UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

gryka

Chronologizacja

1487, SStp
W postaci: greka

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gryka
gryki
D. gryki
gryk
C. gryce
grykom
B. grykę
gryki
N. gryką
grykami
Ms. gryce
grykach
W. gryko
gryki

Inne uwagi

Zwykle lp

Pochodzenie

litew. gríkai (mn.)

z st.rus. grьka 'dosłownie: roślina grecka'

Przytoczoną powyżej etymologię Sławskiego kwestionuje Bańkowski wskazując na pochodzenie z dialektów wsch.-pruskich - grick(e), stąd wyraz st.pol. o wyraźnej charakterystyce mazowieckiej i dawny litewski, a dalej st.rus. (Bańk.). Etymologia niepewna mimo bogatej literatury.

1.a roślina

Definicja

roślina o białych lub różowych kwiatach zebranych w grona, uprawiana ze względu na ziarno, z którego wytwarza się kaszę oraz mąkę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin rośliny uprawne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia rolnictwo

Relacje znaczeniowe

synonimy:  reczka
hiperonimy:  roślina

Połączenia

  • gryka i kukurydza; gryka i proso
  • kwiaty, ziarno; pole gryki
  • gryka kwitnie, rośnie
  • uprawiać grykę

Cytaty

Kasze stanowiły podstawę jadłospisu lubelskiej wsi, bo gryka była tam powszechnie uprawiana.

źródło: NKJP: Blisko Poznania, Gazeta Poznańska, 2003-08-25

Dobrze udał się miód tym, którzy postawili ule w kwitnącej gryce.

źródło: NKJP: Grażyna Wosińska: Pszczoły dają mniej miodu, Dziennik Bałtycki, 2000-08-23

Na polach rosną gryka i jęczmień.

źródło: NKJP: Katarzyna Wilk: Sielska kraina w Karkonoszach Słowo Polskie, Gazeta Wrocławska, 2006-07-14

1.b ziarno

Definicja

ziarno gryki - rośliny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin rośliny uprawne

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Relacje znaczeniowe

synonimy:  reczka
hiperonimy:  ziarno

Połączenia

  • kasza z gryki

Cytaty

Kobiety otworzyły [...] restaurację, w której serwowane są tradycyjne dania z gryki.

źródło: NKJP: Nagrodzeni przez cesarza, Dziennik Polski, 2005-03-12

Do panierowania używajmy różnych ziół i płatków (z gryki, kukurydzy) oraz zarodków pszennych.

źródło: NKJP: Danuta Myłek: Alergie, 2001

[...] uwzględniając w posiłkach dobowych grykę, proso czy pszenicę, nie zapominamy również o kukurydzy i życie.

źródło: NKJP: Stanisława Olko: Makrobiotyka w polskiej kuchni, 1993

Data ostatniej modyfikacji: 05.12.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj