Chronologizacja
Pochodzenie
fr. spectacle
z łac. spectāc(u)lum 'widok, wygląd', 'ogladanie, przedstawienie; widowisko'
1. przedstawienie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka teatr
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | przedstawienie |
Połączenia
- poniedziałkowy, sobotni, wieczorny...; krakowski, warszawski, wrocławski...; autorski; kameralny; gościnny; efektowny, najlepszy, świetny, wspaniały spektakl; spektakl baletowy, jasełkowy, kabaretowy, lalkowy, muzyczny, operowy, teatralny, telewizyjny; plenerowy, uliczny; jubileuszowy, ostatni, prapremierowy, premierowy; dyplomowy; inspirowany czymś, oparty na czymś; zatytułowany jakoś; szekspirowski; spektakle komediowe, operetkowe; konkursowe
- spektakl "Dziadów", "Hamleta", "Wesela"; Kantora, Lupy, Wajdy; jakiegoś teatru
- spektakl dla dorosłych, dla dzieci, dla najmłodszych
- spektakl z czyjąś muzyką, z czyimiś piosenkami; z czyimś udziałem
- spektakl w amfiteatrze, w operze, w teatrze, w telewizji; w czyjejś reżyserii, w czyimś wykonaniu
- spektakle i festyny, spektakle i happeningi, spektakle i pokazy, spektakle i warsztaty, spektakle i widowiska, spektakle i wystawy; koncerty i spektakle, próby i spektakle, spotkania i spektakle
- autorzy, reżyser, twórcy; bohater; reżyseria; premiera, próby spektaklu; prezentacja, przegląd spektakli
- muzyka do spektaklu; piosenki ze spektaklu
- zaproszenie na spektakl; wstęp; bilety, wejściówki na spektakle
- rola; udział w spektaklu
- spektakl rozpocznie się, trwa; rozgrywa się gdzieś; odbędzie się kiedyś
- przygotować/przygotowywać, reżyserować, wyreżyserować; pokazać, przedstawić, wystawić, zaprezentować; obejrzeć, oglądać, zobaczyć spektakl; wystawiać spektakle
- zapraszać kogoś; pójść, przybyć na spektakl; przychodzić, uczęszczać na spektakle
- wystąpić ze spektaklem
- być na spektaklu; grać, występować; uczestniczyć w spektaklu
- spektakl na motywach, na podstawie czegoś
Cytaty
|
Uroczystość uświetni spektakl oparty na tekstach Karola Wojtyły pt. „Hiob” w wykonaniu Teatru Woskresinnia ze Lwowa. źródło: NKJP: Beata Mońka: Pomógł Anioł Stróż, Tygodnik Rybnicki, 2008-10-07 |
|
|
Twórcy spektaklu chcą „ocalić od zapomnienia” polskość zaklętą w ludowym folklorze, angażując w to piękne zadanie wielki tłum kukiełek, które tworzą niezwykle barwne i radosne widowisko. źródło: NKJP: (JS): Leć głosie po rosie, Dziennik Polski, 2001-10-03 |
|
|
Chociaż przed spektaklem czułem ogromną tremę i niepewność, kiedy stanąłem przed widownią, zapomniałem o wszystkim. źródło: NKJP: A.Melnicka: „Inspiracje” tym razem w Makowie, Tygodnik Ciechanowski, 2005-07-05 |
|
|
Podobno, kiedy gram moje spektakle, podczas każdego tracę na scenie około trzech tysięcy kalorii. źródło: NKJP: Krystyna Janda: Małpa, 2004 |
|
|
Wszelkie możliwości techniczne, wprowadzone do teatrów w pierwszej ćwierci wieku XIX, wykorzystywano oczywiście w spektaklach romantycznych. źródło: NKJP: Alina Kowalczykowa: Dramat i teatr romantyczny, 1997 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | spektakl |
spektakle |
|
| D. | spektaklu |
spektakli |
|
| C. | spektaklowi |
spektaklom |
|
| B. | spektakl |
spektakle |
|
| N. | spektaklem |
spektaklami |
|
| Ms. | spektaklu |
spektaklach |
|
| W. | spektaklu |
spektakle |
2. interesujące wydarzenie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | widowisko |
Połączenia
- niesamowity spektakl; spektakl sportowy
- spektakl natury, przyrody
Cytaty
|
Wybuch osmalił niegroźnie stojących najbliżej dziennikarzy i kilku żołnierzy z kompanii reprezentacyjnej. Zamachowcy stali w oknie, podziwiając ten niesamowity spektakl, a najbardziej zdumiony był sam strzelec. źródło: NKJP: Grzegorz Mathea: IV Rzeczpospolita, 2005 |
|
|
Organizatorzy [...] uważają, że będzie to największa impreza żeglarska, jaka kiedykolwiek się odbyła, a być może jeden z najważniejszych spektakli sportowych kończącego się tysiąclecia. źródło: NKJP: Żeglarstwo. Race 2000, Gazeta Wyborcza, 1999-03-04 |
