Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
skażam |
skażamy |
|||
2 os. |
skażasz |
skażacie |
|||
3 os. |
skaża |
skażają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
skażałem +(e)m skażał |
skażałam +(e)m skażała |
skażałom +(e)m skażało |
skażaliśmy +(e)śmy skażali |
skażałyśmy +(e)śmy skażały |
2 os. |
skażałeś +(e)ś skażał |
skażałaś +(e)ś skażała |
skażałoś +(e)ś skażało |
skażaliście +(e)ście skażali |
skażałyście +(e)ście skażały |
3 os. |
skażał |
skażała |
skażało |
skażali |
skażały |
bezosobnik: skażano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę skażał będę skażać |
będę skażała będę skażać |
będę skażało będę skażać |
będziemy skażali będziemy skażać |
będziemy skażały będziemy skażać |
2 os. |
będziesz skażał będziesz skażać |
będziesz skażała będziesz skażać |
będziesz skażało będziesz skażać |
będziecie skażali będziecie skażać |
będziecie skażały będziecie skażać |
3 os. |
będzie skażał będzie skażać |
będzie skażała będzie skażać |
będzie skażało będzie skażać |
będą skażali będą skażać |
będą skażały będą skażać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
skażajmy |
|
2 os. |
skażaj |
skażajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
skażałbym bym skażał |
skażałabym bym skażała |
skażałobym bym skażało |
skażalibyśmy byśmy skażali |
skażałybyśmy byśmy skażały |
2 os. |
skażałbyś byś skażał |
skażałabyś byś skażała |
skażałobyś byś skażało |
skażalibyście byście skażali |
skażałybyście byście skażały |
3 os. |
skażałby by skażał |
skażałaby by skażała |
skażałoby by skażało |
skażaliby by skażali |
skażałyby by skażały |
bezosobnik: skażano by
bezokolicznik: skażać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
skażając
gerundium: skażanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | skażanie |
skażania |
D. | skażania |
skażań |
C. | skażaniu |
skażaniom |
B. | skażanie |
skażania |
N. | skażaniem |
skażaniami |
Ms. | skażaniu |
skażaniach |
W. | skażanie |
skażania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: skażający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | skażający |
skażający |
skażający |
skażające |
skażająca |
D. | skażającego |
skażającego |
skażającego |
skażającego |
skażającej |
C. | skażającemu |
skażającemu |
skażającemu |
skażającemu |
skażającej |
B. | skażającego |
skażającego |
skażający |
skażające |
skażającą |
N. | skażającym |
skażającym |
skażającym |
skażającym |
skażającą |
Ms. | skażającym |
skażającym |
skażającym |
skażającym |
skażającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | skażający |
skażający |
skażające |
skażające |
D. | skażających |
skażających |
skażających |
skażających |
C. | skażającym |
skażającym |
skażającym |
skażającym |
B. | skażających |
skażających |
skażających |
skażające |
N. | skażającymi |
skażającymi |
skażającymi |
skażającymi |
Ms. | skażających |
skażających |
skażających |
skażających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: skażany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | skażany |
skażany |
skażany |
skażane |
skażana |
D. | skażanego |
skażanego |
skażanego |
skażanego |
skażanej |
C. | skażanemu |
skażanemu |
skażanemu |
skażanemu |
skażanej |
B. | skażanego |
skażanego |
skażany |
skażane |
skażaną |
N. | skażanym |
skażanym |
skażanym |
skażanym |
skażaną |
Ms. | skażanym |
skażanym |
skażanym |
skażanym |
skażanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | skażani |
skażani |
skażane |
skażane |
D. | skażanych |
skażanych |
skażanych |
skażanych |
C. | skażanym |
skażanym |
skażanym |
skażanym |
B. | skażanych |
skażanych |
skażanych |
skażane |
N. | skażanymi |
skażanymi |
skażanymi |
skażanymi |
Ms. | skażanych |
skażanych |
skażanych |
skażanych |
odpowiednik aspektowy: skazić
Pochodzenie
1. szpecić
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Cytaty
[...] charakterystyczną cechą Zamku warszawskiego była harmonia form powstałych w różnych epokach, którą wielokrotnie skażano nie liczącymi się z tradycją przeróbkami. Decyzję w omawianym zakresie podjął zespół najwybitniejszych fachowców - architektów i historyków sztuki. źródło: NKJP: Witold Szolginia: Zamek z ruin wskrzeszony, Młody Technik, 1971 |
|
Nikt nie chciałby skażać czystości tej sztuki przez zostawienie swoich odcisków palców. źródło: Anna Markowska: Granica współczesności a etos rzeczywistości w sztuce amerykańskiej, 2009 (academia.edu) |
Składnia
+ | skażać | + |
CO
|
2. złem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Cytaty
Ten zły wzorzec, utrwalony w subtelnej materii myślenia, jest dziedziczony i skaża podświadomość dzieci i ich dzieci, które odtąd nieustannie muszą go naprawiać. źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Podróż, 2005 |
|
Tak dramatyczna zmiana w kulinarnych upodobaniach naszych przodków musiała też wywołać gruntowną przebudowę osobowości, skażając niejako całą naszą historię tym, jak pisał Dart, „piętnem Kainowym”: zamiłowaniem do mordów, rzezi, wojen i gwałtów. źródło: NKJP: Marcin Ryszkiewicz: Przodkowie, Wiedza i Życie, 1996 |
|
Krzyżacy twierdząco odpowiedzieli na fundamentalne pytanie, czy można realizować wzniosłe i godne cele haniebnymi środkami i przy pomocy niemoralnych ludzi, od których nie wymaga się duchowej i obyczajowej przemiany a jedynie wierności i posłuszeństwa. Tym samym pozwolili, by skażała ich zatwardziała grzeszność sojuszników. źródło: NKJP: Dariusz Piwowarczyk: Słynni rycerze Europy, 2007 |
Składnia
+ | skażać | + |
CO +
(CZYM)
|
3. glebę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia ochrona i zanieczyszczenie środowiska
Połączenia
- skażać powietrze, środowisko, wodę, ziemię
Cytaty
Włoski dowódca armii okupacyjnej [...] rozkazał skażać iperytem powierzchnie upraw polowych, aby ludność cywilna Etiopii wyginęła z głodu. źródło: NKJP: Internet |
|
Większość pocisków nie trafiła w cel i wybuchła, uderzając w grunt i skażając go zubożonym uranem. źródło: NKJP: Ireneusz Nowak: Uran w mundurze, Wiedza i Życie, 2001 |
|
Przy ulicy księdza Brzóski na wariackich papierach funkcjonuje zakład kamieniarski, który zanieczyszcza teren i skaża wodę. źródło: NKJP: W kręgu cła, Tygodnik Siedlecki, 1997 |
Składnia
+ | skażać | + |
CO +
(CZYM)
|
4. alkohol
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Cytaty
Na Zachodzie płynów zawierających glikol etylenowy nie skaża się Bitrexem. Jedynie Skandynawowie stosują goryczkę - by zniechęcić leśne zwierzęta do zlizywania z szosy słodkich, trujących resztek płynów chłodniczych. źródło: NKJP: Sławomir Zagórski: Słodka trucizna, Gazeta Wyborcza, 1993-10-11 |
|
Kto bez wymaganego wpisu do rejestrów, o których mowa w art. 3 ust. 1 i 2, wyrabia, skaża, oczyszcza lub odwadnia alkohol etylowy albo wytwarza wyroby tytoniowe podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. źródło: NKJP: Ustawa o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych, 2001 |
|
W kontakcie z tłuszczami styropian wytwarza groźne, kancerogenne substancje skażające produkt spożywczy. źródło: NKJP: Wiktoria Sobczyk: Substancje obce w żywności, 2000 |
|
Plagą naszych czasów jest skażanie pokarmów środkami owadobójczymi i chwastobójczymi. źródło: NKJP: Internet |
Składnia
+ | skażać | + |
CO +
(CZYM)
|