UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

improwizować

Chronologizacja

1814, Gazeta Warszawska, nr 61, polona.pl

Pochodzenie

fr. improviser

niem. improvisieren

wł. improvvisare ' śpiewać albo grać bez przygotowania'

z łac. imprōvisus 'nieprzewidziany; nieoczekiwany'

Od: improwizacja

1. utwór

Definicja

tworzyć dzieło artystyczne, jednocześnie je wykonując

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka prądy, kierunki i kategorie artystyczne

Połączenia

  • muzyk improwizuje
  • improwizować scenę, tekst, utwór, widowisko
  • improwizować na planie, na scenie; na gitarze, na pianinie
  • improwizować w tańcu
  • potrafić improwizować
  • improwizowany koncert; musical, serial, spektakl, teatr; wiersz improwizowany; bajka, część, inscenizacja, komedia, muzyka, opera, partia improwizowana

Cytaty

Dopiero w improwizowanych fragmentach instrumentalnych ujawniał się kunszt muzyków.

źródło: NKJP: Koncert, Polska Głos Wielkopolski, 2006-02-27

Stworzył setki wspaniałych kompozycji, lecz zostało po nim niewiele - większość dzieł improwizował, a nikomu nie przyszło do głowy, by je spisać.

źródło: NKJP: Michał Smolorz: Wstał, ukłonił się, padł, Dziennik Zachodni, 2010-11-02

- Kamiński przypomina tu wulkan: gra żywiołowo, ma kontakt z publicznością, rozśmiesza i improwizuje - zapewniają pomysłodawcy Letniej Sceny Forum.

źródło: NKJP: Kolejny spektakl Letniej Sceny Forum, Dziennik Łódzki, 2001-07-06

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. improwizuję
improwizujemy
2 os. improwizujesz
improwizujecie
3 os. improwizuje
improwizują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. improwizowałem
+(e)m improwizował
improwizowałam
+(e)m improwizowała
improwizowałom
+(e)m improwizowało
improwizowaliśmy
+(e)śmy improwizowali
improwizowałyśmy
+(e)śmy improwizowały
2 os. improwizowałeś
+(e)ś improwizował
improwizowałaś
+(e)ś improwizowała
improwizowałoś
+(e)ś improwizowało
improwizowaliście
+(e)ście improwizowali
improwizowałyście
+(e)ście improwizowały
3 os. improwizował
improwizowała
improwizowało
improwizowali
improwizowały

bezosobnik: improwizowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę improwizował
będę improwizować
będę improwizowała
będę improwizować
będę improwizowało
będę improwizować
będziemy improwizowali
będziemy improwizować
będziemy improwizowały
będziemy improwizować
2 os. będziesz improwizował
będziesz improwizować
będziesz improwizowała
będziesz improwizować
będziesz improwizowało
będziesz improwizować
będziecie improwizowali
będziecie improwizować
będziecie improwizowały
będziecie improwizować
3 os. będzie improwizował
będzie improwizować
będzie improwizowała
będzie improwizować
będzie improwizowało
będzie improwizować
będą improwizowali
będą improwizować
będą improwizowały
będą improwizować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. improwizujmy
2 os. improwizuj
improwizujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. improwizowałbym
bym improwizował
improwizowałabym
bym improwizowała
improwizowałobym
bym improwizowało
improwizowalibyśmy
byśmy improwizowali
improwizowałybyśmy
byśmy improwizowały
2 os. improwizowałbyś
byś improwizował
improwizowałabyś
byś improwizowała
improwizowałobyś
byś improwizowało
improwizowalibyście
byście improwizowali
improwizowałybyście
byście improwizowały
3 os. improwizowałby
by improwizował
improwizowałaby
by improwizowała
improwizowałoby
by improwizowało
improwizowaliby
by improwizowali
improwizowałyby
by improwizowały

bezosobnik: improwizowano by

bezokolicznik: improwizować

imiesłów przysłówkowy współczesny: improwizując

gerundium: improwizowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. improwizowanie
improwizowania
D. improwizowania
improwizowań
C. improwizowaniu
improwizowaniom
B. improwizowanie
improwizowania
N. improwizowaniem
improwizowaniami
Ms. improwizowaniu
improwizowaniach
W. improwizowanie
improwizowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: improwizujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. improwizujący
improwizujący
improwizujący
improwizujące
improwizująca
D. improwizującego
improwizującego
improwizującego
improwizującego
improwizującej
C. improwizującemu
improwizującemu
improwizującemu
improwizującemu
improwizującej
B. improwizującego
improwizującego
improwizujący
improwizujące
improwizującą
N. improwizującym
improwizującym
improwizującym
improwizującym
improwizującą
Ms. improwizującym
improwizującym
improwizującym
improwizującym
improwizującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. improwizujący
improwizujący
improwizujące
improwizujące
D. improwizujących
improwizujących
improwizujących
improwizujących
C. improwizującym
improwizującym
improwizującym
improwizującym
B. improwizujących
improwizujących
improwizujących
improwizujące
N. improwizującymi
improwizującymi
improwizującymi
improwizującymi
Ms. improwizujących
improwizujących
improwizujących
improwizujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: improwizowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. improwizowany
improwizowany
improwizowany
improwizowane
improwizowana
D. improwizowanego
improwizowanego
improwizowanego
improwizowanego
improwizowanej
C. improwizowanemu
improwizowanemu
improwizowanemu
improwizowanemu
improwizowanej
B. improwizowanego
improwizowanego
improwizowany
improwizowane
improwizowaną
N. improwizowanym
improwizowanym
improwizowanym
improwizowanym
improwizowaną
Ms. improwizowanym
improwizowanym
improwizowanym
improwizowanym
improwizowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. improwizowani
improwizowani
improwizowane
improwizowane
D. improwizowanych
improwizowanych
improwizowanych
improwizowanych
C. improwizowanym
improwizowanym
improwizowanym
improwizowanym
B. improwizowanych
improwizowanych
improwizowanych
improwizowane
N. improwizowanymi
improwizowanymi
improwizowanymi
improwizowanymi
Ms. improwizowanych
improwizowanych
improwizowanych
improwizowanych

odpowiednik aspektowy: zaimprowizować

Składnia

bez ograniczeń + improwizować +
(CO)

2. mowę

Definicja

robić to, o czym mowa, bez przygotowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Cytaty

Każda audycja jest inna i choć wygląda na improwizowaną, jest starannie przygotowana.

źródło: NKJP: Anna Kot, Kamila Placko-Wozińska: 75 lat Radia Merkury, Gazeta Poznańska, 2002-04-23

16 I na uczcie dla Paderewskiego w Resursie Kupieckiej w Warszawie Sienkiewicz improwizuje mowę ku czci znakomitego muzyka.

źródło: Internet: nplp.pl

Chcę podkreślić, że mamy w drużynie mały szpital, ponadto paru piłkarzy pauzowało za kartki, więc na boisku trochę improwizowaliśmy.

źródło: NKJP: Deja vu na prima aprilis, Dziennik Polski, 2006-04-03

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. improwizuję
improwizujemy
2 os. improwizujesz
improwizujecie
3 os. improwizuje
improwizują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. improwizowałem
+(e)m improwizował
improwizowałam
+(e)m improwizowała
improwizowałom
+(e)m improwizowało
improwizowaliśmy
+(e)śmy improwizowali
improwizowałyśmy
+(e)śmy improwizowały
2 os. improwizowałeś
+(e)ś improwizował
improwizowałaś
+(e)ś improwizowała
improwizowałoś
+(e)ś improwizowało
improwizowaliście
+(e)ście improwizowali
improwizowałyście
+(e)ście improwizowały
3 os. improwizował
improwizowała
improwizowało
improwizowali
improwizowały

bezosobnik: improwizowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę improwizował
będę improwizować
będę improwizowała
będę improwizować
będę improwizowało
będę improwizować
będziemy improwizowali
będziemy improwizować
będziemy improwizowały
będziemy improwizować
2 os. będziesz improwizował
będziesz improwizować
będziesz improwizowała
będziesz improwizować
będziesz improwizowało
będziesz improwizować
będziecie improwizowali
będziecie improwizować
będziecie improwizowały
będziecie improwizować
3 os. będzie improwizował
będzie improwizować
będzie improwizowała
będzie improwizować
będzie improwizowało
będzie improwizować
będą improwizowali
będą improwizować
będą improwizowały
będą improwizować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. improwizujmy
2 os. improwizuj
improwizujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. improwizowałbym
bym improwizował
improwizowałabym
bym improwizowała
improwizowałobym
bym improwizowało
improwizowalibyśmy
byśmy improwizowali
improwizowałybyśmy
byśmy improwizowały
2 os. improwizowałbyś
byś improwizował
improwizowałabyś
byś improwizowała
improwizowałobyś
byś improwizowało
improwizowalibyście
byście improwizowali
improwizowałybyście
byście improwizowały
3 os. improwizowałby
by improwizował
improwizowałaby
by improwizowała
improwizowałoby
by improwizowało
improwizowaliby
by improwizowali
improwizowałyby
by improwizowały

bezosobnik: improwizowano by

bezokolicznik: improwizować

imiesłów przysłówkowy współczesny: improwizując

gerundium: improwizowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. improwizowanie
improwizowania
D. improwizowania
improwizowań
C. improwizowaniu
improwizowaniom
B. improwizowanie
improwizowania
N. improwizowaniem
improwizowaniami
Ms. improwizowaniu
improwizowaniach
W. improwizowanie
improwizowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: improwizujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. improwizujący
improwizujący
improwizujący
improwizujące
improwizująca
D. improwizującego
improwizującego
improwizującego
improwizującego
improwizującej
C. improwizującemu
improwizującemu
improwizującemu
improwizującemu
improwizującej
B. improwizującego
improwizującego
improwizujący
improwizujące
improwizującą
N. improwizującym
improwizującym
improwizującym
improwizującym
improwizującą
Ms. improwizującym
improwizującym
improwizującym
improwizującym
improwizującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. improwizujący
improwizujący
improwizujące
improwizujące
D. improwizujących
improwizujących
improwizujących
improwizujących
C. improwizującym
improwizującym
improwizującym
improwizującym
B. improwizujących
improwizujących
improwizujących
improwizujące
N. improwizującymi
improwizującymi
improwizującymi
improwizującymi
Ms. improwizujących
improwizujących
improwizujących
improwizujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: improwizowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. improwizowany
improwizowany
improwizowany
improwizowane
improwizowana
D. improwizowanego
improwizowanego
improwizowanego
improwizowanego
improwizowanej
C. improwizowanemu
improwizowanemu
improwizowanemu
improwizowanemu
improwizowanej
B. improwizowanego
improwizowanego
improwizowany
improwizowane
improwizowaną
N. improwizowanym
improwizowanym
improwizowanym
improwizowanym
improwizowaną
Ms. improwizowanym
improwizowanym
improwizowanym
improwizowanym
improwizowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. improwizowani
improwizowani
improwizowane
improwizowane
D. improwizowanych
improwizowanych
improwizowanych
improwizowanych
C. improwizowanym
improwizowanym
improwizowanym
improwizowanym
B. improwizowanych
improwizowanych
improwizowanych
improwizowane
N. improwizowanymi
improwizowanymi
improwizowanymi
improwizowanymi
Ms. improwizowanych
improwizowanych
improwizowanych
improwizowanych

odpowiednik aspektowy: zaimprowizować

Składnia

bez ograniczeń + improwizować +
(CO)

3. obiad

Definicja

tworzyć, wykorzystując materiały, które są dostępne

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

  • improwizować w kuchni
  • improwizowany ładunek, nóż, opatrunek, samochód pancerny; improwizowana broń, uprząż; improwizowane nosze

Cytaty

W pobliskim lesie pokonywano improwizowany tor przeszkód.

źródło: NKJP: Szlakiem „Pogranicza w ogniu”, Dziennik Bałtycki, 1998-11-16

Pomysł z zamianą spodni na szorty spowodował, że odsłonięte partie nóg mam mocno spalone słońcem. Improwizuję opatrunek, żeby uniknąć konsekwencji poparzeń skóry.

źródło: Grzegorz Brelik: Turystyka motocyklowa, Motocykl, 2014-01-03 (motocykl-online.pl)

Robiłyśmy w marketach zakupy, a później improwizowałyśmy w kuchni.

źródło: NKJP: Marek Kondraciuk: Na własnym wikcie, Dziennik Łódzki, 2007-02-05

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. improwizuję
improwizujemy
2 os. improwizujesz
improwizujecie
3 os. improwizuje
improwizują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. improwizowałem
+(e)m improwizował
improwizowałam
+(e)m improwizowała
improwizowałom
+(e)m improwizowało
improwizowaliśmy
+(e)śmy improwizowali
improwizowałyśmy
+(e)śmy improwizowały
2 os. improwizowałeś
+(e)ś improwizował
improwizowałaś
+(e)ś improwizowała
improwizowałoś
+(e)ś improwizowało
improwizowaliście
+(e)ście improwizowali
improwizowałyście
+(e)ście improwizowały
3 os. improwizował
improwizowała
improwizowało
improwizowali
improwizowały

bezosobnik: improwizowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę improwizował
będę improwizować
będę improwizowała
będę improwizować
będę improwizowało
będę improwizować
będziemy improwizowali
będziemy improwizować
będziemy improwizowały
będziemy improwizować
2 os. będziesz improwizował
będziesz improwizować
będziesz improwizowała
będziesz improwizować
będziesz improwizowało
będziesz improwizować
będziecie improwizowali
będziecie improwizować
będziecie improwizowały
będziecie improwizować
3 os. będzie improwizował
będzie improwizować
będzie improwizowała
będzie improwizować
będzie improwizowało
będzie improwizować
będą improwizowali
będą improwizować
będą improwizowały
będą improwizować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. improwizujmy
2 os. improwizuj
improwizujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. improwizowałbym
bym improwizował
improwizowałabym
bym improwizowała
improwizowałobym
bym improwizowało
improwizowalibyśmy
byśmy improwizowali
improwizowałybyśmy
byśmy improwizowały
2 os. improwizowałbyś
byś improwizował
improwizowałabyś
byś improwizowała
improwizowałobyś
byś improwizowało
improwizowalibyście
byście improwizowali
improwizowałybyście
byście improwizowały
3 os. improwizowałby
by improwizował
improwizowałaby
by improwizowała
improwizowałoby
by improwizowało
improwizowaliby
by improwizowali
improwizowałyby
by improwizowały

bezosobnik: improwizowano by

bezokolicznik: improwizować

imiesłów przysłówkowy współczesny: improwizując

gerundium: improwizowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. improwizowanie
improwizowania
D. improwizowania
improwizowań
C. improwizowaniu
improwizowaniom
B. improwizowanie
improwizowania
N. improwizowaniem
improwizowaniami
Ms. improwizowaniu
improwizowaniach
W. improwizowanie
improwizowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: improwizujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. improwizujący
improwizujący
improwizujący
improwizujące
improwizująca
D. improwizującego
improwizującego
improwizującego
improwizującego
improwizującej
C. improwizującemu
improwizującemu
improwizującemu
improwizującemu
improwizującej
B. improwizującego
improwizującego
improwizujący
improwizujące
improwizującą
N. improwizującym
improwizującym
improwizującym
improwizującym
improwizującą
Ms. improwizującym
improwizującym
improwizującym
improwizującym
improwizującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. improwizujący
improwizujący
improwizujące
improwizujące
D. improwizujących
improwizujących
improwizujących
improwizujących
C. improwizującym
improwizującym
improwizującym
improwizującym
B. improwizujących
improwizujących
improwizujących
improwizujące
N. improwizującymi
improwizującymi
improwizującymi
improwizującymi
Ms. improwizujących
improwizujących
improwizujących
improwizujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: improwizowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. improwizowany
improwizowany
improwizowany
improwizowane
improwizowana
D. improwizowanego
improwizowanego
improwizowanego
improwizowanego
improwizowanej
C. improwizowanemu
improwizowanemu
improwizowanemu
improwizowanemu
improwizowanej
B. improwizowanego
improwizowanego
improwizowany
improwizowane
improwizowaną
N. improwizowanym
improwizowanym
improwizowanym
improwizowanym
improwizowaną
Ms. improwizowanym
improwizowanym
improwizowanym
improwizowanym
improwizowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. improwizowani
improwizowani
improwizowane
improwizowane
D. improwizowanych
improwizowanych
improwizowanych
improwizowanych
C. improwizowanym
improwizowanym
improwizowanym
improwizowanym
B. improwizowanych
improwizowanych
improwizowanych
improwizowane
N. improwizowanymi
improwizowanymi
improwizowanymi
improwizowanymi
Ms. improwizowanych
improwizowanych
improwizowanych
improwizowanych

odpowiednik aspektowy: zaimprowizować

Inne uwagi

Zwykle imb

Składnia

bez ograniczeń + improwizować +
(CO)
Data ostatniej modyfikacji: 07.12.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj