UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

poczet

Chronologizacja

SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *počьtъ 'liczenie; uznawanie, okazywanie poważania, szacunku'

Zob. czytać

1. króla

Definicja

grupa osób najczęściej towarzysząca komuś ważnemu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  orszak

Połączenia

  • liczny poczet
  • poczet króla, pana; sług

Cytaty

Wreszcie któregoś popołudnia przyjechał pan z licznym pocztem miejskiej służby i gromadą przyjaciół.

źródło: NKJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 1996

[...] husaria często wchodzi w skład pocztów magnaterii i króla.

źródło: Internet

Nareszcie Franko mógł wyruszać, uparł się jednak, że nie będziemy przemierzać obcych ziem konno i z pocztem sług jak bogaci panicze, lecz udamy się w drogę pieszo, korzystając z dobroci napotkanych ludzi i wędrujących na zachód kupców.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. poczet
 poczty
D. pocztu
 pocztów
C. pocztowi
 pocztom
B. poczet
 poczty
N. pocztem
 pocztami
Ms. poczcie
 pocztach
W. poczcie
 poczty

Składnia

bez ograniczeń + poczet +
CZYJ

2. wojskowy

Definicja

daw. 
oddział żołnierzy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna osoby związane z wojskiem i wojną

Połączenia

  • poczet ochronny
  • poczet oficerów
  • oficerowie pocztu
  • dowódca z pocztem

Cytaty

Po kilometrze kazałem stanąć. SS-mann z pocztu ochronnego wyciągnął bergmanna.

źródło: NKJP: Kazimierz Moczarski: Rozmowy z katem, 1996

[...] podał też skład plutonu, w skład którego wchodził: dowódca z pocztem, który składał się z zastępcy, kaprala obserwatora [...], sanitariusza, osobistego pocztowego.

źródło: NKJP: Tomasz A. Nowak: Z obozu leśnych żołnierzy, Gazeta Radomszczańska, 2009-11-02

[...] pułkownik siedział osowiały nad tymi mapami, inni oficerowie pocztu spali, siedząc, oparci na łokciach lub czołem o stół, wyglądało to trochę jak poczekalnia na dworcu kolejowym w nocy, pułkownik jedynie nie spał albo tak jakby nie spał.

źródło: NKJP: Zygmunt Haupt: Baskijski diabel: opowiadania i reportaże, 2007

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. poczet
 poczty
D. pocztu
 pocztów
C. pocztowi
 pocztom
B. poczet
 poczty
N. pocztem
 pocztami
Ms. poczcie
 pocztach
W. poczcie
 poczty

3. zbiór obrazów

Definicja

zbiór podobizn osób piastujących kolejno daną ważną funkcję

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka sztuki plastyczne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

Połączenia

  • poczet biskupów, królów, książąt, rektorów, profesorów, wielkich mistrzów...
  • poczet wisi gdzieś

Cytaty

Nie zostaną odsłonięte XIV-wieczne freski [...]. Na ich odsłonięcie oraz umieszczenie namalowanego sto lat później pocztu biskupów pomezańskich na tzw. transferze nie zgodził się wojewódzki konserwator zabytków.

źródło: NKJP: (CHAN): Weto konserwatora zabytków, Dziennik Bałtycki, 2001-04-12

W Złotej Księdze znajdują się także rozdziały zawierające fotograficzny poczet wszystkich rektorów AE od momentu jej założenia do dziś, zdjęcia aktualnych władz rektorskich i dziekańskich oraz informacje o wydarzeniach historycznych z bogatych dziejów akademii.

źródło: NKJP: Złota Księga, Dziennik Polski, 2006-01-31

W ubiegłym roku [...] możliwa była m.in. konserwacja fresków w sali jadalnej, zabezpieczenie korony murów oraz renowacja serii obrazów z cyklu poczet królów polskich, wiszących w zamkowym holu.

źródło: NKJP: (ASZ): Zamek lśni, Gazeta Krakowska, 2001-12-12

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. poczet
 poczty
D. pocztu
 pocztów
C. pocztowi
 pocztom
B. poczet
 poczty
N. pocztem
 pocztami
Ms. poczcie
 pocztach
W. poczcie
 poczty

Składnia

bez ograniczeń + poczet +
KOGO

4. studentów

Definicja

książk. 
grono osób wyodrębnione ze względu na określony status

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  grono

Połączenia

  • poczet błogosławionych, świętych; członków czegoś, studentów, uczniów
  • wejść, wstąpić w poczet kogoś/czegoś; przyjąć, zaliczyć kogoś w poczet kogoś/czegoś

Cytaty

W tym roku, ponad 200 osób przyjęto także w poczet uczniów Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Sompolnie.

źródło: NKJP: (DOSZ): Rekordowy nabór do pierwszych klas, Gazeta Poznańska, 2004-07-27

Takim łącznikiem była niewątpliwie twórczość prozatorska Gabrieli Zapolskiej, która debiutowała jeszcze w latach osiemdziesiątych, ale szereg interesujących tomów powieściowych i nowelistycznych wydała już w okresie pełnego rozkwitu Młodej Polski, wpisując się w ten sposób do pocztu autorów jednako należących do dwu epok literatury, stanowiących przedłużenie wielkiej tradycji.

źródło: NKJP: Stanisław Milewski: Intymne życie niegdysiejszej Warszawy, 2008

We wczesnym średniowieczu opinia świętości - poprzez tzw. aklamację - płynęła od ludu, przez co dziś w poczcie świętych i błogosławionych jest szereg postaci, których żaden papież nie beatyfikował ani [nie] kanonizował.

źródło: NKJP: Artur Hutnikiewicz: Młoda Polska, 1994

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. poczet
 poczty
D. pocztu
 pocztów
C. pocztowi
 pocztom
B. poczet
 poczty
N. pocztem
 pocztami
Ms. poczcie
 pocztach
W. poczcie
 poczty

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + poczet +
KOGO

Frazeologizmy

na poczet
poczet flagowy
poczet sztandarowy
Data ostatniej modyfikacji: 31.01.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN