UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

głowacz

Chronologizacja

1455, SStp
Inne znaczenie: 'bławatek'

Pochodzenie

Zob. głowa

1. ryba

Definicja

zool. 
drapieżna ryba bez łusek, z dużą głową, szerokim otworem gębowym i wysoko osadzonymi oczami, żyjąca w słodkich wodach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwierzęta wodne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  ryba

Cytaty

Oprócz łososia, pstrąga potokowego, troci wędrownej, węgorza i piskorza, o których to wiemy, że tu są, występują też [...] gatunki całkowicie unikatowe, takie jak minóg morski, rzeczny lub strumieniowy, słonecznica, śliz, głowacz, a nawet ciosa.

źródło: NKJP: Cała Ina i Gowienica w Naturze 2000, Gazeta Goleniowska, 2008-07-30

Na przedwiośniu jeziora i zbiorniki zaporowe pokrywa gruby lód, od którego wolne są już młaki, stawy, rowy i mniejsze rzeki. Trwa tarło pstrąga, głowacza i szczupaka.

źródło: NKJP: Tomasz Lippoman: Marzec. Kalendarz przyrody, Zielone Brygady. Pismo Ekologów, 2006-02-01

Puszczały lody na potoczkach i znów można było łowić rękoma pod kamieniami głowacze, aby je później piec na patyku w ognisku.

źródło: NKJP: Tomasz Domaniewski: Niedaleko od prawdy, 1975

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. głowacz
głowacze
D. głowacza
głowaczy
C. głowaczowi
głowaczom
B. głowacza
głowacze
N. głowaczem
głowaczami
Ms. głowaczu
głowaczach
W. głowaczu
głowacze

2. człowiek

Definicja

żart. 
człowiek mający dużą wiedzę, inteligencję lub doświadczenie

Noty o użyciu

Często używane ironicznie w odniesieniu do osoby, która według mówiącego niesłusznie jest uważana albo uważa się za mądrą.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka określenia człowieka ze względu na jego działalność intelektualną

Połączenia

  • tęgi głowacz

Cytaty

To, że ktoś celowo podpala stodoły, wyglądało groźnie, ale skoro pali tylko Bronowskich, to nie ma się czego bać - wygłówkowali lokalni głowacze i wieś głośno odetchnęła z ulgą.

źródło: NKJP: Czerwony kur, Dziennik Polski, 1998-02-28

Należał do grona wspaniałych głowaczy, których każde wystąpienie na zebraniu było sygnałem nie lada jakiej erudycji.

źródło: NKJP: Ryszard Matuszewski: Alfabet. Wybór z pamięci 90-latka, 2004

I ruszamy dalej - do następnej afery. Zbada ją komisja złożona z tęgich głowaczy. Budżet, porady eksperckie, dostęp do telewizji, miny sędziów Sądu Ostatecznego.

źródło: NKJP: Ryszard Marek Groński: Gorączka błota, Polityka, 2004-04-17

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. głowacz
głowacze
ndepr
głowacze
depr
D. głowacza
głowaczy
C. głowaczowi
głowaczom
B. głowacza
głowaczów
głowaczy
N. głowaczem
głowaczami
Ms. głowaczu
głowaczach
W. głowaczu
głowacze
ndepr
głowacze
depr
Data ostatniej modyfikacji: 01.10.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj