UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zabarwienie

Chronologizacja

SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. barwa, zabarwić

1. skóry

Definicja

barwa - postrzegana wzrokowo właściwość przedmiotów

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Relacje znaczeniowe

synonimy:  barwa, kolor, ubarwienie

Połączenia

  • ciemne, jasne; intensywne, słabe; czerwone, niebieskie, zielone, żółte... zabarwienie
  • zabarwienie policzków, skóry
  • zmiana zabarwienia
  • nabierać zabarwienia
  • nadawać; przybierać zabarwienie

Cytaty

Wyciągnęłam powoli lusterko z nadzieją, że moje zapadnięte, o zielonkawym zabarwieniu policzki wróciły do normalnej barwy, a opuchnięty czerwony nos zmniejszył objętość.

źródło: KWSJP: Krystyna Nepomucka: Miłość niedoskonała, 1978

Niebieskie zabarwienie dymu papierosowego świadczy, że jego cząsteczki są mniejsze od długości fal świetlnych, i dlatego najsilniej rozpraszają światło niebieskie.

źródło: KWSJP: Jan Rurański: Dlaczego sól jest słona, 1984

Po tych czynnościach może się okazać, że miejsce poprawione jest wprawdzie gładkie, ale tworzy plamę o zabarwieniu innym niż reszta powierzchni.

źródło: KWSJP: Stefan Wysocki: Żeglarstwo śródlądowe, 1969

W przeciągu paru tygodni zdrowa krew przywróciła jego skórze normalne zabarwienie, a na wychudłych ramionach znów pokazały się muskuły.

źródło: KWSJP: Francesco Jovine: Ziemie Sacramento, 1976

Ciemne zabarwienie płuc palaczy (szkoda, że sami tego nie widzą) jest wynikiem odkładania się żelaza, pochodzącego prawdopodobnie z mikrokrwotoków.

źródło: KWSJP: Grzegorz Bartosz: Druga twarz tlenu, 1995

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zabarwienie
zabarwienia
D. zabarwienia
zabarwień
C. zabarwieniu
zabarwieniom
B. zabarwienie
zabarwienia
N. zabarwieniem
zabarwieniami
Ms. zabarwieniu
zabarwieniach
W. zabarwienie
zabarwienia

Składnia

bez ograniczeń + zabarwienie +
JAKIE + (CZEGO)

2. głosu

Definicja

charakterystyczne brzmienie jakiegoś dźwięku lub głosu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Relacje znaczeniowe

synonimy:  barwa, tembr, ton
hiperonimy:  brzmienie

Połączenia

  • silne; barytonowe zabarwienie
  • zabarwienie dźwięku, głosu
  • głos o jakimś zabarwieniu

Cytaty

- Jaki z was dziwny człowiek! - wtrąciła się Anielka, przezornie nie dając swemu głosowi żadnego zabarwienia.

źródło: KWSJP: Władysław Dunarowski: Skazani na dożywocie, 1985

Jaki głos miał Jan Reszke? Według moich odczuć, był to duży tenor bohaterski o ciemnym, barytonowym zabarwieniu, szczególnej zwinności, łatwości atakowania i trzymania najwyższych tonów.

źródło: KWSJP: Bogusław Kaczyński: Dzikie orchidee, 1983

Jest to albo muzyka bezkontrastowa (z elementarnymi strukturami rytmicznymi), o silnym zabarwieniu modalnym i niemal wyłącznie diatonicznej melodyce [...].

źródło: KWSJP: Stanisław Dąbek: Twórczość mszalna kompozytorów polskich XX wieku: 1900-1995, 1996

Janusz nie chciał się przyznać sam sobie, ale szept Zosi - o specjalnym zabarwieniu, tak jak gdyby jej gardło ściskało zbyt silne uczucie - napełniał go lękiem.

źródło: KWSJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Sława i chwała, 1962

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zabarwienie
zabarwienia
D. zabarwienia
zabarwień
C. zabarwieniu
zabarwieniom
B. zabarwienie
zabarwienia
N. zabarwieniem
zabarwieniami
Ms. zabarwieniu
zabarwieniach
W. zabarwienie
zabarwienia

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + zabarwienie +
JAKIE + (CZEGO)

3. polityczne

Definicja

charakter jakiegoś pojęcia, wypowiedzi, poglądów, działań lub zjawisk

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

synonimy:  barwa, odcień
hiperonimy:  charakter

Połączenia

  • silne, wyraźne; negatywne, pejoratywne, pozytywne zabarwienie; zabarwienie humorystyczne, ironiczne, tragiczne; emocjonalne, uczuciowe; aksjologiczne, wartościujące; krytyczne; erotyczne; etyczne, religijne; anarchistyczne, antyklerykalne, faszystowskie, ideowe, komunistyczne, lewicowe, liberalne, polityczne, społeczne
  • akcja; koncepcja; organizacja; działanie; określenie, słowo, wyrażenie; poglądy o jakimś zabarwieniu
  • mieć jakieś zabarwienie

Cytaty

Terminy: „państwo totalne” [...] „totalitaryzm” do powszechnego obiegu wprowadzili włoscy faszyści [...]. W ich ujęciu określenie to miało pozytywne zabarwienie emocjonalne.

źródło: KWSJP: Piotr Winczorek: Wstęp do nauki o państwie, 1995

Chłopski filozof - w naszym języku określenie to ma zabarwienie ironiczne.

źródło: KWSJP: Henryk Waniek: Opis podróży mistycznej z Oświęcimia do Zgorzelca 1257-1957, 1996

Sprzeczności systemu społecznego i ekonomicznego panującego wciąż w krajach kapitalistycznych spowodowały w ostatnich dziesięcioleciach wzrost wpływów koncepcji o zabarwieniu anarchistycznym.

źródło: KWSJP: Kazimierz Żygulski: Wartości i wzory kultury. Rozważania socjologa, 1975

[...] siebie zaś i rodzinę utrzymywał z pisania ostrych, często bardzo kontrowersyjnych i oskarżycielskich felietonów politycznych, oraz z wygłaszania odczytów o podobnym zabarwieniu.

źródło: KWSJP: Barbara Buczek-Płachtowa: Aleksandra Piłsudska, smutna pani z Milusina, 2003

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zabarwienie
zabarwienia
D. zabarwienia
zabarwień
C. zabarwieniu
zabarwieniom
B. zabarwienie
zabarwienia
N. zabarwieniem
zabarwieniami
Ms. zabarwieniu
zabarwieniach
W. zabarwienie
zabarwienia

Składnia

bez ograniczeń + zabarwienie +
JAKIE
Data ostatniej modyfikacji: 06.02.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj