UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dwuręczny

Chronologizacja

1746, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. dwuręczny
dwuręczny
dwuręczny
dwuręczne
dwuręczna
D. dwuręcznego
dwuręcznego
dwuręcznego
dwuręcznego
dwuręcznej
C. dwuręcznemu
dwuręcznemu
dwuręcznemu
dwuręcznemu
dwuręcznej
B. dwuręcznego
dwuręcznego
dwuręczny
dwuręczne
dwuręczną
N. dwuręcznym
dwuręcznym
dwuręcznym
dwuręcznym
dwuręczną
Ms. dwuręcznym
dwuręcznym
dwuręcznym
dwuręcznym
dwuręcznej
W. dwuręczny
dwuręczny
dwuręczny
dwuręczne
dwuręczna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. dwuręczni
dwuręczni
dwuręczne
dwuręczne
D. dwuręcznych
dwuręcznych
dwuręcznych
dwuręcznych
C. dwuręcznym
dwuręcznym
dwuręcznym
dwuręcznym
B. dwuręcznych
dwuręcznych
dwuręcznych
dwuręczne
N. dwuręcznymi
dwuręcznymi
dwuręcznymi
dwuręcznymi
Ms. dwuręcznych
dwuręcznych
dwuręcznych
dwuręcznych
W. dwuręczni
dwuręczni
dwuręczne
dwuręczne

1. mający dwie ręce

Definicja

taki, który ma dwie ręce

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  dwuręki

Cytaty

Jeżeli sprawdzę wszystkich ludzi na świecie i stwierdzę, że wszyscy ludzie na świecie są dwuręczni, to dowiodę, że [...] człowiek czteroręczny nie istnieje.

źródło: NKJP: Internet

2. posługujący się prawą lub lewą ręką

Definicja

taki, który może posługiwać się prawą lub lewą ręką jednakowo sprawnie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  oburęczny

Cytaty

W rodzinie nie ma osób leworęcznych, jedna z babć jest dwuręczna, ale dla mnie nie ma to żadnego znaczenia.

źródło: NKJP: Internet

Odesłania

Zob. też:

jednoręczny

3. obsługiwany prawą lub lewą ręką

Definicja

przystosowany do obsługi zarówno prawą, jak i lewą ręką

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

antonimy:  jednoręczny

Cytaty

[...] wyposażył urządzenia w dwuręczną rękojeść w kształcie litery T, przystosowaną dla osób prawo- i leworęcznych.

źródło: NKJP: (K): Przytną i posprzątają, Gazeta Krakowska, 2004-04-08

4. miecz

Definicja

przystosowany do używania dwoma rękami jednocześnie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca materiały i narzędzia pracy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

Relacje znaczeniowe

synonimy:  oburęczny
antonimy:  jednoręczny

Połączenia

  • dwuręczny miecz, topór; broń dwuręczna

Cytaty

Geralt wpadł między nich [...], wydobył miecz, ciął płasko [...]. Przeszkodził mu Boholt, parując cios szeroką klingą dwuręcznego miecza.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992

[...] zacząłem go przekonywać, żeby przyniósł mój kostur z ukrytymi ostrzami [...], sam zaś zabrał ze sobą dwuręczny topór o podwójnym ostrzu.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński,: Ogród miłości, 2006

W ogrodzie, oprócz zwykłego sekatora, na pewno przyda się piłka do grubszych gałęzi, a gdy mamy sad lub wiele krzewów wymagających regularnego prześwietlania, często wygodniej będzie nam posługiwać się dużym sekatorem dwuręcznym.

źródło: NKJP: Niezbędne wyposażenie ogrodu, Dziennik Polski, 2008-12-03

5. cios

Definicja

wykonywany prawą i lewą ręką jednocześnie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  oburęczny
antonimy:  jednoręczny

Połączenia

  • dwuręczne uderzenie

Cytaty

Na długiej rękojeści umożliwiającej dwuręczny wyrzut umocowany jest kołowrotek spinningowy o dużym przełożeniu.

źródło: NKJP: (ADPA): Bolonka, Gazeta Poznańska, 2003-07-21

W drugim secie praktycznie nie używała swej najgroźniejszej broni, czyli bardzo mocno bitego, dwuręcznego backhandu.

źródło: NKJP: Tomasz Kuczyński: Aga, jesteś wielka!, Dziennik Zachodni, 2006-09-30

6. cegła

Definicja

bud. 
o dużej, ciężkiej cegle używanej w średniowieczu, którą murarz musiał podnosić dwiema rękami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo materiały, narzędzia i maszyny budowlane

Połączenia

  • cegła dwuręczna

Cytaty

W średniowieczu Europejczycy zaczęli budować zamki i kościoły z wielkiej, dwuręcznej cegły.

źródło: NKJP: Ja i mój dom, Dziennik Polski, 2001-10-19

Duża cegła dwuręczna [...] jest dziś znakiem rozpoznawczym gotyku na Mazowszu [...].

źródło: Marcin Rafał Kudłacik: Warszawa. Opowieść o gotyckim mieście. Tom I. Rezydencja książąt mazowieckich (ridero.eu/pl/books)

Data ostatniej modyfikacji: 31.05.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj