UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozprysnąć się

Chronologizacja

1643, Knap

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozprysnę się	rozpryśniemy się
2 os.	rozpryśniesz się	rozpryśniecie się
3 os.	rozpryśnie się	rozprysną się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozprysłem się rozprysnąłem się +(e)m się rozprysł +(e)m się rozprysnął	rozprysłam się rozprysnęłam się +(e)m się rozprysła +(e)m się rozprysnęła	rozprysłom się rozprysnęłom się +(e)m się rozprysło +(e)m się rozprysnęło	rozprysnęliśmy się rozpryśliśmy się +(e)śmy się rozprysnęli +(e)śmy się rozpryśli	rozprysłyśmy się rozprysnęłyśmy się +(e)śmy się rozprysły +(e)śmy się rozprysnęły
2 os.	rozprysłeś się rozprysnąłeś się +(e)ś się rozprysł +(e)ś się rozprysnął	rozprysłaś się rozprysnęłaś się +(e)ś się rozprysła +(e)ś się rozprysnęła	rozprysłoś się rozprysnęłoś się +(e)ś się rozprysło +(e)ś się rozprysnęło	rozprysnęliście się rozpryśliście się +(e)ście się rozprysnęli +(e)ście się rozpryśli	rozprysłyście się rozprysnęłyście się +(e)ście się rozprysły +(e)ście się rozprysnęły
3 os.	rozprysł się rozprysnął się	rozprysła się rozprysnęła się	rozprysło się rozprysnęło się	rozprysnęli się rozpryśli się	rozprysły się rozprysnęły się

bezosobnik: rozpryśnięto się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozpryśnijmy się
2 os.	rozpryśnij się	rozpryśnijcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozprysłbym się rozprysnąłbym się bym się rozprysł bym się rozprysnął	rozprysłabym się rozprysnęłabym się bym się rozprysła bym się rozprysnęła	rozprysłobym się rozprysnęłobym się bym się rozprysło bym się rozprysnęło	rozprysnęlibyśmy się rozpryślibyśmy się byśmy się rozprysnęli byśmy się rozpryśli	rozprysłybyśmy się rozprysnęłybyśmy się byśmy się rozprysły byśmy się rozprysnęły
2 os.	rozprysłbyś się rozprysnąłbyś się byś się rozprysł byś się rozprysnął	rozprysłabyś się rozprysnęłabyś się byś się rozprysła byś się rozprysnęła	rozprysłobyś się rozprysnęłobyś się byś się rozprysło byś się rozprysnęło	rozprysnęlibyście się rozpryślibyście się byście się rozprysnęli byście się rozpryśli	rozprysłybyście się rozprysnęłybyście się byście się rozprysły byście się rozprysnęły
3 os.	rozprysłby się rozprysnąłby się by się rozprysł by się rozprysnął	rozprysłaby się rozprysnęłaby się by się rozprysła by się rozprysnęła	rozprysłoby się rozprysnęłoby się by się rozprysło by się rozprysnęło	rozprysnęliby się rozpryśliby się by się rozprysnęli by się rozpryśli	rozprysłyby się rozprysnęłyby się by się rozprysły by się rozprysnęły

bezosobnik: rozpryśnięto by się

bezokolicznik: rozprysnąć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

rozprysłszy się
rozprysnąwszy się

gerundium: rozpryśnięcie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozpryśnięcie się	rozpryśnięcia się
D.	rozpryśnięcia się	rozpryśnięć się
C.	rozpryśnięciu się	rozpryśnięciom się
B.	rozpryśnięcie się	rozpryśnięcia się
N.	rozpryśnięciem się	rozpryśnięciami się
Ms.	rozpryśnięciu się	rozpryśnięciach się
W.	rozpryśnięcie się	rozpryśnięcia się

odpowiednik aspektowy: rozpryskiwać się

Pochodzenie

Zob. pryskać

1. o wodzie

Definicja

o wodzie lub innej substancji płynnej: rozprzestrzenić się szybko w postaci kropel

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:

rozpryskać się, rozprysnąć

Cytaty

Spadająca gruba kropla rozprysnęła się na asfalcie.

źródło: NKJP: Piotr Krawczyk: Plamka światła, 1997

Zamyślony Dominik wdepnął w kałużę, a Bartuś i Młodszy zrobili to samo, tylko z całą świadomością. Chlup! Błoto rozprysło się na wszystkie strony, mocząc ich aż po czapki.

źródło: NKJP: Małgorzata Strękowska-Zaremba: Detektyw Kefirek i pierwszy trup, 2011

Trzymana w drżących palcach ucznia probówka eksplodowała z impetem. Jej zawartość rozprysła się we wszystkich kierunkach, pokrywając po drodze twarze zaskoczonych świadków smolistą cieczą.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

rozprysnąć się

(GDZIE)

2. o szkle

Definicja

rozpaść się wokół na bardzo dużo małych kawałków

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:

rozpryskać się, rozprysnąć

Połączenia

szkło rozprysło się; szyby rozprysły się

Cytaty

	Z lodówki spadł słoik z ogórkami w occie i rozprysł się na kawałki. źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010
	[...] oszklone drzwi do pokoju rozprysły się od uderzenia pięścią. źródło: NKJP: Marek Miller: Pierwszy milion, 1999
	Kilka kilometrów nad ziemią bryła meteorytu rozprysnęła się na drobne kawałki [...]. źródło: NKJP: Brzydkie i drogie, Dziennik Polski, 2001-05-17
	Części rozbitego doszczętnie motocykla rozprysnęły się w promieniu 200 metrów od miejsca wypadku. źródło: NKJP: Wojciech Filipiak: Szaleńczy rajd sławy futbolu, Super Express, 1998

Składnia

rozprysnąć się

(na CO)

3. o ludziach

Definicja

pot.

o wielu osobach lub zwierzętach: rozejść się lub rozbiec się szybko w różne strony

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Cytaty

[...] ktoś zadzwonił po policję... Rozprysnęli się, uciekli. Na placu „boju“ został Mirek. Sam. Noga jeszcze nie była taka sprawna.

źródło: NKJP: (ak): Może nie jest za późno?, Wieczór Wybrzeża, 1999-02-05

Przy wielkich liściach grzybieni buszowała drobnica. Nagle rozprysła się na wszystkie strony: polowały okonie.

źródło: NKJP: Ewa Ćwikła: Wędkarskie opowieści Stynki, 2008

[...] myszołów ruszył na łowy. Pewnie przejadły mu się myszy i postanowił przekąsić ptaszkiem. [...] drozdy rozprysnęły się na wszystkie strony i zgrabnie umknęły [...].

źródło: NKJP: Grzegorz Tabasz: Leśny dziennik, Dziennik Polski, 2005-10-31

Składnia

rozprysnąć się

(na CO)

Data ostatniej modyfikacji: 10.09.2021