UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

luby

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. luby
luby
luby
lube
luba
D. lubego
lubego
lubego
lubego
lubej
C. lubemu
lubemu
lubemu
lubemu
lubej
B. lubego
lubego
luby
lube
lubą
N. lubym
lubym
lubym
lubym
lubą
Ms. lubym
lubym
lubym
lubym
lubej
W. luby
luby
luby
lube
luba
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. lubi
lubi
lube
lube
D. lubych
lubych
lubych
lubych
C. lubym
lubym
lubym
lubym
B. lubych
lubych
lubych
lube
N. lubymi
lubymi
lubymi
lubymi
Ms. lubych
lubych
lubych
lubych
W. lubi
lubi
lube
lube

Pochodzenie

psł. *l'ubъ 'miły, przyjemny; kochany'

Definicja

książk. 
taki, którego jakaś osoba kocha lub bardzo lubi

Noty o użyciu

Używany również samodzielnie w funkcji rzeczownika w znaczeniu 'bliska osoba, z którą kogoś łączy miłość', np. zdjęcie lubego. W odniesieniu do kobiet używa się wyrazu luba.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ukochany

Cytaty

Nie kończ, luby Hieronimie! - wołała dama z nosem nieprzyzwoicie i niemodnie zadartym i rzucała się ojcu na szyję.

źródło: NKJP: Kornel Makuszyński: Szaleństwa panny Ewy, 1957

Nie zabraknie też miłosnych epistoł, które rozkochany pogromca pohańców słał do swojej lubej Marysieńki.

źródło: NKJP: Lucjan Strzyga: Chwała polskiego rycerstwa, Dziennik Zachodni, 2008-10-01

Dziś wraca mój luby. Czekam na chwilę, kiedy z impetem rzucę mu się w ramiona i czule wyszepczę: „Tak bardzo tęskniłam”.

źródło: NKJP: Anna Dąbrowska: Wesoła wdówka, Cosmopolitan nr 7, 1999

Nie tylko znaki są lubym celem różnej maści wandali. Także słupki przystankowe nie mogą ustać zbyt długo na miejscu, mimo że to beton i trzeba się przy tym trochę potrudzić.

źródło: NKJP: Przydrożna demolka, Dziennik Polski, 2003-11-22

Zaraz narwałem sobie moc tego specjału i jadłem, aż mi się uszy trzęsły. Lubych a pożytecznych drzew rosła tu niezła ilość, wiele owoców dojrzałych leżało już na ziemi, inne zaś na gałęziach były jeszcze nie rozwinięte, małe i zielone.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Wyspa Robinsona, 1954

Data ostatniej modyfikacji: 16.09.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj