UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zdradziecko

Chronologizacja

1 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: przysłówek

1. zamordowany

Definicja

książk. 
w sposób związany z tym, że ktoś przeszedł na stronę wroga lub nieprzyjaciela i zacząć szkodzić swojemu krajowi, narodowi, swoim sojusznikom lub osobom, z którymi był w przyjaźni

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa działalność polityczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  wiarołomnie

Połączenia

  • zdradziecko napaść, zaatakować
  • zdradziecko zamordowany

Cytaty

W 329 r. p.n.e. został zdradziecko pojmany przez swoich własnych ludzi i oddany w ręce Macedończyków.

źródło: NKJP: Internet

Cmentarz, na którym spoczywają zdradziecko zamordowani z rozkazu Stalina Polacy, nie podoba się rosyjskim komunistom.

źródło: NKJP: Henryk Piec, Jacek Pauli: Dumny sprzeciw, Dziennik Bałtycki, 2000-09-22

[...] świadomie przeżywał tragedię napadniętego zdradziecko państwa i utratę niepodległości [...].

źródło: NKJP: Barbara Riss: Na skrzydłach metafory, Wiedza i Życie nr 11, 1998

2. chłodny

Definicja

książk. 
tak, że szkodliwej obecności, szkodliwego wystąpienia lub działania kogoś lub czegoś nie można przewidzieć








Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zdradliwie

Cytaty

Obejrzał się w połowie drogi i oczywiście akurat wtedy musiał mu wyrosnąć pod nogami jakiś zdradziecko zagrzebany w śniegu pień.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Pogrzeb czarownicy, 2003

Dzień w górach jest upalny, noc zaś zdradziecko chłodna.

źródło: NKJP: Laurent Bijard: Tułaczka dwóch milionów, Gazeta Wyborcza, 1992-08-18

3. zarumienić się

Definicja

książk. 
tak, że coś ujawnia w sposób niezamierzony, co czuje, myśli lub jaka jest dana osoba

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Cytaty

Patrzyliśmy na siebie, nic nie mówiąc, aż w końcu ze ściśniętego gardła wydobyłem słowa, które powiedzieć chciałem już dawno - wczoraj, tydzień temu, miesiąc, rok i całe lata wcześniej.
- Natalio, kochana... Natalio - głos załamał mi się zdradziecko.

źródło: NKJP: Martyna Żandarska-Ochnik: Pan wichrów i powiewów, 2008

Ale przybyło jej wiele, wiele lat. Nie bruzdy, które zarysowały się jakoś zdradziecko na tej młodej jeszcze twarzy, nadawały jej ów wyraz osoby starej, ostatecznie zmęczonej życiem, pokonanej, lecz wszechwładnie w niej panująca pustka.

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Jeżeli ze mną pojedziesz, 1993

Data ostatniej modyfikacji: 22.08.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj