UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

komedia

Chronologizacja

SPXVI: komedyja, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

łac. cōmoedia

z gr. kōmōidía

1. utwór

Definicja

utwór teatralny lub filmowy o lekkiej tematyce z elementami humoru i pomyślnym zakończeniem, mający na na celu rozbawienie widza

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka literatura

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka teatr

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka film

Relacje znaczeniowe

antonimy:  tragedia

Połączenia

  • dobra, lekka, śmieszna, świetna; amerykańska, francuska...; czarna komedia; komedia filmowa, teatralna; obyczajowa, rybałtowska, sensacyjna
  • komedia charakterów, omyłek, pomyłek; Fredry, Moliera, Szekspira...
  • farsy i komedie, horrory i komedie, tragedie i komedie
  • akcja; akt, scena; autor, bohater komedii; festiwal komedii
  • bilety na komedię
  • rola w komedii
  • nakręcić, wyreżyserować, wystawić; pisać; obejrzeć komedię
  • iść na komedię
  • zagrać w komedii

Cytaty

Dorobek Towarzystwa Dramatycznego to ponad tysiąc premier [...]. Obok komedii Fredry znajdują się w nim opery, operetki, wodewile, ale teatr nie unika też dramatu i przedstawień dla dzieci i młodzieży.

źródło: NKJP: Za upowszechnianie sztuki, Dziennik Polski, 2002-07-18

W Ateneum „Fantazy” grany jest jak komedia charakterów, a aktorzy skupiają się na tym, by stworzyć określone typy. I tak na przykład Elżbieta Starostecka w roli Respektowej gra gderliwą i głupawą panią domu, a Marek Kondrat robi za Fantazego fircyka.

źródło: NKJP: Piotr Gruszczyński: „Stare harfy”, TEATR , Tygodnik Powszechny, 1994

Od dłuższego czasu - mówi autor filmu - chciałem nakręcić komedię muzyczną, która byłaby oparta na założeniu, że zwykły człowiek z ulicy śpiewa.

źródło: NKJP: Kraków - Kocham cię!, Dziennik Polski, 2000-11-16

Przenieśliśmy się o prawie sto lat wstecz, a przy tym wszyscy, za sprawą świetnych komedii, bawiliśmy się jak małe dzieci.

źródło: NKJP: W niemym kinie, Nowiny Raciborskie, 2007-03-06

Sztuka „Wielebni” dotyka bardzo poważnego problemu dzisiejszego świata - nietolerancji religijnej i rasowej [...]. Ale jest to komedia, dowcipna, irracjonalna, w której pełno jest absurdu i kpiny.

źródło: NKJP: Wysiedziani „Wielebni”, Dziennik Polski, 2001-06-23

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. komedia
komedie
D. komedii
komedii
neut
komedyj
char
C. komedii
komediom
B. komedię
komedie
N. komedią
komediami
Ms. komedii
komediach
W. komedio
komedie

2. zachowanie

Definicja

zachowanie pozorujące coś w celu odniesienia określonej korzyści

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  gra

Połączenia

  • komedia pozorów
  • grać, odegrać, zagrać komedię

Cytaty

Cóż miała począć nieszczęsna niewiasta? Zastraszona bezczelną groźbą, chcąc nie chcąc musiała odegrać komedię, by ratować mienie rodziców.

źródło: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963

Czasami to faktycznie pomaga, ale najczęściej jest kolejną grą pozorów pod tytułem „Jesteśmy w Paryżu, więc jesteśmy szczęśliwi”. Podczas gdy najważniejsze to nie grać komedii i nie udawać za wszelką cenę zakochanych.

źródło: NKJP: W świecie uczuć, Cosmopolitan, 1998

Sąd miał tylko za zadanie przeprowadzenie komedii wyreżyserowanego procesu i ogłoszenie wyroku, już przedtem wydanego [...].

źródło: NKJP: Na rozkaz Bieruta, Dziennik Polski, 2004-01-30

Czy ty myślisz, że ja uciekałem po to, żeby się teraz dobrowolnie oddawać w ich łapy? Czy ty myślisz, że po to robiłem tę całą komedię z pogrzebem i po to przesiedziałem te trzy lata, żeby teraz iść i dać się zakuć w kajdanki?

źródło: NKJP: Wiesław Dymny: Opowiadania zwykłe, 1997

No, dobrze: ale po co była ta komedia z „falą strajków”? Jak to: po co? Zapomnieliście już Państwo, że wschodnim sąsiadem Polski było wtedy państewko pn. Związek Sowiecki?

źródło: NKJP: W Grudniu po południu, Dziennik Polski, 2001-12-14

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. komedia
komedie
D. komedii
komedii
neut
komedyj
char
C. komedii
komediom
B. komedię
komedie
N. komedią
komediami
Ms. komedii
komediach
W. komedio
komedie

3. sytuacja

Definicja

sytuacja oceniana jako absurdalna i groteskowa, a przez to budząca złość u osoby mówiącej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  farsa, kabaret

Połączenia

  • czysta, istna komedia

Cytaty

W sobotę nie było na co patrzeć, można powiedzieć, że ścigał się tam ślepy z kulawym. Proszę sobie wyobrazić, jak to wyglądało: goście mieli problemy ze złożeniem się w łuku, jeździli praktycznie tak jak po po lodzie. Komedia.

źródło: NKJP: Czy będą zmiany?, Dziennik Polski, 2002-10-26

To jest coś niesłychanego. To właściwie jest jakaś kpina, jakaś komedia. [...] Czy my jesteśmy w Sejmie Rzeczypospolitej, któremu zależy na tym, żeby to państwo [...] istniało i rozwijało się?

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 28.03.2003

Nie wierzę! Jak ktoś mi może powiedzieć, że nie mam prawa myć sobie samochodu na własnej działce? Przecież to komedia.

źródło: NKJP: Internet

Taką historię to nawet trudno byłoby wymyślić, Panie Bohdanie. Czysta komedia: uciekający polski jeniec dostaje od niemieckiego żołnierza karabin, co by pilnować rosyjskiego jeńca. Nie do wiary!

źródło: NKJP: Elwira Kucharska: Siła przyciągania, czyli polskie losy, 2008

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. komedia
komedie
D. komedii
komedii
neut
komedyj
char
C. komedii
komediom
B. komedię
komedie
N. komedią
komediami
Ms. komedii
komediach
W. komedio
komedie

Inne uwagi

Zwykle lp

Frazeologizmy

komedia dell'arte
komedia romantyczna
Data ostatniej modyfikacji: 26.09.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj