UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

blenda

Chronologizacja

1782, Krzysztof Kluk, Rzeczy kopalnych, osobliwie zdatnieyszych, szukanie, poznanie i zażycie, t. 2, books.google.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. blenda
blendy
D. blendy
blend
C. blendzie
blendom
B. blendę
blendy
N. blendą
blendami
Ms. blendzie
blendach
W. blendo
blendy

Pochodzenie

niem. Blende

1. minerał

Definicja

chem. 
minerał będący związkiem siarki z metalem

Noty o użyciu

Wyraz używany przeważnie jako składnik terminów chemicznych - nazw substancji chemicznych, np. blenda cynkowa, blenda uranowa, blenda smolista.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia minerały i pierwiastki

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  minerał

Cytaty

Dla tych, którzy nie mają doświadczenia w rozpoznawaniu minerałów, bardziej normalne jest zagubienie innego minerału, takiego jak blenda.

źródło: Internet: meteorologiaenred.com

W blendach powstałych w otoczeniu osadowym niekoniecznie muszą być zawarte pierwiastki z morza [...].

źródło: Jan Wojciechowski: W sprawie genezy mineralizacji w konkrecjach-septariach, 1968 (geojournals.pgi.gov.pl)

2. w architekturze

Definicja

archit. 
element dekoracyjny elewacji w formie płytkiej wnęki w kształcie okna lub arkady

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo części budowli

Cytaty

Tynkowane na biało blendy to wymysł XIX-wieczny, oryginalne gotyckie były bardzo kolorowe, a ceglane mury zwykle malowano na czerwono [...].

źródło: NKJP: Małgorzata Litwin: Malowany gotyk, Gazeta Miejska, nr 91, 2001

Boczne ryzality, podobnie jak w fasadzie, są trójosiowe i nieco wydatniejsze, jednak bez ślepych blend pośrodku.

źródło: NKJP: Maria Irena Kwiatkowska, Marek Kwiatkowski, Krzysztof Wesołowski: Znane i nieznane: rezydencje, ludzie, wydarzenia, 2001

Wprowadzony do wystroju elewacji motyw wysokiej ostrołukowej tynkowanej na biało blendy wypełnionej pionowymi podziałami i kolistymi polami (tzw. blenda stargardzka) znalazł naśladowców w architekturze sakralnej i świeckiej na terenie Pomorza Zachodniego, a nawet w Meklemburgii oraz Dani.

źródło: Internet: skz.szczecin.pl

3. w fotografii

Definicja

fot. 
ekran wykorzystywany do odbijania światła w celu równomiernego oświetlenia fotografowanego lub filmowanego obiektu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka fotografia

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  ekran

Cytaty

Najkorzystniejszym na ogół - dla modela - jest światło miękkie i rozproszone. Taki efekt można uzyskać, stosując blendę (wówczas światło zostaje odbite i rozproszone) lub dyfuzor (światło przechodzące przez dyfuzor staje się rozproszone).

źródło: NKJP: Anna Owczarz-Dadan: ABC fotografii cyfrowej i obróbki zdjęć, 2006

[...] co pewien czas wnętrze zalewa mleczne światło filmowej blendy.

źródło: NKJP: Agnieszka Celeda: Duszyczka w tunelu, Polityka, nr 2439, 2004

W ofercie sklepu [...] znajdują się owalne blendy złożone z dwóch, pięciu oraz siedmiu powłok.

źródło: Internet: mitoya.pl

4. na reflektorze

Definicja

techn. 
element przysłaniający, stosowany w reflektorach, mikroskopach, a także w oknach i meblach, który ogranicza przepływ światła

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo części budowli

Cytaty

W wielu celach na oknach są blendy, żeby nawet nie widzieli podwórka aresztu i tego, kogo wywożą, kogo wwożą.

źródło: NKJP: Anna Dziewit: Z życia obywatela podejrzanego, 2005-10-29

Im więcej elementów upiększających sylwetkę seryjnego modelu, tym lepiej. Do tego dochodzą rozmaite blendy [...] przysłaniające reflektory czy różnokolorowe tylne światła.

źródło: NKJP: Dariusz Garwoliński: Nie potrzeba Porsche, by poczuć tę moc, Metropol, nr 28/02, 2001

Wszystko jest w normie, porządek, rynek pogrążony jest w ciemnościach, reflektor z blendą oświetla miejsce, gdzie stoją ciężarówki.

źródło: NKJP: Henryk Rozpędowski: Charleston, 2002

W czasie dwuetapowych prac na oknach dwóch pawilonów zamontowano nowoczesne i trwałe blendy z pleksi, a na murze zainstalowano specjalną syrenę zagłuszającą głosy ludzkie.

źródło: NKJP: (Jed.): Szczelny, Express Ilustrowany, 2001-08-23

Data ostatniej modyfikacji: 14.07.2022
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj