UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

matować

Chronologizacja

1808, Gazeta Krakowska, nr 33, polona.pl

1. metal

Definicja

sprawiać, że powierzchnia czegoś przestaje się błyszczeć

Pochodzenie

Od: mat 1

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty

Połączenia

matować skórę
dobrze matować
matowane aluminium; krem, podkład, puder, żel matujący; emulsja matująca; bibułki matujące

Cytaty

	Piasek matuje powierzchnię, czyni ją delikatnie szorstką i bardziej porowatą [...]. źródło: Beton architektoniczny (docplayer.pl)
	[...] nadmierną śliskość schodów kamiennych trzeba będzie zmniejszać przez wytrawianie odpowiednimi środkami chemicznymi, matując powierzchnię mechanicznie lub stosując nakładki na stopnie. źródło: NKJP: X: Trochę natury w domu, Polska Głos Wielkopolski, 2007-08-21
	Podkład tuszuje niedoskonałości cery, może ją rozświetlać lub matować. źródło: NKJP: BCZ: Ochroni przed mrozem, Trybuna Śląska, 2001-12-29
	Żel matujący [...] można nakładać na makijaż. Utworzy on cienką warstwę, która wchłonie nadmiar tłuszczu [...]. źródło: NKJP: Danuta Bybrowska: Zamiast pudru, Gazeta Wyborcza, 1999-08-07

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	matuję	matujemy
2 os.	matujesz	matujecie
3 os.	matuje	matują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	matowałem +(e)m matował	matowałam +(e)m matowała	matowałom +(e)m matowało	matowaliśmy +(e)śmy matowali	matowałyśmy +(e)śmy matowały
2 os.	matowałeś +(e)ś matował	matowałaś +(e)ś matowała	matowałoś +(e)ś matowało	matowaliście +(e)ście matowali	matowałyście +(e)ście matowały
3 os.	matował	matowała	matowało	matowali	matowały

bezosobnik: matowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę matował będę matować	będę matowała będę matować	będę matowało będę matować	będziemy matowali będziemy matować	będziemy matowały będziemy matować
2 os.	będziesz matował będziesz matować	będziesz matowała będziesz matować	będziesz matowało będziesz matować	będziecie matowali będziecie matować	będziecie matowały będziecie matować
3 os.	będzie matował będzie matować	będzie matowała będzie matować	będzie matowało będzie matować	będą matowali będą matować	będą matowały będą matować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		matujmy
2 os.	matuj	matujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	matowałbym bym matował	matowałabym bym matowała	matowałobym bym matowało	matowalibyśmy byśmy matowali	matowałybyśmy byśmy matowały
2 os.	matowałbyś byś matował	matowałabyś byś matowała	matowałobyś byś matowało	matowalibyście byście matowali	matowałybyście byście matowały
3 os.	matowałby by matował	matowałaby by matowała	matowałoby by matowało	matowaliby by matowali	matowałyby by matowały

bezosobnik: matowano by

bezokolicznik: matować

imiesłów przysłówkowy współczesny:

matując

gerundium: matowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	matowanie	matowania
D.	matowania	matowań
C.	matowaniu	matowaniom
B.	matowanie	matowania
N.	matowaniem	matowaniami
Ms.	matowaniu	matowaniach
W.	matowanie	matowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: matujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	matujący	matujący	matujący	matujące	matująca
D.	matującego	matującego	matującego	matującego	matującej
C.	matującemu	matującemu	matującemu	matującemu	matującej
B.	matującego	matującego	matujący	matujące	matującą
N.	matującym	matującym	matującym	matującym	matującą
Ms.	matującym	matującym	matującym	matującym	matującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	matujący	matujący	matujące	matujące
D.	matujących	matujących	matujących	matujących
C.	matującym	matującym	matującym	matującym
B.	matujących	matujących	matujących	matujące
N.	matującymi	matującymi	matującymi	matującymi
Ms.	matujących	matujących	matujących	matujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: matowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	matowany	matowany	matowany	matowane	matowana
D.	matowanego	matowanego	matowanego	matowanego	matowanej
C.	matowanemu	matowanemu	matowanemu	matowanemu	matowanej
B.	matowanego	matowanego	matowany	matowane	matowaną
N.	matowanym	matowanym	matowanym	matowanym	matowaną
Ms.	matowanym	matowanym	matowanym	matowanym	matowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	matowani	matowani	matowane	matowane
D.	matowanych	matowanych	matowanych	matowanych
C.	matowanym	matowanym	matowanym	matowanym
B.	matowanych	matowanych	matowanych	matowane
N.	matowanymi	matowanymi	matowanymi	matowanymi
Ms.	matowanych	matowanych	matowanych	matowanych