|
|
Tu właśnie w sobotę o czwartej nad ranem zgromadziło się szesnaście osób, by podziwiać niepowtarzalny spektakl przyrody. źródło: NKJP: Świt na kopcach, Dziennik Polski, 2003-06-23 |
|
|
W połowie XIX w. dzięki mikroskopowi świetlnemu biologowie stali się świadkami urzekającego spektaklu w postaci podziału komórkowego. źródło: NKJP: Leokadia Kłyszejko-Stefanowicz: Cytobiochemia: biochemia niektórych struktur komórkowych, 1995 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | spektakl |
spektakle |
|
| D. | spektaklu |
spektakli |
|
| C. | spektaklowi |
spektaklom |
|
| B. | spektakl |
spektakle |
|
| N. | spektaklem |
spektaklami |
|
| Ms. | spektaklu |
spektaklach |
|
| W. | spektaklu |
spektakle |
Składnia
|
+ | spektakl | + |
CZEGO
|
|
|
+ | spektakl | + |
JAKI
|
3. pozory
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | gra, inscenizacja, przedstawienie, teatr |
Połączenia
- polityczny, propagandowy spektakl
- odegrać/odgrywać, urządzić/urządzać spektakl
Cytaty
|
[...] nawet kapłani pogańscy tak naprawdę nie wierzyli, iż los ich ludu zależy od bóstw, [...] byli tylko religijnymi cynikami i odgrywali jakiś spektakl. źródło: NKJP: Grzegorz Górny: Władcy nawróceni, Ozon, 2005 |
|
|
Sukur i ten długowłosy Mansiz, skonfliktowany z nim mocno, ściskali się na boisku. To był odegrany pięknie spektakl przyjaźni. źródło: Thriller z elementami moralnego niepokoju, Polityka, 2002-07-06 |
|
|
Zawiązany w 60. roku przed nową erą w Rzymie triumwirat był tajnym spiskiem. Dzisiaj w Polsce powstał jawnie, ale cel jest ten sam - zawłaszczenie państwa na cztery lata. Tandetny spektakl, na który nabrało się wielu, zdawało się, niegłupich ludzi. źródło: NKJP: Twoja Trybuna, 2006 |
|
|
Kolejny spektakl propagandowy rządzącej partii znowu się udał. Ludzie się spierają, popierają i przeklinają. Prawdziwe problemy kraju nadal nie są dyskutowane. źródło: NKJP: W.Hagedorny: Szast – prast: Tylko nie pal, Tygodnik Ciechanowski, 2007-07-05 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | spektakl |
spektakle |
|
| D. | spektaklu |
spektakli |
|
| C. | spektaklowi |
spektaklom |
|
| B. | spektakl |
spektakle |
|
| N. | spektaklem |
spektaklami |
|
| Ms. | spektaklu |
spektaklach |
|
| W. | spektaklu |
spektakle |
Inne uwagi
Zwykle lp
4. działanie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | widowisko |
Połączenia
- kompromitujący, obrzydliwy, smutny, żałosny, żenujący spektakl
Cytaty
|
Stoczniowcy o mało nie zlinczowali prezesa ZO „Odra”, który od miesięcy nie wypłacał pensji pracownikom. Wzywana policja nie interweniowała. Cała Polska oglądała żenujący spektakl. źródło: NKJP: W.Hagedorny: Rozsądek i okolice: Naród oszalał?, Tygodnik Ciechanowski, 2002-08-13 |
|
|
Dla zwycięzców cztery lata u władzy to nieustające żniwa, dla pokonanych - okres nerwowego oczekiwania na dorwanie się do kasy. Smutny spektakl, który nas irytuje i szkodzi Polsce. źródło: NKJP: Będzie coraz ciaśniej, Dziennik Polski, 1999-06-11 |
|
|
Na weselu odstawia istny spektakl, upijając się martini i podrywając prawie wszystkich facetów. źródło: Matylda Dudek: Multikino, Dziennik Polski, 2006-07-03 |
|
|
Jestem optymistą mimo tego obrzydliwego spektaklu, jaki serwują nam ludzie żądni zysku i bogactwa na skróty, uciekający się do oszustw, korupcji [...] źródło: NKJP: Z profesorem Jirzim Musilem, socjologiem, dyrektorem Uniwersytetu Środkowoeuropejskiego w Pradze, rozmawia Duszan Provaznik, Gazeta Wyborcza, 1995-02-18 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | spektakl |
spektakle |
|
| D. | spektaklu |
spektakli |
|
| C. | spektaklowi |
spektaklom |
|
| B. | spektakl |
spektakle |
|
| N. | spektaklem |
spektaklami |
|
| Ms. | spektaklu |
spektaklach |
|
| W. | spektaklu |
spektakle |
Inne uwagi
Zwykle lp