UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

gwiezdny

Chronologizacja

1466, SStp
W postaci: gwiazdny

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	gwiezdny	gwiezdny	gwiezdny	gwiezdne	gwiezdna
D.	gwiezdnego	gwiezdnego	gwiezdnego	gwiezdnego	gwiezdnej
C.	gwiezdnemu	gwiezdnemu	gwiezdnemu	gwiezdnemu	gwiezdnej
B.	gwiezdnego	gwiezdnego	gwiezdny	gwiezdne	gwiezdną
N.	gwiezdnym	gwiezdnym	gwiezdnym	gwiezdnym	gwiezdną
Ms.	gwiezdnym	gwiezdnym	gwiezdnym	gwiezdnym	gwiezdnej
W.	gwiezdny	gwiezdny	gwiezdny	gwiezdne	gwiezdna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	gwiezdni	gwiezdni	gwiezdne	gwiezdne
D.	gwiezdnych	gwiezdnych	gwiezdnych	gwiezdnych
C.	gwiezdnym	gwiezdnym	gwiezdnym	gwiezdnym
B.	gwiezdnych	gwiezdnych	gwiezdnych	gwiezdne
N.	gwiezdnymi	gwiezdnymi	gwiezdnymi	gwiezdnymi
Ms.	gwiezdnych	gwiezdnych	gwiezdnych	gwiezdnych
W.	gwiezdni	gwiezdni	gwiezdne	gwiezdne

Pochodzenie

Zob. gwiazda

1. związany z gwiazdą - ciałem niebieskim

Definicja

związany z gwiazdą - ciałem niebieskim

Cytaty

1.a konstelacja

Definicja

składający się z gwiazd

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat gwiazdy i planety

Połączenia

gwiezdny deszcz; gwiezdna konstelacja; gwiezdne systemy, układy

Cytaty

[...] NASA szykuje się obecnie do rozpoczęcia następnego wielkiego programu kosmicznego - poszukiwania drugiej Ziemi, czyli planety z innych układów gwiezdnych [...].

źródło: NKJP: Piotr Cieśliński: Przystanek na Marsa, Magazyn nr 26 dodatek do Gazety Wyborczej, 1996-07-05

[...] astrofizyka współczesna, badając możliwe scenariusze losów Syriusza, stwierdza, że szanse, by w ciągu 1000-2000 lat ten gwiezdny system z czerwonego stał się błękitnym, są niewielkie, jeśli nie żadne.

źródło: NKJP: Jarosław Włodarczyk: Wędrówki niebieskie czyli Wszechświat nie tylko dla poetów, 1999

Ostatnim polskim królem, nad którego kolebką - według legendy - jaśniały gwiezdne konstelacje, zapowiadające temu szlacheckiemu synowi koronę, był Stanisław August Poniatowski.

źródło: NKJP: Romantycy, Dziennik Polski, 2001-08-25

Składnia

Rz	+	gwiezdny	+
szyk: neutralny

1.b niebo

Definicja

pełen gwiazd

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat gwiazdy i planety

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	gwiaździsty, gwieździsty, rozgwieżdżony
	antonimy:	bezgwiezdny

Połączenia

gwiezdny horyzont; gwiezdne niebo

Cytaty

Szedł za stodołę, w milczeniu patrzył w gwiezdne niebo.

źródło: NKJP: Włodzimierz Pawluczuk: Judasz, 2004

Wszystkie galaktyki, słońca, gwiazdy, planety i jakkolwiek nazwalibyśmy ciała niebieskie pędzą z niewyobrażalną siłą w gwiezdną przestrzeń.

źródło: NKJP: Wszechświat, Dziennik Polski, 1998-03-06

[...] za nią zaś widniał nie kończący się obraz gwiezdnego świata i czarnej próżni kosmicznej, migoczącej miliardami drobnych świetlnych smug [...].

źródło: NKJP: Jerzy Broszkiewicz: Wielka, większa i największa, 1994

Składnia

Rz	+	gwiezdny	+
szyk: neutralny

1.c promień

Definicja

będący właściwością gwiazdy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat gwiazdy i planety

Połączenia

gwiezdny migot, okres; gwiezdna energia; gwiezdne przesilenie

Cytaty

Otaczało go ciemne, nieprzeniknione powietrze, pełne mgły, nierozświetlone żadnym księżycowym ani gwiezdnym promieniem.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Sezon na papierówki, 2003

[...] przed rokiem odkrył nowe źródło energii promieniowania gwiezdnego, które może wyjaśnić, dlaczego energia Słońca i gwiazd dotychczas się nie wyczerpała [...].

źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Profesorowi Isaakowi Chałatnikowowi, Magazyn nr 10 dodatek do Gazety Wyborczej, 1997-03-07

Promieniem lasera „wypalali” atomy węgla z kawałka grafitu, co miało być namiastką ogromnych gwiezdnych energii.

źródło: NKJP: Piotr Cieśliński: Nauka, Magazyn nr 42 dodatek do Gazety Wyborczej, 1994-10-21

Składnia

Rz	+	gwiezdny	+
szyk: neutralny

1.d szlak

Definicja

dotyczący przestrzeni kosmicznej między gwiazdami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat gwiazdy i planety

Połączenia

gwiezdny szlak; gwiezdna podróż

Cytaty

Wczoraj w Akademii Astronautyki [...] odbyła się promocja osiemdziesięciu tegorocznych absolwentów. Ci młodzi chłopcy już niedługo wyruszą na gwiezdne szlaki.

źródło: NKJP: Strach, Młody Technik nr 3, 1971

A potem wszystko znikło - Srebrzysta Kula runęła w gwiezdną przepaść, ku Ziemi, z pozaczasową i pozaprzestrzenną szybkością myśli.

źródło: NKJP: Jerzy Broszkiewicz: Wielka, większa i największa, 1994

Na pustyni Mohave w Stanach Zjednoczonych odbyła się prezentacja samolotu mającego służyć do kosmicznych lotów. Są już pierwsi chętni na gwiezdną podróż.

źródło: Internet

Składnia

Rz	+	gwiezdny	+
szyk: neutralny

Frazeologizmy

gwiezdne wojny

Data ostatniej modyfikacji: 16.03.2023