Chronologizacja
Pochodzenie
niem. Mahagoni
z ang. mahogany
1. mahoniowiec
Definicja
Noty o użyciu
W tym znaczeniu wyraz powszechnie używany w języku ogólnym, choć jest to niewłaściwe z punktu widzenia systematyki botanicznej.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin drzewa i krzewy
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin rośliny egzotyczne
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | mahoniowiec | |
| hiperonimy: | drzewo |
Połączenia
- odmiana mahoniu
Cytaty
|
Wzdłuż wybrzeża nad Zatoką Meksykańską rozciąga się równina. […] W lasach rosną mahonie, cedry i puchowce. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Wpływ człowieka na lasy deszczowe Amazonii został rażąco zaniżony – ustalił międzynarodowy zespół badaczy z Brazylii i Wielkiej Brytanii. [...] Degradacja lasów często zaczyna się wycinaniem cennych drzew, takich jak duże mahonie i tabebuie. źródło: Internet: exignorant.wordpress.com |
|
|
Ameryka Południowa jest ojczyzną mahoni. źródło: Internet: absta.pl |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | mahoń |
mahonie |
|
| D. | mahoniu |
mahoni mahoniów |
|
| C. | mahoniowi |
mahoniom |
|
| B. | mahoń |
mahonie |
|
| N. | mahoniem |
mahoniami |
|
| Ms. | mahoniu |
mahoniach |
|
| W. | mahoniu |
mahonie |
2. afrykański - drzewo
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin drzewa i krzewy
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin rośliny egzotyczne
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | drzewo |
Połączenia
- mahoń afrykański
Cytaty
|
[...] wjeżdżając w Wielki Las, pomiędzy te niebotyczne sekwoje, mahonie, sapele i iroka, mam uczucie, jakbym wchodził w progi wielkiej katedry, przeciskał się do wnętrza egipskiej piramidy czy stanął na skraju Piątej Alei. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Heban, 2004 |
|
|
Dzięki gorącemu, wilgotnemu klimatowi i obfitości opadów większość kraju pokryta jest wilgotnym lasem równikowym z cennymi gatunkami drzew (okume, heban, mahoń afrykański, dibetu, czyli afrykański orzech grecki, limba, czyli afaru). źródło: Lech Ratajski: Afryka, 1963 (books.google.pl) |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | mahoń |
mahonie |
|
| D. | mahoniu |
mahoni mahoniów |
|
| C. | mahoniowi |
mahoniom |
|
| B. | mahoń |
mahonie |
|
| N. | mahoniem |
mahoniami |
|
| Ms. | mahoniu |
mahoniach |
|
| W. | mahoniu |
mahonie |
3.a drewno
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo materiały, narzędzia i maszyny budowlane
CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł materiały używane w przemyśle
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | drewno |
Połączenia
- kolor mahoniu
Cytaty
|
– Nie kupujmy wyrobów z miękkiego drzewa. Wybierajmy rzeczy z mahoniu i hebanu, które są twarde i ciężkie. źródło: NKJP: Bartosz Trzebiatowski: Sylwetka. Mieczysław Staniszewski, Polska Głos Wielkopolski, 2005-11-24 |
|
|
[...] do wykonania statuetek wykorzystujemy takie gatunki drewna, jak jesion i mahoń - mówi artysta rzeźbiarz [...]. źródło: NKJP: (GAB): Statuetki dla olimpijczyków, Dziennik Polski, 2008-04-18 |
|
|
Obecnie mamy na rynku szeroki wybór drzwi [...]. Używa się drewna z sosny, świerku, jesionu, dębu, dostępne są także materiały egzotyczne, jak mahoń, gabon i inne pochodzenia afrykańskiego i azjatyckiego. źródło: NKJP: (pp): Otwieramy, zamykamy, Gazeta Krakowska, 2007-05-29 |
|
|
[...] założyła w Kinszasie własną firmę dekoracji wnętrz i fabrykę mebli. [...] Jej specjalnością są meble z afrykańskiego mahoniu [...]. źródło: NKJP: Ernest Skalski: Różne strony słonia, Gazeta Wyborcza, 1996-08-30 |
|
|
Mahoń to [...] gatunek [...] drewna, które pozyskuje się z kilku rodzajów drzew. Najbardziej popularnymi są mahoń amerykański, pozyskiwany z mahoniowca, oraz mahoń afrykański, uzyskiwany z różnego rodzaju grusz afrykańskich. Na rynku zdecydowanie bardziej ceni się ten pierwszy rodzaj, ale to mahoń afrykański jest drewnem bardziej dostępnym i [...] zdecydowanie tańszym. źródło: Internet: drewno-egzotyczne.com |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | mahoń |
mahonie |
|
| D. | mahoniu |
mahoni mahoniów |
|
| C. | mahoniowi |
mahoniom |
|
| B. | mahoń |
mahonie |
|
| N. | mahoniem |
mahoniami |
|
| Ms. | mahoniu |
mahoniach |
|
| W. | mahoniu |
mahonie |
Inne uwagi
Zwykle lp
3.b mebel
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka meble i wystrój wnętrz
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | mebel |
Połączenia
- stare mahonie
Cytaty
|
Zarząd Towarzystwa [...] zajmował olbrzymi, nowocześnie urządzony dom [...]. Mało widziałem tak luksusowo urządzonych wnętrz. Ściany wykładane marmurem, kandelabry, masywne mahonie, a na ścianach hallu obrazy szwedzkich malarzy [...]. źródło: NKJP: Mieczysław Jałowiecki: Na skraju imperium, 2000 |
|
|
[...] miał dwa gabinety. W oficjalnym, urządzonym z należytą pompą w głównym gmachu i wypełnionym mahoniami, przebywał jedynie wtedy, gdy musiał przyjmować interesantów. źródło: Rafał A. Ziemkiewicz: Śpiąca królewna, 2012 (books.google.pl) |
|
|
[...] opuścił mury getta konnym wozem, ukryty przez furmana w szafie mahoniowej [...]. Na jego ucieczce zarobili: granatowy i dwóch niemieckich strażników [...], którzy w ostatniej chwili podbili cenę, kiedy z udanym zajęciem zaczęli opukiwać stary mahoń. źródło: NKJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1971 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | mahoń |
mahonie |
|
| D. | mahoniu |
mahoni mahoniów |
|
| C. | mahoniowi |
mahoniom |
|
| B. | mahoń |
mahonie |
|
| N. | mahoniem |
mahoniami |
|
| Ms. | mahoniu |
mahoniach |
|
| W. | mahoniu |
mahonie |
Inne uwagi
Zwykle lm
4. kolor
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | kolor |
Cytaty
|
Któregoś dnia września, po bardzo upalnym lecie, spotkał na Nowym Świecie opalonego na mahoń Lolka. źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Zły Tyrmand, 1992 |
|
|
Do regeneracji wysłużonych sprzętów domowych można użyć [...] lakierów. Mają one silny połysk. Produkowane są w wersji bezbarwnej, a także w kolorach: brązie, hebanie i mahoniu. źródło: NKJP: (sr): Można przemalować albo okleić, Dziennik Bałtycki, 2011 |
|
|
[...] większość pań niezależnie od wieku i urody z uporem farbuje włosy na ogniste czerwienie, rudości, miedź. Zapominamy o pięknych i eleganckich brązach, mahoniach, śliwkach. źródło: NKJP: Justyna Cyrus: Błysk fantazji, Dziennik Zachodni, 2001-02-02 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | mahoń |
mahonie |
|
| D. | mahoniu |
mahoni mahoniów |
|
| C. | mahoniowi |
mahoniom |
|
| B. | mahoń |
mahonie |
|
| N. | mahoniem |
mahoniami |
|
| Ms. | mahoniu |
mahoniach |
|
| W. | mahoniu |
mahonie |