Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | uniwersalny |
uniwersalny |
uniwersalny |
uniwersalne |
uniwersalna |
D. | uniwersalnego |
uniwersalnego |
uniwersalnego |
uniwersalnego |
uniwersalnej |
C. | uniwersalnemu |
uniwersalnemu |
uniwersalnemu |
uniwersalnemu |
uniwersalnej |
B. | uniwersalnego |
uniwersalnego |
uniwersalny |
uniwersalne |
uniwersalną |
N. | uniwersalnym |
uniwersalnym |
uniwersalnym |
uniwersalnym |
uniwersalną |
Ms. | uniwersalnym |
uniwersalnym |
uniwersalnym |
uniwersalnym |
uniwersalnej |
W. | uniwersalny |
uniwersalny |
uniwersalny |
uniwersalne |
uniwersalna |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | uniwersalni |
uniwersalni |
uniwersalne |
uniwersalne |
D. | uniwersalnych |
uniwersalnych |
uniwersalnych |
uniwersalnych |
C. | uniwersalnym |
uniwersalnym |
uniwersalnym |
uniwersalnym |
B. | uniwersalnych |
uniwersalnych |
uniwersalnych |
uniwersalne |
N. | uniwersalnymi |
uniwersalnymi |
uniwersalnymi |
uniwersalnymi |
Ms. | uniwersalnych |
uniwersalnych |
uniwersalnych |
uniwersalnych |
W. | uniwersalni |
uniwersalni |
uniwersalne |
uniwersalne |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | uniwersalniejszy |
uniwersalniejszy |
uniwersalniejszy |
uniwersalniejsze |
uniwersalniejsza |
D. | uniwersalniejszego |
uniwersalniejszego |
uniwersalniejszego |
uniwersalniejszego |
uniwersalniejszej |
C. | uniwersalniejszemu |
uniwersalniejszemu |
uniwersalniejszemu |
uniwersalniejszemu |
uniwersalniejszej |
B. | uniwersalniejszego |
uniwersalniejszego |
uniwersalniejszy |
uniwersalniejsze |
uniwersalniejszą |
N. | uniwersalniejszym |
uniwersalniejszym |
uniwersalniejszym |
uniwersalniejszym |
uniwersalniejszą |
Ms. | uniwersalniejszym |
uniwersalniejszym |
uniwersalniejszym |
uniwersalniejszym |
uniwersalniejszej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | uniwersalniejsi |
uniwersalniejsi |
uniwersalniejsze |
uniwersalniejsze |
D. | uniwersalniejszych |
uniwersalniejszych |
uniwersalniejszych |
uniwersalniejszych |
C. | uniwersalniejszym |
uniwersalniejszym |
uniwersalniejszym |
uniwersalniejszym |
B. | uniwersalniejszych |
uniwersalniejszych |
uniwersalniejszych |
uniwersalniejsze |
N. | uniwersalniejszymi |
uniwersalniejszymi |
uniwersalniejszymi |
uniwersalniejszymi |
Ms. | uniwersalniejszych |
uniwersalniejszych |
uniwersalniejszych |
uniwersalniejszych |
Pochodzenie
łac. ūniversālis
1. język
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- uniwersalny film, język, mit, obraz, przekaz, przykład, symbol, znak; charakter czegoś, schemat czegoś, wymiar czegoś; walor uniwersalny; uniwersalna historia, idea, książka, kultura, nauka, opowieść, perspektywa, rada, recepta, struktura czegoś, symbolika, sztuka, teoria, wiedza, wymowa; encyklopedia, organizacja uniwersalna; uniwersalne dzieło, przesłanie, zjawisko, znaczenie czegoś; uniwersalne cechy, koncepcje, kryteria, pojęcia, potrzeby, prawa, prawdy, problemy, rozwiązania, tematy, treści, wartości, zasady; kategorie uniwersalne
- uniwersalny i ponadczasowy, uniwersalny i powszechny
Cytaty
Wierszowany tekst jest zabawny, pełen zrozumiałych dla dzieci prawd uniwersalnych. źródło: NKJP: Wanda Then: Odkurzanie Kapturka, Dziennik Zachodni, 2002-11-19 |
|
Angielski stał się językiem uniwersalnym; mniej więcej jedna trzecia mieszkańców globu zna go w jakimś stopniu. źródło: NKJP: Język żyje, Polityka, 2000-01-15 |
|
Jak wykazują badania, żadna ze zmiennych demograficznych, tj. wiek, płeć, orientacja seksualna, wyznanie, sytuacja finansowa, nie mają wpływu na rodzaj przeżywanych przy zakochaniu uczuć i emocji. Dla wszystkich zakochanych są one uniwersalne. źródło: NKJP: (meg): Piękniejszy i lepszy, Dziennik Łódzki Kmeg), 2006-04-29 |
2. lek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- uniwersalny bagażnik, klej, klucz, lek, mechanizm, miernik, model, pilot, pojazd, prezent, rozmiar, samochód, sprzęt, system, wzór, zasilacz; uniwersalna funkcja, konstrukcja, maszyna, metoda, przyprawa; uniwersalne auto, lekarstwo, narzędzie, urządzenie, zastosowanie; opony uniwersalne
- bardzo uniwersalny
Cytaty
Już w czasach starożytnych dziurawiec uważany był za lek uniwersalny na różne choroby. Rzeczywiście, dziurawiec poprawia nastrój, działa przeciwzapalnie, ściągająco, przeciwbakteryjnie i rozkurczowo. źródło: NKJP: (jog): Dziurawiec karierowicz, Wieczór Wybrzeża, 2001-10-09 |
|
Ze względu na to, że śrubokręty są bardzo uniwersalnymi narzędziami i przydają się w wielu miejscach, mężczyźni często wożą je ze sobą w samochodzie [...]. źródło: NKJP: Aurelia Pawlak: Śrubokręty w damskiej torebce Polska Głos Wielkopolski, 2003-10-21 |
|
Dżinsowe spodnie i inne elementy ubioru z tej tkaniny mogą być biurowe, plenerowe, a nawet wieczorowe. Można je zestawiać z rzeczami sportowymi i wizytowymi. Dżins jest ciągle niezastąpiony i uniwersalny. źródło: NKJP: (S): Dżinsowa magia, Gazeta Krakowska, 2002-05-04 |
3. aktor
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Relacje znaczeniowe
synonimy: | wszechstronny |
Połączenia
- uniwersalny aktor, artysta, gracz, piłkarz, zawodnik
- niezwykle uniwersalny
Cytaty
Goya to niezwykle uniwersalny artysta. Jego dzieła nie straciły na aktualności od blisko 200 lat. źródło: NKJP: DoH: Dwaj wizjonerzy, Nasze Miasto Wrocław, 2002-07-11 |
|
[...] jest mistrzem gry teatralnej, uniwersalnym aktorem, który ukrywa się za swym kostiumem i przemienia szybko z polityka w partyzanta i odwrotnie. źródło: NKJP: Waldemar Wasilewski: Człowiek w arafatce, Trybuna Śląska, 2001-12-07 |
|
Obaj są uniwersalnymi zawodnikami mogącymi grać zarówno w pomocy, jak i w ataku. źródło: NKJP: Jacek Żukowski: Bojarski i Przytuła, Gazeta Krakowska, 2003-12-03 |