UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

imadło

Chronologizacja

1858, Wartkotłocznie w szczególności, books.google.pl

Pochodzenie

Zob. imać się

1. w warsztacie

Definicja

przyrząd służący do przytrzymywania lub ściskania przedmiotów umieszczanych pomiędzy jego szczękami, których odległość od siebie można zmieniać

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca materiały i narzędzia pracy

Połączenia

  • imadło hydrauliczne, kątowe, krzyżowe, maszynowe, obrotowe, pneumatyczne, przenośne, ręczne, stalowe, stołowe, zaciskowe; uniwersalne, wielofunkcyjne, wiertarskie; kowalskie, modelarskie, narciarskie, stolarskie, ślusarskie, warsztatowe
  • imadło do drewna, do rur, do wiertarki
  • części, szczęki, śruba do imadła
  • włożyć, wsadzić w imadło
  • zamocować/mocować w imadle

Cytaty

Na początku rogi trzeba gotować, nawet po kilkanaście godzin. Potem muszą trzy dni stygnąć, a zimą nawet dłużej - opowiada z pasją pan Rudolf. - Około pół godziny trzeba je ściskać imadłem, aby nadać odpowiedni kształt.

źródło: NKJP: Uczeń stał się mistrzem, Dziennik Bałtycki, 2000-09-23

Z odlewu technicy robią maskę, do której dopasowuje się protezę. Na koniec wkłada się ją w specjalne imadła i, na kilka godzin, do lodówki, by tworzywo stężało.

źródło: NKJP: Piotr Wesołowski: Odzyskać twarz, Gazeta Wyborcza, 1993-03-31

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. imadło
imadła
D. imadła
imadeł
C. imadłu
imadłom
B. imadło
imadła
N. imadłem
imadłami
Ms. imadle
imadłach
W. imadło
imadła

2. w szpitalu

Definicja

med. 
narzędzie przypominające kształtem małe nożyczki lub szczypce, służące do trzymania igły chirurgicznej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Połączenia

  • imadło chirurgiczne

Cytaty

Chwycona imadłem sierpowato zakrzywiona igła z przewleczoną nicią wędruje ze stolika instrumentariuszki do rąk lekarza.

źródło: Barbara Stolarska: Wejrzenie w chirurgię, Miesięcznik Literacki, 1988 (books.google.pl)

Poprzez kilka małych otworów wprowadza się do jamy ciała takie same przyrządy, jakie używane są w tradycyjnej chirurgii, jednak odpowiednio technicznie zmodyfikowane, a głównie zminiaturyzowane, czyli: nóż, nożyczki, imadła do szycia, narzędzia, które pozwalają bezkrwawo ciąć i kleić oraz zespalać fragment jelita czy żołądka.

źródło: NKJP: Danuta Orlewska: Chirurgia u progu XXI wieku, Dziennik Polski, 2008-12-27

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. imadło
imadła
D. imadła
imadeł
C. imadłu
imadłom
B. imadło
imadła
N. imadłem
imadłami
Ms. imadle
imadłach
W. imadło
imadła

3. naczynia

Definicja

część przedmiotu służąca do chwytania jej dłonią w celu przenoszenia danego przedmiotu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

synonimy:  uchwyt

Cytaty

Kiedy wojownicy egipscy odmówili pomocy swemu królowi (panował wtedy Seto, kapłan Hefajstosa, tzn. boga Ptah), za sprawą bóstwa myszy polne w nocy pogryzły wrogom kołczany, łuki i imadła tarcz, tak że pozbawieni broni uciekli.

źródło: Jan Wikarjak: Podania aitiologiczne u Herodota, Eos, 1964 (books.google.pl)

Tradycyjne ucho i rączki, zastąpiono nowoczesnymi uchwytami, które, będąc integralną częścią formy naczynia, stanowią jej uzupełnienie, a nie dodatek i, co jest najistotniejsze dla użytkownika, są one „poręczniejsze” od tradycyjnych imadeł.

źródło: Szwedzkie wzornictwo przemysłowe, Przegląd Artystyczny, 1968 (books.google.pl)

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. imadło
imadła
D. imadła
imadeł
C. imadłu
imadłom
B. imadło
imadła
N. imadłem
imadłami
Ms. imadle
imadłach
W. imadło
imadła

4. sytuacja

Definicja

książk. 
trudna sytuacja, która uniemożliwia komuś swobodę myślenia lub zachowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kleszcze

Cytaty

Logika czynienia z mediów instrumentu w rękach jednej grupy potrafi się zemścić także na dzisiejszych promotorach różnych pomysłów brania gazet w imadło polityki.

źródło: Paweł Kowal: Daleko od Budapesztu, Dziennik Polski, 2019-06-21 (plus.dziennikpolski24.pl)

Podczas tego karnawału Polska nie czuła się w imadle po raz pierwszy od roku 1717, gdy to Sejm Niemy zgodził się na stacjonowanie i swobodne przemarsze wojsk Piotra Wielkiego przez terytorium Rzeczypospolitej.

źródło: Jerzy Pomianowski: Kiedy Polska będzie pewna swego, Zdanie, 2011 (mbc.malopolska.pl)

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. imadło
imadła
D. imadła
imadeł
C. imadłu
imadłom
B. imadło
imadła
N. imadłem
imadłami
Ms. imadle
imadłach
W. imadło
imadła

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + imadło +
(CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 03.07.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj