Chronologizacja
Inne znaczenie: 'torba podróżna'
1. osoba
Definicja
Pochodzenie
st.pol. mantyka 'torba podróżna'
z łac. mantica 'worek, sakwa, torba żebracza'
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie
Cytaty
|
Dla mojego 15-letniego syna stan wojenny to historia, której uczy się z podręczników i opowieści starego, stetryczałego mantyki. Czyli moich. źródło: NKJP: Włodzimierz Jurasz, Marek Lubaś-Harny: Czy to dobrze, że Polacy zapominają o stanie wojennym?, Gazeta Krakowska, 2005-12-17 |
|
|
[...] u nas w kraju tak już jest, że wszyscy narzekają. Nie wiem, dlaczego. Niektórzy nie mają powodu w życiu osobistym, to szukają w życiu społecznym – i zawsze coś znajdą! [...] Bardzo mi przykro, że moi rodacy są takimi mantykami. źródło: Internet: szostkiewicz.blog.polityka.pl |
|
|
Ależ mantyka z tej [...]! Już mam dość jej łamiącego się, skamlającego głosu! źródło: Internet: wiadomosci.dziennik.pl |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1, ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | mantyka |
mantycy mantyki |
ndepr |
| mantyki |
depr | ||
| D. | mantyki |
mantyków mantyk |
|
| C. | mantyce |
mantykom |
|
| B. | mantykę |
mantyków mantyki |
|
| N. | mantyką |
mantykami |
|
| Ms. | mantyce |
mantykach |
|
| W. | mantyko |
mantycy mantyki |
ndepr |
| mantyki |
depr |
Inne uwagi
Gdy wyraz odnosi się tylko do osób płci żeńskiej, używa się r.ż., D. lm mantyk , B. lm mantyki . Gdy zaś odnosi się do osoby/osób płci męskiej, do grupy osób obojga płci albo do osoby/osób bez wskazania na płeć, używa się r. m1, D. i B lm mantyków lub r.ż., D lm mantyk , B. lm mantyki .
2. wróżbiarstwo
Definicja
Pochodzenie
gr. mantikē
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | wróżbiarstwo |
Cytaty
|
Greckie słowo „epaidein” znaczyło 'czarować śpiewem', zaś łacińskie „carmen”, „cantio” czy „cantus” odnosiły się nie tylko do śpiewu, do pieśni, lecz także do wróżby [...]. Na podobne związki muzyki z mantyką można się natknąć w językach słowiańskich. źródło: NKJP: Krzysztof Bilica: Telefony z Eufonii, 1995 |
|
|
Mantyka (wróżbiarstwo) we śnie, ekstatyczna i przedśmiertna jest mantyką naturalną. Mantyka sztuczna polega na sympatii w znaczeniu współzależności wszystkich części kosmosu. źródło: Tadeusz Sinko: Zarys historii literatury greckiej, 1959 (books.google.pl) |
|
|
Mantykę praktykowano w związku z kultem Apollina w Tebach i na jednym z wierzchołków gór Ptoon. źródło: Meander. Miesięcznik poświęcony kulturze świata starożytnego, 1990 (books.google.pl) |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | mantyka |
mantyki |
|
| D. | mantyki |
mantyk |
|
| C. | mantyce |
mantykom |
|
| B. | mantykę |
mantyki |
|
| N. | mantyką |
mantykami |
|
| Ms. | mantyce |
mantykach |
|
| W. | mantyko |
mantyki |
Inne uwagi
Zwykle lp