odpowiednik aspektowy: zmatować

Składnia

matować

2. szkło

Definicja

sprawiać, że powierzchnia czegoś staje się matowa - nieprzezroczysta

Pochodzenie

Od: mat 1

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Połączenia

matowanie szkła

Cytaty

	Nasze folie spełniają wiele funkcji. Osłaniają od światła słonecznego, matują szkło, zapewniając dyskrecję [...]. źródło: Internet: poznan-nocleg.com.pl
	– Wszystko wokół jest białe lub szare – pokazują dłonie po przetarciu parapetów [...]. To przez piasek wykorzystywany w szklarni do szlifowania i matowania szkła. źródło: NKJP: (KAB): Szklarnia utrudnia życie, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-02-03
	Matowanie odbywa się za pomocą kwasu fluorowodorowego. źródło: NKJP: Fair play, Dziennik Polski, 1999-09-10
	Jeżeli wybieramy lampę z widocznym źródłem światła [...], należy zastosować białe, matowane żarówki [...], których mleczna bańka nie wywołuje olśnienia. źródło: NKJP: Światło w jadalni, Dziennik Polski, 2004-02-25

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	matuję	matujemy
2 os.	matujesz	matujecie
3 os.	matuje	matują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	matowałem +(e)m matował	matowałam +(e)m matowała	matowałom +(e)m matowało	matowaliśmy +(e)śmy matowali	matowałyśmy +(e)śmy matowały
2 os.	matowałeś +(e)ś matował	matowałaś +(e)ś matowała	matowałoś +(e)ś matowało	matowaliście +(e)ście matowali	matowałyście +(e)ście matowały
3 os.	matował	matowała	matowało	matowali	matowały

bezosobnik: matowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę matował będę matować	będę matowała będę matować	będę matowało będę matować	będziemy matowali będziemy matować	będziemy matowały będziemy matować
2 os.	będziesz matował będziesz matować	będziesz matowała będziesz matować	będziesz matowało będziesz matować	będziecie matowali będziecie matować	będziecie matowały będziecie matować
3 os.	będzie matował będzie matować	będzie matowała będzie matować	będzie matowało będzie matować	będą matowali będą matować	będą matowały będą matować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		matujmy
2 os.	matuj	matujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	matowałbym bym matował	matowałabym bym matowała	matowałobym bym matowało	matowalibyśmy byśmy matowali	matowałybyśmy byśmy matowały
2 os.	matowałbyś byś matował	matowałabyś byś matowała	matowałobyś byś matowało	matowalibyście byście matowali	matowałybyście byście matowały
3 os.	matowałby by matował	matowałaby by matowała	matowałoby by matowało	matowaliby by matowali	matowałyby by matowały

bezosobnik: matowano by

bezokolicznik: matować

imiesłów przysłówkowy współczesny:

matując

gerundium: matowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	matowanie	matowania
D.	matowania	matowań
C.	matowaniu	matowaniom
B.	matowanie	matowania
N.	matowaniem	matowaniami
Ms.	matowaniu	matowaniach
W.	matowanie	matowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: matujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	matujący	matujący	matujący	matujące	matująca
D.	matującego	matującego	matującego	matującego	matującej
C.	matującemu	matującemu	matującemu	matującemu	matującej
B.	matującego	matującego	matujący	matujące	matującą
N.	matującym	matującym	matującym	matującym	matującą
Ms.	matującym	matującym	matującym	matującym	matującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	matujący	matujący	matujące	matujące
D.	matujących	matujących	matujących	matujących
C.	matującym	matującym	matującym	matującym
B.	matujących	matujących	matujących	matujące
N.	matującymi	matującymi	matującymi	matującymi
Ms.	matujących	matujących	matujących	matujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: matowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	matowany	matowany	matowany	matowane	matowana
D.	matowanego	matowanego	matowanego	matowanego	matowanej
C.	matowanemu	matowanemu	matowanemu	matowanemu	matowanej
B.	matowanego	matowanego	matowany	matowane	matowaną
N.	matowanym	matowanym	matowanym	matowanym	matowaną
Ms.	matowanym	matowanym	matowanym	matowanym	matowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	matowani	matowani	matowane	matowane
D.	matowanych	matowanych	matowanych	matowanych
C.	matowanym	matowanym	matowanym	matowanym
B.	matowanych	matowanych	matowanych	matowane
N.	matowanymi	matowanymi	matowanymi	matowanymi
Ms.	matowanych	matowanych	matowanych	matowanych

odpowiednik aspektowy: zmatować

Inne uwagi

Zwykle ger lub imb

Składnia

matować

3. przeciwnika

Definicja

w szachach: dokonywać ruchu, który uniemożliwia obronę figury króla i kończy grę

Pochodzenie

Od: mat 2

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy

Połączenia

matować przeciwnika; króla

Cytaty

Niestety, w szachach jest tak, że przegrywa ten, kto pomyli się jako ostatni. W tym pojedynku zwyciężył Wiesław [...], ale kiedy matował czarnego króla, pozostało mu na zegarze zaledwie 40 sekund!

źródło: NKJP: Łukasz Miętek: „Jatka” na szachownicy, Mazowieckie To i Owo, 2007-12-16

[...] zauważył, że w szachach istnieją pozycje, w których jedna ze stron może zapewnić sobie wygraną, na przykład matując przeciwnika w dwóch ruchach.

źródło: NKJP: Internet

Zasypiał, słuchając osobliwego dialogu, towarzyszącego szuraniu o szachownicę, umieszczoną na stoliku [...]. – No czekam, Babilon – niecierpliwił się Żebujka. – Matuj go! [...].

źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Bóg zapłacz!, 2000

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	matuję	matujemy
2 os.	matujesz	matujecie
3 os.	matuje	matują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	matowałem +(e)m matował	matowałam +(e)m matowała	matowałom +(e)m matowało	matowaliśmy +(e)śmy matowali	matowałyśmy +(e)śmy matowały
2 os.	matowałeś +(e)ś matował	matowałaś +(e)ś matowała	matowałoś +(e)ś matowało	matowaliście +(e)ście matowali	matowałyście +(e)ście matowały
3 os.	matował	matowała	matowało	matowali	matowały

bezosobnik: matowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę matował będę matować	będę matowała będę matować	będę matowało będę matować	będziemy matowali będziemy matować	będziemy matowały będziemy matować
2 os.	będziesz matował będziesz matować	będziesz matowała będziesz matować	będziesz matowało będziesz matować	będziecie matowali będziecie matować	będziecie matowały będziecie matować
3 os.	będzie matował będzie matować	będzie matowała będzie matować	będzie matowało będzie matować	będą matowali będą matować	będą matowały będą matować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		matujmy
2 os.	matuj	matujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	matowałbym bym matował	matowałabym bym matowała	matowałobym bym matowało	matowalibyśmy byśmy matowali	matowałybyśmy byśmy matowały
2 os.	matowałbyś byś matował	matowałabyś byś matowała	matowałobyś byś matowało	matowalibyście byście matowali	matowałybyście byście matowały
3 os.	matowałby by matował	matowałaby by matowała	matowałoby by matowało	matowaliby by matowali	matowałyby by matowały

bezosobnik: matowano by

bezokolicznik: matować

imiesłów przysłówkowy współczesny:

matując

gerundium: matowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	matowanie	matowania
D.	matowania	matowań
C.	matowaniu	matowaniom
B.	matowanie	matowania
N.	matowaniem	matowaniami
Ms.	matowaniu	matowaniach
W.	matowanie	matowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: matujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	matujący	matujący	matujący	matujące	matująca
D.	matującego	matującego	matującego	matującego	matującej
C.	matującemu	matującemu	matującemu	matującemu	matującej
B.	matującego	matującego	matujący	matujące	matującą
N.	matującym	matującym	matującym	matującym	matującą
Ms.	matującym	matującym	matującym	matującym	matującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	matujący	matujący	matujące	matujące
D.	matujących	matujących	matujących	matujących
C.	matującym	matującym	matującym	matującym
B.	matujących	matujących	matujących	matujące
N.	matującymi	matującymi	matującymi	matującymi
Ms.	matujących	matujących	matujących	matujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: matowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	matowany	matowany	matowany	matowane	matowana
D.	matowanego	matowanego	matowanego	matowanego	matowanej
C.	matowanemu	matowanemu	matowanemu	matowanemu	matowanej
B.	matowanego	matowanego	matowany	matowane	matowaną
N.	matowanym	matowanym	matowanym	matowanym	matowaną
Ms.	matowanym	matowanym	matowanym	matowanym	matowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	matowani	matowani	matowane	matowane
D.	matowanych	matowanych	matowanych	matowanych
C.	matowanym	matowanym	matowanym	matowanym
B.	matowanych	matowanych	matowanych	matowane
N.	matowanymi	matowanymi	matowanymi	matowanymi
Ms.	matowanych	matowanych	matowanych	matowanych

odpowiedniki aspektowe: zamatować , zmatować

Składnia

matować

KOGO/CO

Data ostatniej modyfikacji: 17.06.2021