Chronologizacja
Pochodzenie
1. przeciwieństwo zła
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie prawdy i wartości życiowe
Relacje znaczeniowe
| antonimy: | zło |
Połączenia
- dobro i piękno, dobro i zło
- poczucie dobra i zła
- walka dobra ze złem
Cytaty
|
Wydawało mu się, że wszystko już wie i rozumie, gdy w istocie rzeczy całkowicie się pogubił i nie potrafił odróżniać dobra i zła. źródło: NKJP: Tarot a karma, czyli Problemy wcieleń reinkarnacyjnych, 2001 |
|
|
Miała cudowny stosunek do świata. Uważała, że świat niesie jej samo dobro i to po niej na pewno odziedziczyłem. źródło: NKJP: 16 zawodów hrabiego, Dziennik Polski, 2000-12-06 |
|
|
W ikonie spotyka się to, co zazwyczaj rozdzielone: dobro, piękno, miłość. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Namiętnik, 1997 |
|
|
Wierzyli wszyscy, że lada moment zły los się odmieni, nastanie dobro i sprawiedliwość. źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz: Diabeł na dzwonnicy, 1996 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | dobro |
dobra |
|
| D. | dobra |
dóbr |
|
| C. | dobru |
dobrom |
|
| B. | dobro |
dobra |
|
| N. | dobrem |
dobrami |
|
| Ms. | dobru |
dobrach |
|
| W. | dobro |
dobra |
Inne uwagi
Zwykle lp
2. dobre uczynki
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- czynić, wyświadczyć; wynagrodzić komuś dobro
Cytaty
|
Wynagradzał zawsze dobro, jakiego doznał, a [...] mścił się za zło. źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952 |
|
|
A z tym, co na temat wdzięczności powiedział prof. Leszek Kołakowski - że jest rzeczą naganną nie okazywać jej ludziom, którzy wyświadczyli nam dobro, choćby w ramach swoich zawodowych powinności - też się pan zgadza? źródło: NKJP: Paweł Walewski: Nasz kolega Hipokrates, Polityka, 2007-05-19 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | dobro |
dobra |
|
| D. | dobra |
dóbr |
|
| C. | dobru |
dobrom |
|
| B. | dobro |
dobra |
|
| N. | dobrem |
dobrami |
|
| Ms. | dobru |
dobrach |
|
| W. | dobro |
dobra |
Inne uwagi
Zwykle lp
3. ogółu, sprawy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie prawdy i wartości życiowe
Połączenia
- dobro społeczne
- dobro ludu, ogółu, państwa; dzieci, pacjentów; sprawy, śledztwa
- czyjeś dobro leży komuś na sercu
- kierować się czyimś dobrem
- robić coś dla czyjegoś dobra
- walczyć o czyjeś dobro
Cytaty
|
Ani policja, ani prokuratura dla dobra śledztwa nie udzielają żadnych szczegółowych informacji. źródło: NKJP: Anna Nalewajska: Anioł śmierci zatrzymany, Życie Warszawy, 2000-01-28 |
|
|
— Być honorowym obywatelem to znaczy pracować bardziej dla dobra wspólnego niż dla swojego dobra — powiedział Wojciech Czech, były wojewoda śląski, honorowy obywatel Bierunia. źródło: NKJP: Marian Ryglewicz: Miasto zasobne i kulturalne, Dziennik Zachodni, 2001-04-06 |
|
|
- Czy teraz rozumiesz, dlaczego postępuję właśnie tak a nie inaczej? Chodzi mi jedynie o twoje dobro. źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007 |
|
|
- Rozumiem - odpowiedziałem. - Na pewno Hawassowi bardzo na sercu leży dobro Egiptu. źródło: NKJP: Andrzej Wójckiewicz: Przebudzenie Cheopsa, czyli Jak uratować ludzi i Ziemię, 2005 |
|
|
Gdyby Ewelina była matką, taka szansa by istniała, ale też nie było powiedziane, czy sąd, kierując się dobrem dziecka, nie stanąłby po stronie przybranych rodziców. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: zdrada, 1991 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | dobro |
dobra |
|
| D. | dobra |
dóbr |
|
| C. | dobru |
dobrom |
|
| B. | dobro |
dobra |
|
| N. | dobrem |
dobrami |
|
| Ms. | dobru |
dobrach |
|
| W. | dobro |
dobra |
Inne uwagi
Zwykle lp
4. materialne
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność
Połączenia
- dobra doczesne; materialne, konsumpcyjne
- podział dóbr
Cytaty
|
Prawo do bycia sobą jest najważniejszym indywidualnym prawem człowieka. Oznacza to, że mogę dysponować swoim czasem, energią i dobrami materialnymi oraz układać sprawy osobiste według własnej woli i zgodnie z własnym interesem. źródło: NKJP: Maria Król-Fijewska: Stanowczo, łagodnie, bez lęku, 1996 |
|
|
Typowymi [...] dobrami społecznymi są: ochrona zdrowia i edukacja. źródło: NKJP: Stanisław Owsiak: Finanse publiczne, 1998 |
|
|
Widziałem, jak żołnierze wynosili z miasta zrabowane dobro i składali na wielkie stosy, setnicy babilońscy strzegli tego mienia, a skrybowie spisywali na tabliczkach każdą rzecz. źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952 |
|
|
[...] nigdy nie umiała gromadzić dóbr, uważając, że do życia potrzebne są tylko rzeczy niezbędne. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006 |
|
|
Nie brakło też zgromadzonej w ciągu dni wielu porcelany, sztućców wykutych z olkuskiego srebra, rozlicznych kryształów [...]. Nad tym dobrem zgromadzonym pierwszy raz od wieków w takiej ilości czuwali dniem i nocą rajcowie miejscy. źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: Półbaśnie, 1976 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | dobro |
dobra |
|
| D. | dobra |
dóbr |
|
| C. | dobru |
dobrom |
|
| B. | dobro |
dobra |
|
| N. | dobrem |
dobrami |
|
| Ms. | dobru |
dobrach |
|
| W. | dobro |
dobra |
Inne uwagi
Zwykle lm