Chronologizacja
Od XV w. bankart .
1. nieślubny
Definicja
Pochodzenie
śr.-w.-niem. banchart 'nieślubne dziecko'
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Rodzina członkowie rodziny
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | bastard |
Cytaty
|
Zjawiła się także w Maleniu i córka Felaka. Nie sama przyszła, ale z dzieciakiem na rękach. Mały miał już koło roku i niebieskie, krągłe ślepka, „Bękart!” - darł się stary Felak. Małgośka odszczeknęła ojcu, całkiem nie jak córka i latawica, której się kije należą. źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996 |
|
|
Anna Kameny wszakże nie rozgłaszała, że jej bliźnięta były bękartami, bo rodzina męża wnet wyzułaby ją i dzieci z herbu, tytułów i majątku. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996 |
|
|
Młodzi ludzie słowo „bękart” kojarzą teraz z bękartami królewskimi w dawnych wiekach, a nie z czasem obecnym, a termin „dziecko nieślubne”, jeśli nawet jest z jakichś przyczyn przywoływany, jest po prostu niebudzącą ocen moralnych kategorią. źródło: NKJP: Barbara Pietkiewicz: Pożegnanie z bękartem, Polityka, 2003-02-22 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | bękart |
bękarci |
ndepr |
| bękarty |
depr | ||
| D. | bękarta |
bękartów |
|
| C. | bękartowi |
bękartom |
|
| B. | bękarta |
bękartów |
|
| N. | bękartem |
bękartami |
|
| Ms. | bękarcie |
bękartach |
|
| W. | bękarcie |
bękarci |
ndepr |
| bękarty |
depr |
2. hałaśliwy
Definicja
Pochodzenie
Przenośne użycie wyrazu bękart w zn. 1.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia narodziny i dzieciństwo
Cytaty
|
W panicznej trwodze uciekaliśmy z cerkwi, słysząc za sobą groźny głos Zarieczychy: źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa, 1958 |
|
|
Mówiłam ci, co Irving Stone pisał o Londonie? W głowie mu się nie mieściło, żeby jakiś proletariacki bękart miał talent, no bo skąd? Talent się dziedziczy! źródło: NKJP: Anna Bojarska, Maria Bojarska: Siostry B., Twój Styl, 1996 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | bękart |
bękarci |
ndepr |
| bękarty |
depr | ||
| D. | bękarta |
bękartów |
|
| C. | bękartowi |
bękartom |
|
| B. | bękarta |
bękartów |
|
| N. | bękartem |
bękartami |
|
| Ms. | bękarcie |
bękartach |
|
| W. | bękarcie |
bękarci |
ndepr |
| bękarty |
depr |
3. polityczny
Definicja
Pochodzenie
Przenośne użycie wyrazu bękart w zn. 1.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Cytaty
|
31 października 1939 r. Mołotow na posiedzeniu Najwyższego Sowietu grzmiał [...]: „nic nie pozostało po tym pokracznym tworze (w innym tłumaczeniu: bękarcie) traktatu wersalskiego... o przywróceniu dawnej Polski nie może być mowy... źródło: NKJP: Torańska Teresa: Oni, 1985 |
|
|
Reszty dokonał ciasny pacyfizm szlachty, niechętnej wojennym podatkom i zadufanej w wyższość ustrojową swojej marniejącej Res Publica ten tylekroć w historii napotykany bękart strachliwego wygodnictwa i demokracji rozluźnionej przez zanik cnót obywatelskich. źródło: NKJP: Jerzy Surdykowski: Duch Rzeczypospolitej, 1989 |
|
|
Socrealizm rodził się długo i bezowocnie. Nie pomagały stypendia, nagrody, które fundowało ministerstwo. Był to bękart literatury, którego ojcowie nie przynieśli chluby kulturze. źródło: NKJP: Tadeusz Kwiatkowski: Panopticum, 1995 |
|
|
Afrykański Kongres Narodowy od początku uważał bantustany za „bękarta apartheidu” , a ich przywódców za skorumpowanych kolaborantów rasistowskiego reżimu. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: CEL - NATAL, Gazeta Wyborcza, 1994-03-24 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | bękart |
bękarty |
|
| D. | bękarta |
bękartów |
|
| C. | bękartowi |
bękartom |
|
| B. | bękarta |
bękarty |
|
| N. | bękartem |
bękartami |
|
| Ms. | bękarcie |
bękartach |
|
| W. | bękarcie |
bękarty |
4. drukarski
Definicja
Pochodzenie
Przenośne użycie wyrazu bękart w zn. 1 (jako coś niepożądanego, oddzielonego od reszty).
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu wydawnictwa
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | wdowa |
Połączenia
- szewce i bękarty
Cytaty
|
Sześć różnych krojów na jednej stronie, podkreślenia, wytłuszczenia, akapity odsunięte i wcięte, rameczki, jak choinka. [...] O szewcach i bękartach już pisałaś - są nagminne. Myślę, że to podobnie jak z ortografią: takie błędy nie rażą tych, którzy nie czytają lub czytają mało. źródło: NKJP: Internet |
|
|
To podstawa składu DPT - starajcie się unikać „wdów” i „ bękartów” na końcu kolumn czy akapitów. źródło: NKJP: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | bękart |
bękarty |
|
| D. | bękarta |
bękartów |
|
| C. | bękartowi |
bękartom |
|
| B. | bękarta |
bękarty |
|
| N. | bękartem |
bękartami |
|
| Ms. | bękarcie |
bękartach |
|
| W. | bękarcie |
bękarty |