UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ceregiele

Chronologizacja

1663, J. B. Zimorowic: Sielanki nowe ruskie
Inne znaczenie: 'element kobiecej biżuterii'

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: p3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ceregiele
D. ceregieli
C. ceregielom
B. ceregiele
N. ceregielami
Ms. ceregielach
W. ceregiele

Pochodzenie

może niem. Zierereien (pl.)

Pochodzenie niepewne. Możliwe, że pierwotnie o zwyczajowych drobnych podarunkach (jak bransolety, korale itp.), posyłanych wybranej przez swatów. Może za pośrednictwem dialektów niemieckich: zergellen z wł. dial.cerchiello 'bransoletka, pierścień' (Bańk.).

1. przy stole

Definicja

pot. 
przesadne okazywanie grzeczności względem kogoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ceremonie

Połączenia

  • zbytnie ceregiele

Cytaty

Nie bawiąc się w zbędne ceregiele, pożerali pierogi w całości.

źródło: NKJP: Marek Lubaś-Harny: Szlachectwo zobowiązuje, Gazeta Krakowska, 2003-04-18

Wiedziałem - z opowieści - o wiejskich ceregielach, porządkach grzeczności, o ustalonych przez wieki obyczajach.

źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Lala, 2008

Przyjąłem to wszystko bez zbytnich ceregieli, bojąc się urazić darczyńcę, który w ten sposób pragnął okazać mi swoją wdzięczność.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Ogród miłości, 2006

Brytyjczycy zarzucają wszelkie formy grzecznościowe, mówiąc do siebie od razu, bez żadnych wstępów i dalszych ceregieli, przez ty.

źródło: NKJP: Marek Ostrowski, Adam Szostkiewicz: Szacuneczek, Polityka, 2001-12-22

[...] jak cię czymś częstują, to za pierwszym razem i tak trzeba odmówić, wtedy proponują po raz drugi, znowu odmawiasz i dopiero jak zaproponują trzeci raz, to z ceregielami się częstujesz.

źródło: NKJP: Internet

2. w urzędzie

Definicja

pot. 
zbędne i długo trwające czynności utrudniające osiągnięcie jakiegoś celu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • robić ceregiele

Cytaty

Po licznych wizytach i telefonach, straciła nadzieję, że coś tu załatwi i zadzwoniła do Wrocławia. We Wrocławiu bez żadnych ceregieli zaszczepili ją.

źródło: NKJP: Edmund Jaworski: Felietony, Gazeta Poznańska, 2004-11-12

Operacja w komitecie miejskim PPR, mimo moich obaw, przebiegła gładko. Sekretarz, łysawy blondyn, który przedstawił się jako towarzysz Jezierski, nie był formalistą i nie robił ceregieli. Zapytał tylko, co mnie skłania do wstąpienia do partii.

źródło: NKJP: Ryszard Sługocki: Na przekór i na bakier, 2008

Z zaświadczeniem wydanym przez szkołę można spokojnie starać się o inną wizę – studencką. A z tą wolno już legalnie pracować. Co prawda, tylko 20 godzin tygodniowo, ale Irek zapewnia, że i ten zakaz da się ominąć. Podobnie jak ceregiele z wizami.

źródło: NKJP: Marcin Gaweł: Na czarno w Londynie, Trybuna Śląska, 2002-08-20

Składnia

bez ograniczeń + ceregiele +
(z CZYM)
Data ostatniej modyfikacji: 29.11.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj