UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

granatowy

Chronologizacja

1419, SStp

1. kolor

Definicja

mający kolor ciemnoniebieski, taki jak kolor wieczornego nieba

Noty o użyciu

Wyraz używany także w znaczeniu rzeczownikowym 'granatowy policjant'.

Pochodzenie

Od: granat w dawnym zn. 'rodzaj ciemnoniebieskiego sukna'. Raczej nie ma związku z kolorem owocu granatowca (Bańk).

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ciemnoniebieski
hiperonimy:  niebieski

Połączenia

  • granatowy beret, dres, fartuch, fartuszek, frak, garnitur, habit, kapelusz, kołnierz, kombinezon, kostium, mundur, mundurek, płaszcz, prochowiec, surdut, sweter, uniform; aksamit; atrament; samochód; cień, mrok; blask, połysk; ocean; kolor; granatowa bluza, bluzka, czapka, jesionka, koszula, koszulka, kurtka, marynarka, spódnica, sukienka, suknia, wiatrówka, wstążka; wełna; ciemność, noc; woda; barwa; granatowe ubranie; płótno, sukno; morze, niebo; zabarwienie; granatowe buty, dżinsy, spodnie; oczy, włosy; jagody; chmury

Cytaty

Okna nagle zaczęły trzaskać, niebo stało się granatowe. Lunął deszcz. Zaczynała się burza.

źródło: KWSJP: Zbigniew Brzozowski: Balkony i kapelusze, 1982

Z krzaczastej dżungli sprowadził nas Jack wąską ścieżyną kilkanaście kroków w dół i nagle ujrzałam przed sobą granatowe tonie oceanu.

źródło: KWSJP: Kamil Giżycki: Listy z Archipelagu Salomona, 1969

[...] on i ona - ukazali mi się w całej postaci. Ona - w bluzce jasnej, w granatowej spódniczce i w białym kołnierzyku, stojąca z boku, czekająca na rodziców [...].

źródło: KWSJP: Witold Gombrowicz: Pornografia, 1960

Wapń w dobrej proporcji z fosforem znajduje się w dużej ilości we wszystkich ziarnach (czyli warto jeść kasze, płatki, razowe chleby, zarodki pszenicy) oraz granatowych owocach (jagody, jeżyny, winogrona, czarna porzeczka).

źródło: KWSJP: Danuta Myłek: Alergie, 2004

Szczupła dziewczyna podniosła na nią oczy. Wokół prawego oka rozlewał się granatowy siniak.

źródło: KWSJP: Joanna Szymczyk: Ewa i zły kot, 2004

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. granatowy
granatowy
granatowy
granatowe
granatowa
D. granatowego
granatowego
granatowego
granatowego
granatowej
C. granatowemu
granatowemu
granatowemu
granatowemu
granatowej
B. granatowego
granatowego
granatowy
granatowe
granatową
N. granatowym
granatowym
granatowym
granatowym
granatową
Ms. granatowym
granatowym
granatowym
granatowym
granatowej
W. granatowy
granatowy
granatowy
granatowe
granatowa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. granatowi
granatowi
granatowe
granatowe
D. granatowych
granatowych
granatowych
granatowych
C. granatowym
granatowym
granatowym
granatowym
B. granatowych
granatowych
granatowych
granatowe
N. granatowymi
granatowymi
granatowymi
granatowymi
Ms. granatowych
granatowych
granatowych
granatowych
W. granatowi
granatowi
granatowe
granatowe

Składnia

bez ograniczeń + granatowy + bez ograniczeń
szyk: neutralny

2. drzewo

Definicja

związany z granatem - owocem

Pochodzenie

Zob. granat (krzew / owoc)

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin owoce i warzywa

Połączenia

  • drzewo granatowe

Cytaty

Uschła winna latorośl i zwiędło drzewo figowe, drzewo granatowe i palma daktylowa, i jabłoń - wszystkie drzewa polne uschły.

źródło: NKJP: Biblia Tysiąclecia, 1965

Drzewo granatowe było słynne ze swoich owoców – czerwonych i soczystych granatów, uznawanych przez Rzymian za owoce zakochanych.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. granatowy
granatowy
granatowy
granatowe
granatowa
D. granatowego
granatowego
granatowego
granatowego
granatowej
C. granatowemu
granatowemu
granatowemu
granatowemu
granatowej
B. granatowego
granatowego
granatowy
granatowe
granatową
N. granatowym
granatowym
granatowym
granatowym
granatową
Ms. granatowym
granatowym
granatowym
granatowym
granatowej
W. granatowy
granatowy
granatowy
granatowe
granatowa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. granatowi
granatowi
granatowe
granatowe
D. granatowych
granatowych
granatowych
granatowych
C. granatowym
granatowym
granatowym
granatowym
B. granatowych
granatowych
granatowych
granatowe
N. granatowymi
granatowymi
granatowymi
granatowymi
Ms. granatowych
granatowych
granatowych
granatowych
W. granatowi
granatowi
granatowe
granatowe

Składnia

bez ograniczeń + granatowy + bez ograniczeń
szyk: tylko postpozycja

Frazeologizmy

granatowa policja
granatowy policjant
Data ostatniej modyfikacji: 22.05.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj