UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

talia

Chronologizacja

SJPXVII, STR, SL, SWil: talja, SJPWar: talja, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

1.a część ciała

Definicja

przewężenie tułowia między biodrami a klatką piersiową

Pochodzenie

fr. taille

niem. Taille

z wł. taglia

Z łac. talea 'pręt mierniczy'

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kibić, pas, stan

Połączenia

  • szczupła, wąska; podkreślona talia
  • talia i biodra; biust, talia i biodra
  • obwód talii; w okolicach talii
  • spodnie do talii
  • obwód; wcięcie w talii; z paskiem w talii
  • kokardy, paski... podkreślające talię
  • babcia, prababcia, żona... wcięta w talii
  • podkreślać talię
  • objąć kogoś w talii
  • talia jak u osy

Cytaty

Szczupła talia i smukłość kibici, mniej lub bardziej radykalna, obowiązywała w kolejnych zmieniających się modach, jednak nie wyłącznie młode panny na wydaniu.

źródło: NKJP: Jolanta Antecka: Duch mód polskich, Dziennik Polski - Magazyn, 2003-10-10

Iwona ma niewiele. Może te proste czarne włosy, sięgające talii i subtelną twarz o jasnej karnacji, ale przede wszystkim - jak sama podkreśla - wolnego ducha.

źródło: NKJP: Iwona znikąd, Dziennik Polski - Magazyn, 2002-04-05

Na scenie pojawia się kobieta ubrana w krwistoczerwoną suknię z czarnymi obszyciami, podkreślającymi dekolt i linię talii.

źródło: NKJP: (TYM): Rewia fryzur i mody, Dziennik Polski - Kraków, 2002-05-17

Doskonale skrojona, droga sukienka podkreślała jej talię i idealną linię bioder.

źródło: NKJP: Hanna Kowalewska: Tego lata, w Zawrociu, 1998

Secesyjne talizmany miały zwykle formę miniaturowych breloczków, które przyczepiano do bransoletek czy długich łańcuszków, jakimi zgodnie z ówczesną modą elegantki opasywały smukłe, ściągnięte gorsetami talie.

źródło: NKJP: Bogna Wernichowska: Talizmany szczęścia, Dziennik Polski- Pani, 2000-08-29

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. talia
talie
D. talii
talii
C. talii
taliom
B. talię
talie
N. talią
taliami
Ms. talii
taliach
W. talio
talie

1.b w ubraniu

Definicja

część ubrania na wysokości talii - części ciała

Pochodzenie

fr. taille

niem. Taille

z wł. taglia

Z łac. talea 'pręt mierniczy'

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie rodzaje i części ubrań

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pas, stan

Połączenia

  • wcięcie w talii
  • bluza, marynarka, suknia... dopasowana, ściągnięta, wcięta w talii

Cytaty

Wszystkie, dokładnie wszystkie sukienki uwierały ją pod pachami, karczek opinał ciasno ramiona, talia wędrowała ponad stan.

źródło: NKJP: Maria Borowa: Dominika znaczy niedziela, 1988

Spodnie miały podniesioną talię, a w kostkach były marszczone i wszyte w brokatowe mankiety.

źródło: NKJP: Maguelonne Toussaint-samat: Ubiory, Gazeta Wyborcza - Magazyn, 1998-12-18

Nieco przytarte z upływem czasu boazerie nabierają ciepłej barwy mahoniu w świetle kinkietów w szyfonowych abażurach, pamiętających sezon rozkloszowanych sukienek z wąską talią dla kobiet [...].

źródło: NKJP: Magdalena Tulli: Tryby, 2003

Babcia była damą, z jasnymi włosami ułożonymi w grzeczne loczki i płaszczem w pepitkę z talią węższą od mojej ówczesnej.

źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2006

Projektanci sięgają po styl lat sześćdziesiątych [...]. Princeski czy tuniki oraz podkreślone talie sukien to znak mody tamtych czasów.

źródło: NKJP: Katarzyna Kulińska: Kobieca zmienność, Echo Dnia, 2007-05-11

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. talia
talie
D. talii
talii
C. talii
taliom
B. talię
talie
N. talią
taliami
Ms. talii
taliach
W. talio
talie

2. karty

Definicja

komplet kart do gry

Pochodzenie

ang. tally 'zapis wyników gry w karty'

fr. talon 'karty pozostałe po rozdaniu'

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy

Połączenia

  • cała talia
  • talia kart
  • karta z talii

Cytaty

Do przepowiadania przyszłości służy talia najzwyklejszych kart, jakie można kupić w każdym kiosku.

źródło: NKJP: Paweł Bielak: Wróżbita z Lipnicy Dolnej, Dziennik Polski - Bochnia, 2001-12-07

Tarot: złożona z 78 kart osobliwa talia jest obecnie najczęstszym rekwizytem w gabinetach wróżb.

źródło: NKJP: Sezon na wróżki, Dziennik Polski - Pejzaż, 2001-05-05

Najstarsze pochodzą z XIX w. - Szczególnie cenna jest dla mnie talia kart litografowanych i ręcznie kolorowanych, wykonanych w Wiedniu w 1910 r. - opowiada kolekcjoner.

źródło: NKJP: (DŁ): Do wróżb, nauki i gry, Dziennik Polski - Kraków, 2002-07-03

Serwery urządzeń są mniejsze od talii kart, łatwe w instalacji i administracji, a ponadto eliminują potrzebę stosowania wielkich i drogich zdalnych komputerów.

źródło: NKJP: MAJER: Rozwiązania wielofunkcyjne, Dzieniik Polski - Komputer, 2000-10-17

Po każdym tasowaniu Julia rozkłada, dzieli talię na trzy lub cztery kupki, z których odsłania po jednej lub po dwie karty z wierzchu, łącząc je niekiedy z podglądaną wcześniej kartą ze spodu.

źródło: NKJP: Andrzej Zaniewski: Król Tanga, 1997

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. talia
talie
D. talii
talii
C. talii
taliom
B. talię
talie
N. talią
taliami
Ms. talii
taliach
W. talio
talie

Składnia

bez ograniczeń + talia +
(CZEGO)

Frazeologizmy

talia osy
Data ostatniej modyfikacji: 13.12.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj