszak | + |
JAKI
|