UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

tęskny

Chronologizacja

1801, Stanisław Kostka Potocki, Pochwała Józefa Szymanowskiego, books.google.pl

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. tęskny
tęskny
tęskny
tęskne
tęskna
D. tęsknego
tęsknego
tęsknego
tęsknego
tęsknej
C. tęsknemu
tęsknemu
tęsknemu
tęsknemu
tęsknej
B. tęsknego
tęsknego
tęskny
tęskne
tęskną
N. tęsknym
tęsknym
tęsknym
tęsknym
tęskną
Ms. tęsknym
tęsknym
tęsknym
tęsknym
tęsknej
W. tęskny
tęskny
tęskny
tęskne
tęskna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. tęskni
tęskni
tęskne
tęskne
D. tęsknych
tęsknych
tęsknych
tęsknych
C. tęsknym
tęsknym
tęsknym
tęsknym
B. tęsknych
tęsknych
tęsknych
tęskne
N. tęsknymi
tęsknymi
tęsknymi
tęsknymi
Ms. tęsknych
tęsknych
tęsknych
tęsknych
W. tęskni
tęskni
tęskne
tęskne

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. tęskniejszy
tęskniejszy
tęskniejszy
tęskniejsze
tęskniejsza
D. tęskniejszego
tęskniejszego
tęskniejszego
tęskniejszego
tęskniejszej
C. tęskniejszemu
tęskniejszemu
tęskniejszemu
tęskniejszemu
tęskniejszej
B. tęskniejszego
tęskniejszego
tęskniejszy
tęskniejsze
tęskniejszą
N. tęskniejszym
tęskniejszym
tęskniejszym
tęskniejszym
tęskniejszą
Ms. tęskniejszym
tęskniejszym
tęskniejszym
tęskniejszym
tęskniejszej
W. tęskniejszy
tęskniejszy
tęskniejszy
tęskniejsze
tęskniejsza
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. tęskniejsi
tęskniejsi
tęskniejsze
tęskniejsze
D. tęskniejszych
tęskniejszych
tęskniejszych
tęskniejszych
C. tęskniejszym
tęskniejszym
tęskniejszym
tęskniejszym
B. tęskniejszych
tęskniejszych
tęskniejszych
tęskniejsze
N. tęskniejszymi
tęskniejszymi
tęskniejszymi
tęskniejszymi
Ms. tęskniejszych
tęskniejszych
tęskniejszych
tęskniejszych
W. tęskniejsi
tęskniejsi
tęskniejsze
tęskniejsze

Pochodzenie

psł. tъsknъ 'smutny, żałosny, przygnębiony'

Psł. przymiotnik od psł. rzeczownika *tъska 'smutek, przygnębienie, złe samopoczucie, mdłości, nudności' (por. ros. toska 'tęsknota, smutek, nuda') z archaicznym przyrostkiem *nъ. Pierwotna pol. postać to teskny z wariantem ckny, samogłoska nosowa ę jest wtórna, zapewne pod wpływem n w następnej sylabie.

1.a wzrok

Definicja

książk. 
wyrażający czyjeś złe samopoczucie spowodowane utratą jakiejś osoby lub rzeczy lub brakiem możliwości kontaktu z nią

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Połączenia

  • tęskny głos, wzrok; tęskne spojrzenie, westchnienie; wspomnienie

Cytaty

-Tylko kobieta zrozumie drugą kobietę - szepnęła znacząco, omiatając całą postać czeskiej czarodziejki dziwnie tęsknym spojrzeniem.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Ogród miłości, 2006

Szczęsny patrzył na jej bose stopy, [...] słuchał głosu brzmiącego pogodnym humorem i wiedział już z całą pewnością, że to jest właśnie ta, za którą gonił nieraz tęsknymi myślami.

źródło: NKJP: Igor Newerly: Pamiątka z Celulozy, 1952

Afgańczyk zatrzymał na chwilę spojrzenie na wozie Studenta. Było chyba tęskne.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Dobry powód, by zabijać, 2005

1.b człowiek

Definicja

książk. 
czujący się źle z powodu utraty jakiejś osoby lub rzeczy lub braku możliwości kontaktu z nią

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Cytaty

W głębi korytarza, obok okna, ćmi sylwetka: to Roullot. [...] Tęskny, poważny, nie zwraca uwagi na napotykane przypadkiem osoby, nie zauważa ich może nawet, oczami błądzi gdzieś poza doznaniami zmysłów.

źródło: NKJP: Stanisław Dygat: Jezioro Bodeńskie, 1946

Najpierw długo chodził tęskny i zasępiony. Jakaś myśl nie dawała mu spokoju.

źródło: NKJP: Monika Rakusa: Baśnie dla Antosia, 2010

2. utwór

Definicja

książk. 
charakteryzujący się obecnością elementów, które oddziałują na uczucia odbiorcy i wprawiają go w nastrój smutku, żalu, tęsknoty

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Połączenia

  • tęskny wiersz; tęskna dumka, melodia, piosenka, pieśń; tęskne utwory

Cytaty

I otwieram tom Mickiewicza. Trafiam na ten straszny, prawie niemożliwy do zniesienia, tęskny wiersz : „Znasz-li ten kraj, gdzie cytryna dojrzewa?”.

źródło: NKJP: Zygmunt Kubiak: Przestrzeń dzieł wiecznych. Eseje o tradycji kultury śródziemnomorskiej, 1993

W brazylijskiej muzyce są niuanse i romantyzm, jest tęskna i bardzo seksowna.

źródło: NKJP: Robert Migdał: Głos z temperamentem, Dziennik Zachodni, 2010-11-05

Czasem grałem tęskne melodie na organkach i było nam nieskończenie dobrze [...].

źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007

Data ostatniej modyfikacji: 13.12.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj