UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozpryskać się

Chronologizacja

1782, Gaspard Le Courtivron, Nauka o gatunkach i szukaniu rudy żelazney, polona.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozpryskam się
rozpryskamy się
2 os. rozpryskasz się
rozpryskacie się
3 os. rozpryska się
rozpryskają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozpryskałem się
+(e)m się rozpryskał
rozpryskałam się
+(e)m się rozpryskała
rozpryskałom się
+(e)m się rozpryskało
rozpryskaliśmy się
+(e)śmy się rozpryskali
rozpryskałyśmy się
+(e)śmy się rozpryskały
2 os. rozpryskałeś się
+(e)ś się rozpryskał
rozpryskałaś się
+(e)ś się rozpryskała
rozpryskałoś się
+(e)ś się rozpryskało
rozpryskaliście się
+(e)ście się rozpryskali
rozpryskałyście się
+(e)ście się rozpryskały
3 os. rozpryskał się
rozpryskała się
rozpryskało się
rozpryskali się
rozpryskały się

bezosobnik: rozpryskano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozpryskajmy się
2 os. rozpryskaj się
rozpryskajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozpryskałbym się
bym się rozpryskał
rozpryskałabym się
bym się rozpryskała
rozpryskałobym się
bym się rozpryskało
rozpryskalibyśmy się
byśmy się rozpryskali
rozpryskałybyśmy się
byśmy się rozpryskały
2 os. rozpryskałbyś się
byś się rozpryskał
rozpryskałabyś się
byś się rozpryskała
rozpryskałobyś się
byś się rozpryskało
rozpryskalibyście się
byście się rozpryskali
rozpryskałybyście się
byście się rozpryskały
3 os. rozpryskałby się
by się rozpryskał
rozpryskałaby się
by się rozpryskała
rozpryskałoby się
by się rozpryskało
rozpryskaliby się
by się rozpryskali
rozpryskałyby się
by się rozpryskały

bezosobnik: rozpryskano by się

bezokolicznik: rozpryskać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozpryskawszy się

gerundium: rozpryskanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rozpryskanie się
rozpryskania się
D. rozpryskania się
rozpryskań się
C. rozpryskaniu się
rozpryskaniom się
B. rozpryskanie się
rozpryskania się
N. rozpryskaniem się
rozpryskaniami się
Ms. rozpryskaniu się
rozpryskaniach się
W. rozpryskanie się
rozpryskania się

odpowiednik aspektowy: rozpryskiwać się

Pochodzenie

Zob. pryskać

1. o wodzie

Definicja

o wodzie lub innej substancji płynnej: rozprzestrzenić się szybko w postaci kropel

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rozprysnąć, rozprysnąć się

Cytaty

Gliniany garnek wypadł jej z ręki i rozbił się na drobne kawałki. Zabarwiona czymś woda rozpryskała się szeroko.

źródło: Stanisław Rogala: Strzelcy i Sokoły, 2002 (books.google.pl)

Przelotny deszcz w błyskach migotliwego słońca rozpryskał się o kamienie. I ustał.

źródło: Ewa Szelburg-Zarembina: W cieniu kolumny, 1954 (books.google.pl)

Składnia

bez ograniczeń + rozpryskać się +
(GDZIE)

2. o szkle

Definicja

rozpaść się wokół na bardzo dużo małych kawałków

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rozprysnąć, rozprysnąć się

Cytaty

Podniósł pistolet, oddając kolejno pięć strzałów. Szkło rozpryskało się z głośnym trzaskiem i jak deszcz posypało się po posadzce.

źródło: Józef Nikodem Kłosowski: Chłostra, 1979 (books.google.pl)

Katedra cudem ocalała z pogromu wojennego. [...] Granaty rozpryskały się na otaczających dobudówkach, gdzieniegdzie tylko uderzając w nawę.

źródło: Władysław Ogrodziński: Ziemia odnalezionych przeznaczeń, 1979 (books.google.pl)

Składnia

bez ograniczeń + rozpryskać się +
(na CO)
Data ostatniej modyfikacji: 10.09.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj