UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

kieliszeczek

Chronologizacja

1608, KorBa

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. kieliszeczek
kieliszeczki
D. kieliszeczka
kieliszeczków
C. kieliszeczkowi
kieliszeczkom
B. kieliszeczek
kieliszeczki
N. kieliszeczkiem
kieliszeczkami
Ms. kieliszeczku
kieliszeczkach
W. kieliszeczku
kieliszeczki

Pochodzenie

Zob. kielich

1. ekspresywnie

Definicja

ekspresywnie o kieliszku

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kieliszek

Cytaty

1.a pojemnik

Definicja

ekspresywnie o kieliszku - naczyniu

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kieliszek

Cytaty

I mamusia, która mnie bardzo kochała, nalała do kieliszeczka wódeczki i przyniosła mi do łóżeczka: „Napij się, syneczku, to ci przejdzie”.

źródło: NKJP: Anna Dodziuk, Włodzimierz Kamecki: Wyjść z matni: proste rozmowy o zgubnym nałogu, 1994

- Może ktoś przyniesie wódeczkę, a ja postaram się o kieliszeczki - dodała z uśmiechem.

źródło: NKJP: Chleba naszego powszedniego, Wieści Podwarszawskie, 2000-08-27

1.b zawartość

Definicja

zawartość kieliszka – naczynia

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

Połączenia

  • mały, maleńki kieliszeczek
  • jeden kieliszeczek
  • kieliszeczek czegoś mocniejszego, wódki, wódeczki, koniaku, koniaczku, nalewki, wina
  • wychylić, wypić kieliszeczek

Cytaty

Jedna z naszych podopiecznych, która dożyła 104 lat zwykła mawiać: pij mało, jedz mało, to ci będzie smakowało. A inna z kolei powtarzała, że mały kieliszeczek raz dziennie jeszcze nikomu nie zaszkodził.

źródło: NKJP: Michał Wroński: Bez recepty na długie życie, Dziennik Zachodni, 2009-07-25

To mnie wyleczyło z papierosów. A kieliszeczek wódki czasem wypiję.

źródło: NKJP: Jerzy Wideł: Sportowe pasje Staszka Ślęzaka, Gazeta Krakowska, 2005-06-25

Sięgam po kieliszeczek czegoś pysznego lub jakąś przekąseczkę.

źródło: NKJP: Grażyna Antoniewicz: Żółty kocyk i przepiórcze jaja, Dziennik Bałtycki, 2003-10-25

Składnia

bez ograniczeń + kieliszeczek +
(CZEGO)

1.c wypity

Definicja

ekspresywnie o wypitej zawartości kieliszka

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

Połączenia

  • po którymś kieliszeczku

Cytaty

Po czwartym kieliszeczku twarz zaczęła przejawiać coraz większe skłonności do niekontrolowanych uśmieszków i parsknięć.

źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Rebelia, 2007

− Ależ ona wiśnióweczkę robiła! Po jednym kieliszeczku człowiek wszystkich świętych widział.

źródło: NKJP: Barbara Kosmowska: Prowincja, 2002

2. mały

Definicja

mały kieliszek - naczynie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  kieliszek

Cytaty

Kelner dolewa nam co parę minut, bo kieliszeczki maciupkie, dwa dni można pić i nawet człowiek nie poczeka.

źródło: NKJP: Henryk Sekulski: Przebitka, 2001

Oglądaliśmy Tydzień na świecie, popijając z małych kieliszeczków pigwówkę.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Monografia grzechów z dziennika 1978-1989, 2006

Nina Andriejewna wprowadziła gości, a Kotielnikow ruszył naprzeciw z tacą, na której stały cztery delikatne, smukłe kieliszeczki napełnione najlepszą nalewką.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia, 2008

Data ostatniej modyfikacji: 22.01.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj