UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

imperator

Chronologizacja

1583, SPXVI

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	imperator	imperatorowie imperatorzy	ndepr
M.	imperator	imperatory	depr
D.	imperatora	imperatorów
C.	imperatorowi	imperatorom
B.	imperatora	imperatorów
N.	imperatorem	imperatorami
Ms.	imperatorze	imperatorach
W.	imperatorze	imperatorowie imperatorzy	ndepr
W.	imperatorze	imperatory	depr

Pochodzenie

łac.

1. władca

Definicja

władca wielkiego państwa obejmującego wiele krajów i zamieszkanego przez wiele ludów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

władca

Połączenia

imperator rosyjski, rzymski...
car, cezar, król imperator; imperator Aleksander, Mikołaj...
imperator Polski, Rosji, Rzeczpospolitej...
pozycja, tytuł imperatora
zostać imperatorem

Cytaty

	Mariaż wielkiego księcia Iwana III Srogiego i Zoe Paleolog, córki ostatniego bizantyńskiego cesarza, stanowił w dziejach Rosji punkt zwrotny. Krótkie sakramentalne „tak” pozwoliło władcy Moskwy uważać się za spadkobiercę imperatorów Rzymu i Konstantynopola. źródło: Dlaczego Moskwa jest nazywana Trzecim Rzymem?, Wielka Historia, 2019-11 (wielkahistoria.pl)
	W XVIII w. Niebiańskie Cesarstwo było w apogeum swej potęgi. Nigdy wcześniej władza Synów Niebios nie sięgała tak daleko. Liczne narody Azji pochylały głowy przed chińskimi imperatorami. źródło: Łukasz Czarnecki: W oparach opium, Wiedza i Życie, 2015-02 (wiz.pl)
	Na prawej karcie został ukazany siedzący na tronie i wyposażony we wszystkie insygnia władzy Otton III w otoczeniu dostojników duchownych i świeckich, natomiast na lewej karcie widzimy cztery niewiasty w koronach, składające cesarzowi dary. Niewiasty te symbolizują podległe imperatorowi królestwa, podpisy wyjaśniają, że są to Roma, Galia, Germania i Sclavinia. źródło: NKJP: Marek Kazimierz Barański: Dynastia Piastów w Polsce, 2005
	Ofiary stalinowskich represji liczy się w setkach tysięcy. W historii zapisał się jako tyran i krwawy imperator. źródło: NKJP: Bogdan Widera: Staliniada maleńka taka, Trybuna Śląska, 2003-03-07

Składnia

	+	imperator	+	(CZEGO)
	+	imperator	+	(JAKI)

2. finansowy

Definicja

osoba niezwykle wpływowa, kierująca wielką i potężną siecią przedsiębiorstw jednej branży

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes funkcjonowanie firm i przedsiębiorstw

Cytaty

Jest też kobietą, która zagrała w męskiej grze; walczyła o swoją pozycję i karierę, odniosła sukces na Wall Street i prześcignęła wielu innych aspirantów do roli imperatora mediów.

źródło: Marta Fita-Chuchnowska: Kobiety nie płaczą!, Wprost, 2005-10-23 (wprost.pl)

Postawa F. pomogła mu w interesach, zapewniając świetną osłonę - wspomina [...] autor serii publikacji w “Gazecie Wyborczej” demaskujących kulisy ciemnych interesów transportowego imperatora.

źródło: NKJP: Grzegorz Żurawiński: Tańczący z wilkami, Gazeta Wrocławska, 2001-10-15

Składnia

	+	imperator	+	CZEGO
	+	imperator	+	JAKI

3. humoru

Definicja

pot.

osoba, która jest wybitnie uzdolniana w jakiejś dziedzinie ludzkiej działalności

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Połączenia

imperator podrywu

Cytaty

Imperator disco polo – tak swoje zdjęcia, które pojawiły się na instagramowym profilu skomentował lider zespołu BOYS.

źródło: Internauci przecierali oczy ze zdumienia, Najwyższy Czas!, 2019-07-14 (nczas.com)

Mainstream medialny – imperatorzy manipulacji, którzy dla większości społeczeństwa są swoistym “Ministerstwem Prawdy” nie mówił ani nie pisał na temat prezydenta w zasadzie nic pozytywnego.

źródło: Durnie i elity, Meritum, 2010-04-25 (meritum.us)

Składnia

imperator

CZEGO

Data ostatniej modyfikacji: 16.07.2020