UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

mentalny

Chronologizacja

1756, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. mentalny
mentalny
mentalny
mentalne
mentalna
D. mentalnego
mentalnego
mentalnego
mentalnego
mentalnej
C. mentalnemu
mentalnemu
mentalnemu
mentalnemu
mentalnej
B. mentalnego
mentalnego
mentalny
mentalne
mentalną
N. mentalnym
mentalnym
mentalnym
mentalnym
mentalną
Ms. mentalnym
mentalnym
mentalnym
mentalnym
mentalnej
W. mentalny
mentalny
mentalny
mentalne
mentalna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. mentalni
mentalni
mentalne
mentalne
D. mentalnych
mentalnych
mentalnych
mentalnych
C. mentalnym
mentalnym
mentalnym
mentalnym
B. mentalnych
mentalnych
mentalnych
mentalne
N. mentalnymi
mentalnymi
mentalnymi
mentalnymi
Ms. mentalnych
mentalnych
mentalnych
mentalnych
W. mentalni
mentalni
mentalne
mentalne

Pochodzenie

ang. mental

fr. mental

niem. mental

z p.-łac. mentalis ' umysłowy'

1. dystans

Definicja

taki, który wiąże się z utrwalonym i swoistym dla kogoś sposobem myślenia o rzeczywistości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • przełom; prymitywizm; wzorzec mentalny; blokada, przepaść; ewolucja, rewolucja; kategoria; przestrzeń, sfera mentalna; bariery, nawyki, ograniczenia, różnice; przemiany, zmiany; ubóstwo, spustoszenie; nastawienie, przygotowanie; wyposażenie; kwestie, schematy, zjawiska mentalne; mentalne dziedzictwo
  • mentalny i obyczajowy, mentalny i intelektualny; cywilizacyjny i mentalny, kulturowy i mentalny, społeczny i mentalny

Cytaty

Między Polakami a Chińczykami istnieją wielkie różnice mentalne i kulturowe.

źródło: NKJP: R. Marut: Od fabryki kabli do ping-ponga, Tygodnik Ciechanowski, 2004-01-12

W dziewczynkach dokonała się jakaś zmiana mentalna. Ubierają dresy, zakładają nabijane ćwiekami bransoletki, nie chodzą na fitness, tylko na siłownię.

źródło: NKJP: Niesforne córki transformacji, Dziennik Polski, 2006-11-24

Polskie społeczeństwo przechodzi błyskawiczną transformację, która w niespotykanym wcześniej tempie zwiększa mentalny dystans między różnymi grupami społecznymi i pokoleniami.

źródło: NKJP: Jarosław Makowski, Janusz Salamon: Kult starych bukłaków, Polityka, 2007-08-04

2. wysiłek

Definicja

książk. 
dotyczący pracy umysłu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

Połączenia

  • proces, rozwój, trening, wysiłek; obraz; stan mentalny; aktywność, kondycja, praca; choroba; reprezentacja mentalna; ćwiczenia; możliwości, predyspozycje, zdolności; doznania; problemy, zaburzenia; struktury mentalne
  • mentalny i duchowy; emocjonalny i mentalny, fizyczny i mentalny, psychiczny i mentalny

Cytaty

Naukowcy twierdzą, że muzyka klasyczna pomaga w przyswajaniu wiedzy, a po długim wysiłku mentalnym odpręża umysł i ciało.

źródło: NKJP: Katarzyna Szczepankiewicz: Zrób sobie przerwę, Dziennik Polski, 2006-01-26

Substancje uzależniające upośledzają zdolności mentalne, takie jak: myślenie, koncentracja, czuwanie, dobre samopoczucie, odczuwanie emocji i świadomości.

źródło: NKJP: Renata Gryniewicz: Dlaczego dzieci i młodzież biorą narkotyki, Wychowawca, 2003-07

Współczesny biologizm ma nastawienie antropocentryczne, na człowieka, z jego zdeterminowanymi biologicznie strukturami poznawczymi, procesami mentalnymi, których integralną częścią jest język.

źródło: NKJP: Alicja Nagórko: Zarys gramatyki języka polskiego, 1996

Data ostatniej modyfikacji: 31.03.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj