Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | tyranka |
tyranki |
|
| D. | tyranki |
tyranek |
|
| C. | tyrance |
tyrankom |
|
| B. | tyrankę |
tyranki |
|
| N. | tyranką |
tyrankami |
|
| Ms. | tyrance |
tyrankach |
|
| W. | tyranko |
tyranki |
1. władczyni
Definicja
Pochodzenie
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | autokratka | |
| hiperonimy: | władczyni |
Cytaty
|
Caryca Katarzyna II, tyranka odpowiedzialna za więcej zła niż „tylko” nasze zabory, jako ikona feminizmu? Powiedzieć, że to kontrowersyjny pomysł, to nic nie powiedzieć. źródło: Katarzyna Kebernik: Wielka. Scenarzysta „Faworyty” wymyśla historię Rosji, 2020-07-06 (film.org.pl) |
|
|
Czerwona Królowa Zelżbieta [...] - zakompleksiona tyranka, która wszystkich nieposłusznych chce skracać o głowę. źródło: Rafał Świątek: Alicja w Krainie Czarów, Rzeczpospolita, 2010-03-05 (archiwum.rp.pl) |
|
|
W ośmiu słownikach odnajdujemy żywoty mężnych, pięknych, często okrutnych kobiet [...]. Przedstawione są w nich losy despotycznych władczyń, [...] tyranek, dających się we znaki mężom, kochankom i poddanym, a nawet własnym dzieciom. źródło: Marta Skalska-Zlat: Poświęcone kobietom słowniki i biografie zbiorowe wydane w Polsce od 1945 roku, Prace Katedry Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej UŁ, 2011 (dspace.uni.lodz.pl) |
2. w domu
Definicja
Pochodzenie
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | autokratka, despotka |
Cytaty
|
A więc Ty decydujesz, co mają robić inni? Ludzie, ratunku, tyranka nadchodzi! źródło: NKJP: Internet |
|
|
Wielu badaczy uważa [...] ostatnią chińską cesarzową za tyrankę, ale Min pragnie dostrzec w niej kobietę o wielu twarzach - także tej czułej i troskliwej oraz zwyczajnie w świecie słabej i kruchej. źródło: NKJP: Lektury nie tylko obowiązkowe, Dziennik Polski, 2008-11-20 |
|
|
Trzeba, powiadam, ręki bardzo wielkiego pisarza, aby oddać tę wspaniałą, oryginalną, mocną postać matki tyranki, która całkowicie opanowała los syna. źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Dziedzictwo Chopina i szkice muzyczne, 2010 |
|
|
Nie powiem, że znam burdelmamy [...], ale na filmach to raczej tyranki, które trzymają przemocą w ryzach swoje podopieczne. źródło: NKJP: Internet |
3. ptak
Definicja
Noty o użyciu
Wyraz używany jako składnik nazw zoologicznych, np. tyranka królewska , tyranka ozdobna .
Pochodzenie
łac. Tyrannidae 'nazwa rodziny tyrankowatych'
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt ptaki
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | ptak |
Cytaty
|
Pierwsza tyranka wiosną powracająca nad strumienie, w pobliże mostów i farm, gdzie gniazduje. Siedząc wyprostowana, kiwa ogonem. źródło: Internet: plwiki.pl/Leksykon/Fibik_oliwkowy |
|
|
Tyranki mają parę wiązadeł w kątach żuchwy, które się napinają, kiedy dziób jest szeroko otwarty. źródło: Internet: sciaga.pl |
|
|
Na gałązkach nadbrzeżnych krzewów przesiadują przedstawiciele kilku gatunków muchołówek tyranek Tyrannidae o żółtych brzuszkach. źródło: Andrzej Dyrcz, Ornitolog w peruwiańskiej Amazonii, Wszechświat, 1987-06 (ptpk.org) |