UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

gorzknieć

Chronologizacja

1535, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. gorzknieję
gorzkniejemy
2 os. gorzkniejesz
gorzkniejecie
3 os. gorzknieje
gorzknieją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. gorzkniałem
+(e)m gorzkniał
gorzkniałam
+(e)m gorzkniała
gorzkniałom
+(e)m gorzkniało
gorzknieliśmy
+(e)śmy gorzknieli
gorzkniałyśmy
+(e)śmy gorzkniały
2 os. gorzkniałeś
+(e)ś gorzkniał
gorzkniałaś
+(e)ś gorzkniała
gorzkniałoś
+(e)ś gorzkniało
gorzknieliście
+(e)ście gorzknieli
gorzkniałyście
+(e)ście gorzkniały
3 os. gorzkniał
gorzkniała
gorzkniało
gorzknieli
gorzkniały

bezosobnik: gorzkniano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę gorzkniał
będę gorzknieć
będę gorzkniała
będę gorzknieć
będę gorzkniało
będę gorzknieć
będziemy gorzknieli
będziemy gorzknieć
będziemy gorzkniały
będziemy gorzknieć
2 os. będziesz gorzkniał
będziesz gorzknieć
będziesz gorzkniała
będziesz gorzknieć
będziesz gorzkniało
będziesz gorzknieć
będziecie gorzknieli
będziecie gorzknieć
będziecie gorzkniały
będziecie gorzknieć
3 os. będzie gorzkniał
będzie gorzknieć
będzie gorzkniała
będzie gorzknieć
będzie gorzkniało
będzie gorzknieć
będą gorzknieli
będą gorzknieć
będą gorzkniały
będą gorzknieć

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. gorzkniejmy
2 os. gorzkniej
gorzkniejcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. gorzkniałbym
bym gorzkniał
gorzkniałabym
bym gorzkniała
gorzkniałobym
bym gorzkniało
gorzknielibyśmy
byśmy gorzknieli
gorzkniałybyśmy
byśmy gorzkniały
2 os. gorzkniałbyś
byś gorzkniał
gorzkniałabyś
byś gorzkniała
gorzkniałobyś
byś gorzkniało
gorzknielibyście
byście gorzknieli
gorzkniałybyście
byście gorzkniały
3 os. gorzkniałby
by gorzkniał
gorzkniałaby
by gorzkniała
gorzkniałoby
by gorzkniało
gorzknieliby
by gorzknieli
gorzkniałyby
by gorzkniały

bezosobnik: gorzkniano by

bezokolicznik: gorzknieć

imiesłów przysłówkowy współczesny: gorzkniejąc

gerundium: gorzknienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gorzknienie
gorzknienia
D. gorzknienia
gorzknień
C. gorzknieniu
gorzknieniom
B. gorzknienie
gorzknienia
N. gorzknieniem
gorzknieniami
Ms. gorzknieniu
gorzknieniach
W. gorzknienie
gorzknienia

imiesłów przymiotnikowy czynny: gorzkniejący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. gorzkniejący
gorzkniejący
gorzkniejący
gorzkniejące
gorzkniejąca
D. gorzkniejącego
gorzkniejącego
gorzkniejącego
gorzkniejącego
gorzkniejącej
C. gorzkniejącemu
gorzkniejącemu
gorzkniejącemu
gorzkniejącemu
gorzkniejącej
B. gorzkniejącego
gorzkniejącego
gorzkniejący
gorzkniejące
gorzkniejącą
N. gorzkniejącym
gorzkniejącym
gorzkniejącym
gorzkniejącym
gorzkniejącą
Ms. gorzkniejącym
gorzkniejącym
gorzkniejącym
gorzkniejącym
gorzkniejącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. gorzkniejący
gorzkniejący
gorzkniejące
gorzkniejące
D. gorzkniejących
gorzkniejących
gorzkniejących
gorzkniejących
C. gorzkniejącym
gorzkniejącym
gorzkniejącym
gorzkniejącym
B. gorzkniejących
gorzkniejących
gorzkniejących
gorzkniejące
N. gorzkniejącymi
gorzkniejącymi
gorzkniejącymi
gorzkniejącymi
Ms. gorzkniejących
gorzkniejących
gorzkniejących
gorzkniejących

odpowiednik aspektowy: zgorzknieć

Pochodzenie

Zob. gorzki

Możliwe psł. dial. *gorьknǫti ‘nabierać gorzkiego smaku, stawać się gorzkim’, czas. odprzym. od psł. *gorьkъ ‘o nieprzyjemnym, palącym smaku’. W pol. starsza postać gorzknąć wyparta przez nowszą gorzknieć (Boryś).

1. wino

Definicja

stawać się gorzkim w smaku

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie przyprawy, smaki

Cytaty

[...] Egipcjanie stosowali jako konserwanty i polepszacze smaku żywice - terebint i mirrę. Niestety dodatków tych było tak dużo, że wino gorzkniało.

źródło: NKJP: Agnieszka Krzemińska: Wszystkiemu winne wino, Polityka, 2009-05-16

[...] cykoria nie lubi światła. Pod wpływem promieni słonecznych [...] główki warzywa więdną, gorzknieją i stają się nieprzydatne do spożycia.

źródło: NKJP: Agata Markowicz: Słodko-gorzko, Trybuna Śląska, 2004-02-28

Awokado nie można gotować, bo gorzknieje [...].

źródło: NKJP: Pasta z awokado, Trybuna Śląska, 2002-01-25

2. człowiek

Definicja

stawać się przygnębionym lub niemiłym dla innych pod długotrwałym wpływem bolesnych lub przykrych doświadczeń albo niezadowolenia z czegoś bądź niespełnionych pragnień

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Cytaty

Najbardziej radosny z natury człowiek szybko gorzknieje w izolacji.

źródło: NKJP: Zaangażowani są zdrowsi, Dziennik Polski, 2008-09-04

Zaczął gorzknieć. Narzekał na rząd, samorząd, reformy. Że złodzieje, że wszystko ustawione, że uczciwy człowiek się w tym nie przeciśnie.

źródło: NKJP: Igor T. Miecik: Trójkąt łódzki , Polityka, 2004-03-20

Narzekamy nieustannie na polityków, rodziców, mężów (żony), dzieci, sąsiadów itd. Pretensje konfliktują nas z bliźnimi i zżerają najlepsze siły. Pod ich wpływem gorzkniejemy, a nawet popadamy w depresję.

źródło: NKJP: Józef Augustyn: Aby życie było szczęśliwe. Wywiady i czaty, 2007

Data ostatniej modyfikacji: 22.12.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj