UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przenicować się

Chronologizacja

1847, Józef Ignacy Kraszewski, System Trentowskiego treścią i rozbiorem analytyki logicznej okazany, books.google.pl

Pochodzenie

Zob. nicować

1. na druga stronę

Definicja

ulec takiej zmianie formy, że wewnętrzna warstwa znajduje się na wierzchu, a zewnętrzna - wewnątrz

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Cytaty

Dalsza konsumpcja zapowiadała się już tak interesująco, że mój żołądek omal nie przenicował się na drugą stronę.

źródło: NKJP: Wasz Sybaryta: Klub srebrnego widelca, Tygodnik Podhalański, 1999

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przenicuję się
 przenicujemy się
2 os. przenicujesz się
 przenicujecie się
3 os. przenicuje się
 przenicują się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przenicowałem się
+(e)m się przenicował
 przenicowałam się
+(e)m się przenicowała
 przenicowałom się
+(e)m się przenicowało
 przenicowaliśmy się
+(e)śmy się przenicowali
 przenicowałyśmy się
+(e)śmy się przenicowały
2 os. przenicowałeś się
+(e)ś się przenicował
 przenicowałaś się
+(e)ś się przenicowała
 przenicowałoś się
+(e)ś się przenicowało
 przenicowaliście się
+(e)ście się przenicowali
 przenicowałyście się
+(e)ście się przenicowały
3 os. przenicował się
 przenicowała się
 przenicowało się
 przenicowali się
 przenicowały się

bezosobnik: przenicowano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przenicujmy się
2 os. przenicuj się
 przenicujcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przenicowałbym się
bym się przenicował
 przenicowałabym się
bym się przenicowała
 przenicowałobym się
bym się przenicowało
 przenicowalibyśmy się
byśmy się przenicowali
 przenicowałybyśmy się
byśmy się przenicowały
2 os. przenicowałbyś się
byś się przenicował
 przenicowałabyś się
byś się przenicowała
 przenicowałobyś się
byś się przenicowało
 przenicowalibyście się
byście się przenicowali
 przenicowałybyście się
byście się przenicowały
3 os. przenicowałby się
by się przenicował
 przenicowałaby się
by się przenicowała
 przenicowałoby się
by się przenicowało
 przenicowaliby się
by się przenicowali
 przenicowałyby się
by się przenicowały

bezosobnik: przenicowano by się

bezokolicznik: przenicować się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przenicowawszy się

gerundium: przenicowanie się

odpowiednik aspektowy: przenicowywać się

2. nawzajem

Definicja

książk. 
bardzo dokładnie poznać się nawzajem w celu dogłębnego poznania wszystkich, również ukrytych, cech tej drugiej osoby

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Cytaty

Znamy się nawzajem na wylot, przenicowaliśmy się nawzajem, znamy swoje myśli, drogi [...].

źródło: NKJP: Zygmunt Haupt: Baskijski diabeł. Opowiadania i reportaże, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przenicuję się
 przenicujemy się
2 os. przenicujesz się
 przenicujecie się
3 os. przenicuje się
 przenicują się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przenicowałem się
+(e)m się przenicował
 przenicowałam się
+(e)m się przenicowała
 przenicowałom się
+(e)m się przenicowało
 przenicowaliśmy się
+(e)śmy się przenicowali
 przenicowałyśmy się
+(e)śmy się przenicowały
2 os. przenicowałeś się
+(e)ś się przenicował
 przenicowałaś się
+(e)ś się przenicowała
 przenicowałoś się
+(e)ś się przenicowało
 przenicowaliście się
+(e)ście się przenicowali
 przenicowałyście się
+(e)ście się przenicowały
3 os. przenicował się
 przenicowała się
 przenicowało się
 przenicowali się
 przenicowały się

bezosobnik: przenicowano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przenicujmy się
2 os. przenicuj się
 przenicujcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przenicowałbym się
bym się przenicował
 przenicowałabym się
bym się przenicowała
 przenicowałobym się
bym się przenicowało
 przenicowalibyśmy się
byśmy się przenicowali
 przenicowałybyśmy się
byśmy się przenicowały
2 os. przenicowałbyś się
byś się przenicował
 przenicowałabyś się
byś się przenicowała
 przenicowałobyś się
byś się przenicowało
 przenicowalibyście się
byście się przenicowali
 przenicowałybyście się
byście się przenicowały
3 os. przenicowałby się
by się przenicował
 przenicowałaby się
by się przenicowała
 przenicowałoby się
by się przenicowało
 przenicowaliby się
by się przenicowali
 przenicowałyby się
by się przenicowały

bezosobnik: przenicowano by się

bezokolicznik: przenicować się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przenicowawszy się

gerundium: przenicowanie się

3. zmienić się

Definicja

książk. 
ulec znacznej przemianie, w której wyniku powstaje coś przeciwstawnego, odwrotnego względem pierwotnego stanu rzeczy

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  zmienić się

Cytaty

W ciągu niewiarygodnie krótkiego czasu jego życie przenicowało się, i to kilkakrotnie. Nie tylko spotkał smoka (i przeżył to spotkanie), ale w dodatku stworzenie zaproponowało coś, o czym kaleki Tkacz Iluzji nie śmiał nawet pomarzyć.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Naznaczeni błękitem, 2005

Wojna była jednym wielkim zaprzeczeniem. Zaprzeczeniem wszystkiego, co wiedziałem, w co wierzyłem, czemu ufałem i czego byłem absolutnie pewnym. Wszystkie najświętsze kryteria przenicowały się, pewniki zaczęły znaczyć coś zupełnie innego.

źródło: NKJP: Tomasz Domaniewski: Niedaleko od prawdy, 1975

[...] to właśnie są chyba takie wieszcze zdania, co najlepiej widać z perspektywy tych kilkunastu lat, kiedy nasz świat tak gruntownie się przenicował.

źródło: NKJP: Adam Michnik, Józef Tischner, Jacek Żakowski: Między Panem a Plebanem, 1995

Czy to szanowny kolega się przenicował w inteligentnego inaczej?

źródło: Internet: gowork.pl

[...] właśnie przenicował się na narodowca.

źródło: Internet: wiadomosci.dziennik.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przenicuję się
 przenicujemy się
2 os. przenicujesz się
 przenicujecie się
3 os. przenicuje się
 przenicują się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przenicowałem się
+(e)m się przenicował
 przenicowałam się
+(e)m się przenicowała
 przenicowałom się
+(e)m się przenicowało
 przenicowaliśmy się
+(e)śmy się przenicowali
 przenicowałyśmy się
+(e)śmy się przenicowały
2 os. przenicowałeś się
+(e)ś się przenicował
 przenicowałaś się
+(e)ś się przenicowała
 przenicowałoś się
+(e)ś się przenicowało
 przenicowaliście się
+(e)ście się przenicowali
 przenicowałyście się
+(e)ście się przenicowały
3 os. przenicował się
 przenicowała się
 przenicowało się
 przenicowali się
 przenicowały się

bezosobnik: przenicowano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przenicujmy się
2 os. przenicuj się
 przenicujcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przenicowałbym się
bym się przenicował
 przenicowałabym się
bym się przenicowała
 przenicowałobym się
bym się przenicowało
 przenicowalibyśmy się
byśmy się przenicowali
 przenicowałybyśmy się
byśmy się przenicowały
2 os. przenicowałbyś się
byś się przenicował
 przenicowałabyś się
byś się przenicowała
 przenicowałobyś się
byś się przenicowało
 przenicowalibyście się
byście się przenicowali
 przenicowałybyście się
byście się przenicowały
3 os. przenicowałby się
by się przenicował
 przenicowałaby się
by się przenicowała
 przenicowałoby się
by się przenicowało
 przenicowaliby się
by się przenicowali
 przenicowałyby się
by się przenicowały

bezosobnik: przenicowano by się

bezokolicznik: przenicować się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przenicowawszy się

gerundium: przenicowanie się

odpowiedniki aspektowe: nicować się , przenicowywać się

Składnia

bez ograniczeń + przenicować się +
(na KOGO/CO | w KOGO/CO)
Data ostatniej modyfikacji: 21.10.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN