UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

makieta

Chronologizacja

1879, Józef Ignacy Kraszewski, Wybór pism J. I. Kraszewskiego, books.google.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. makieta
 makiety
D. makiety
 makiet
C. makiecie
 makietom
B. makietę
 makiety
N. makietą
 makietami
Ms. makiecie
 makietach
W. makieto
 makiety

Pochodzenie

wł. macchietta 'plamka, szkic, model'

1. budynku

Definicja

wykonany zwykle w znacznym pomniejszeniu przedmiot pokazujący, jak dany obiekt lub dane miejsce ma wyglądać albo imitujący je

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo materiały, narzędzia i maszyny budowlane

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca materiały i narzędzia pracy

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka sztuki plastyczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  model

Połączenia

  • imponująca, kolorowa, piękna; nowa; drewniana, gipsowa, papierowa, szklana, tekturowa; duża, miniaturowa, ogromna, olbrzymia, pełnowymiarowa, wielka; przestrzenna, trójwymiarowa; multimedialna, ruchoma; gotowa makieta; makieta architektoniczna; dotykowa, modułowa; kolejowa; obrazująca coś; specjalne makiety
  • kilka makiet
  • makieta bazyliki, barbakanu, budynku, domu, dworca, kolejki, kompleksu, kopalni, kościoła, mostu, ołtarza, pałacu, pokoju, pomnika, ratusza, stacji, stadionu, szkoły, świątyni, wieży, zamku; jakiegoś miejsca; centrum (handlowego, miasta…); parku, lasu, terenu; grodu, miasta, miasteczka, osady, rynku, wioski; Krakowa, Poznania…; pola (bitwy, walki); statku, rakiety, żaglowca; scenografii; pocisków; policjanta; dzika, rogacza, zająca; smoka; projektu czegoś; rozbudowy czegoś; naturalnej wielkości; dużych, sporych… rozmiarów; makiety budowli, obiektów, zabytków; czołgów, radiowozów, samolotów; dinozaurów
  • makiety i fotografie, makiety i modele, makiety i plansze, makiety i rysunki, makiety i rzeźby; plakaty i makiety
  • budowa; ekspozycja, pokaz, prezentacja, zdjęcia; autor makiety; wystawa makiet
  • konkurs na makietę
  • makieta powstała; ukazuje coś; stoi, znajduje się gdzieś
  • przygotować/przygotowywać, tworzyć, stworzyć, wybudować, wykonać/wykonywać, projektować, zaprojektować, budować, zbudować, robić, zrobić; stawiać, umieścić, ustawić; pokazać, przedstawić/przedstawiać, wystawić, prezentować, zaprezentować; obejrzeć, oglądać, zobaczyć makietę
  • w formie, w postaci makiety

Cytaty

[...] pan Henryk buduje miniaturowe makiety znanych w okolicy budynków. Wszystkie obiekty powstają z drewna i są dokładnymi, tyle że pomniejszonymi, kopiami swoich pierwowzorów.

źródło: NKJP: (tw): Kościół w trzy tygodnie, Sztafeta, 2004

Makietę swojej wsi zrobili uczniowie [...]. Zaprezentowali na niej własną wizję tego, jak ich miejscowość będzie wyglądała w 2050 roku. [...] Makieta w skali 1:87 powstawała przez pół roku.

źródło: NKJP: (mal): Nasza wieś w 2050 roku, Dziennik Zachodni, 2006-10-31

Pomysł ustawienia makiet radiowozów przyszedł na Podkarpacie z województwa świętokrzyskiego. [...] Kierowcy samochodów, widząc makietę (która wygląda jak prawdziwy radiowóz policyjny), odruchowo zdejmują nogę z pedału gazu.

źródło: NKJP: Nie w Dębicy, Dziennik Polski, 2001-11-10

Składnia

bez ograniczeń + makieta +
(CZEGO)
bez ograniczeń + makieta +
(JAKA)

2. sceniczna

Definicja

film.  teatr. 
część dekoracji teatralnej lub filmowej, która naśladuje prawdziwy obiekt lub miejsce

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka teatr

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka film

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  dekoracja

Połączenia

  • makieta scenograficzna

Cytaty

Umieszczone w korytarzu makiety teatralne do „Wesela” [...], „Nocy listopadowej” (scena III, VIII, X ), „Cyda”, w większości wykonane według szkiców artysty, mają świadczyć o wielkości i pięknie jego teatru.

źródło: Pamiętnik Teatralny, 1958 (books.google.pl)

Oglądane spektakle inspirowały moją pomysłowość i potem wraz z kolegą konstruowaliśmy makiety sceniczne naśladujące oglądane dekoracje.

źródło: Bronisław Dąbrowski: Na deskach świat oznaczających, 1977 (books.google.pl)

W okolicach zamku realizowano pod koniec lat 60. wielkie sceny batalistyczne do filmu „Pan Wołodyjowski”. Atrakcję turystyczną stanowiła wówczas zbudowana na wschód od ruin filmowa dekoracja – makieta zamku w Kamieńcu Podolskim.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + makieta +
(CZEGO)
bez ograniczeń + makieta +
(JAKA)

3. książki

Definicja

edytor. 
projekt graficzny rozmieszczenia kolumn jakiejś publikacji, np. książki lub czasopisma, przygotowywanej do wydania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu wydawnictwa

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  projekt

Połączenia

  • makieta czasopisma, gazety, książki, pisma, strony

Cytaty

Makieta książki jest podstawową formą prezentacji projektu klientowi i stanowi bazę dla przygotowania do druku przez dział DTP pełnej wersji elektronicznej.

źródło: Krzysztof Tyczkowski: Lettera magica, 2005 (books.google.pl)

[...] kierownik techniczny robi makiety dla drukarni. Są to szczegółowe rozplanowania kolumn redakcyjnych, które następnie łamane są przez redaktorów technicznych.

źródło: Bartłomiej Golka i in.: Teoria i praktyka dziennikarstwa, 1964 (books.google.pl)

Naczelna zebrała w pedantyczny stosik swoje papiery, pewnie rozpiskę planów na każdy dzień ich dożywocia w „Kurierze”, i wywaliła do kosza nieaktualną już, zmiętą makietę.

źródło: NKJP: Marcin Wroński: Officium Secretum. Pies Pański, 2010

Składnia

bez ograniczeń + makieta +
(CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 26.09.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN