Chronologizacja
Inne znaczenie: 'woda stojąca, pozbawiona odpływu'
Pochodzenie
1. tkanek
Definicja
Noty o użyciu
Znacznie częściej używane w odniesieniu do zwierząt.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie rodzaje chorób
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | nekroza |
Połączenia
- głęboka, ostra; miejscowa, ogniskowa, rozległa; postępująca martwica
- martwica brodawek, jelit, komórek, kończyn, kości, naczyń (krwionośnych, tętniczych...), mięśnia, nerek, nóg, serca, skóry, stóp, tkanek, trzustki, wątroby; części, fragmentu (jelita, mięśnia…)
- rodzaj; obszar, ogniska, strefa; obecność; czynnik, markery, wskaźniki martwicy
- martwica nastąpiła, wystąpiła; obejmuje coś; powstaje; grozi komuś; powstanie martwicy
- ulegnąć/ulegać martwicy
- mieć; stwierdzić; powodować, spowodować martwicę; usunięcie, wycięcie martwicy
- coś grozi martwicą; dotknięty, objęty martwicą
Cytaty
|
Martwica może być spowodowana urazem lub powstaje w wyniku braku ukrwienia wokół miejsca urazu. źródło: NKJP: Aleksander Bator, Tadeusz Kasperczyk: Trening zdrowotny z elementami fizjoterapii, 2000 |
|
|
Zaburzone krążenie krwi prowadzi [...] do martwicy tkanek, co objawia się owrzodzeniami na nogach i zaciemnieniem w okolicy łożyska paznokcia. źródło: NKJP: Agnieszka Grzelak: Reumatyzm niejedno ma imię, Gazeta Krakowska, 2007-01-13 |
|
|
W dzieciństwie cierpiał na martwicę kości, obie nogi miał długo w gipsie [...]. źródło: NKJP: Wojciech Tochman: Wściekły pies, 2007 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | martwica |
martwice |
|
| D. | martwicy |
martwic |
|
| C. | martwicy |
martwicom |
|
| B. | martwicę |
martwice |
|
| N. | martwicą |
martwicami |
|
| Ms. | martwicy |
martwicach |
|
| W. | martwico |
martwice |
Inne uwagi
Zwykle lp
Składnia
|
+ | martwica | + |
(CZEGO)
|
2. sumienia
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Cytaty
|
Martwica sumienia dotknęła [...] wszystkie ośrodki władzy. Nikt się [...] nie przejmuje losem wegetującej na pograniczu nędzy najuboższej części społeczeństwa, losem obłożnie chorych i niedołężnych ludzi. źródło: Tadeusz Gawlik: Bajka o martwym sumieniu, czyli społecznej znieczulicy, Kurier Sołecki 2013 (docplayer.pl) |
|
|
Rozbijanie skamienielin językowych to niesłychanie ważna [...] funkcja literatury „szyderczej”, bowiem martwica języka jest prostą konsekwencją martwicy myśli. źródło: Stanisław Gębala: Wśród szyderców i gdzie indziej, 1981 (books.google.pl) |
|
|
Czym innym jest pewne znieczulenie na cierpienie innych, częściowa martwica empatii, a czym innym prezentacja zwykłego chamstwa. źródło: Internet: forum.gazeta.pl |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | martwica |
martwice |
|
| D. | martwicy |
martwic |
|
| C. | martwicy |
martwicom |
|
| B. | martwicę |
martwice |
|
| N. | martwicą |
martwicami |
|
| Ms. | martwicy |
martwicach |
|
| W. | martwico |
martwice |
Inne uwagi
Zwykle lp
Składnia
|
|
+ | martwica | + |
(CZEGO)
|
3. ziemia
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia gleba
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | ziemia |
Cytaty
|
Dogadaliśmy się, że ziemię (martwicę) z budowy autostrady będzie składać w jednym miejscu. Były to wyrobiska po kopalniach żwiru. źródło: NKJP: Marlena Mokrzanowska: Ziemia na dziko, Gazeta Wrocławska, 2003-10-13 |
|
|
[...] wyoranie martwicy powoduje rozcieńczenie składników chemicznych i narusza równowagę biologiczną [...]. źródło: Biuletyn Instytutu Ziemniaka, 1990 (books.google.pl) |
|
|
W poziomie występowania wody gruntowej zawartość azotanów zmniejszała się do minimum (około 2 mg). [...] Największe stosunkowo ilości znaleziono na przekopanej martwicy [...]. źródło: Prace Komisji Nauk Rolniczych i Biologicznych, 1970 (books.google.pl) |
|
|
Stwierdzono wyraźną tendencję wzrostu efektywności nawadniania w wyniku pogłębienia orki przedzimowej (orka pługiem z pogłębiaczem do 34 cm lub orka do 30 cm z wyoraniem 1-2 cm martwicy). źródło: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 1989 (books.google.pl) |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | martwica |
martwice |
|
| D. | martwicy |
martwic |
|
| C. | martwicy |
martwicom |
|
| B. | martwicę |
martwice |
|
| N. | martwicą |
martwicami |
|
| Ms. | martwicy |
martwicach |
|
| W. | martwico |
martwice |
Inne uwagi
Zwykle lp
4. skała
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia budowa Ziemi
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | skała |
Połączenia
- martwica wapienna
Cytaty
|
[...] pochodzącym z niedalekich okolic Krakowa, a stosowanym w architekturze cmentarza Rakowickiego surowcem kamiennym jest czwartorzędowa martwica wapienna. źródło: NKJP: Nie pozostanie kamień na kamieniu, Dziennik Polski, 2000-11-07 |
|
|
Osad martwicy karniowickiej jest mocno przekrystalizowany i w niektórych partiach podobny [...] do marmuru. źródło: Antoni Wrzosek: Górny Śląsk. Prace i materiały geograficzne, 1955 (books.google.pl) |
|
|
Martwice powstawały [...] z bogatych w kwaśny węglan wapnia wód pochodzenia krasowego, a proces ten miał miejsce w holocenie w okresach bardziej ciepłego i wilgotnego klimatu. źródło: Jacek Rajchel: Martwice wapienne w architekturze Krakowa, Geologia, 2009 (yadda.icm.edu.pl) |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | martwica |
martwice |
|
| D. | martwicy |
martwic |
|
| C. | martwicy |
martwicom |
|
| B. | martwicę |
martwice |
|
| N. | martwicą |
martwicami |
|
| Ms. | martwicy |
martwicach |
|
| W. | martwico |
martwice |
Składnia
|
|
+ | martwica | + |
(JAKA)
|
5. drzewa
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin drzewa i krzewy
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin
Cytaty
|
Spośród drzew (rosnących) najbardziej od uszkodzeń w czasie prac zrywkowych cierpi świerk. W jego przypadku zgnilizna w drewnie martwicy, powstałej na skutek odarcia kory, wystąpi prawie zawsze. Na świerku tak powstałe martwice zarastają wyjątkowo opornie. [...] może to trwać 20 lat a nawet dłużej. źródło: NKJP: Robert Kimbar: Odarcie kory, Las Polski, 2009-01-01 |
|
|
Martwica, jako skutek uszkodzeń mechanicznych, występowała na 163 drzewach [...]. źródło: Drewno. Prace naukowe. Doniesienia. Komunikaty, 2003 (books.google.pl) |
|
|
Z latami martwica narasta, tworząc nieraz grube warstwy, w których pęknięcia osiągają parę centymetrów głębokości [...]. źródło: Konstanty Stecki: Botanika dla wyższych szkół rolniczych, 1966 (books.google.pl) |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | martwica |
martwice |
|
| D. | martwicy |
martwic |
|
| C. | martwicy |
martwicom |
|
| B. | martwicę |
martwice |
|
| N. | martwicą |
martwicami |
|
| Ms. | martwicy |
martwicach |
|
| W. | martwico |
martwice |
Inne uwagi
Zwykle lp