UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

cmentarzysko

Chronologizacja

1838, Aleksander Groza, Rusałka, cz. 1, polona.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. cmentarzysko
cmentarzyska
D. cmentarzyska
cmentarzysk
C. cmentarzysku
cmentarzyskom
B. cmentarzysko
cmentarzyska
N. cmentarzyskiem
cmentarzyskami
Ms. cmentarzysku
cmentarzyskach
W. cmentarzysko
cmentarzyska

Pochodzenie

Od: cmentarz

1. starożytne

Definicja

dawny, liczący co najmniej kilkaset lat, cmentarz, który obejmuje zwykle dużą liczbę grobów

Noty o użyciu

Używane również w odniesieniu do podobnych miejsc, w których znajdują się zwłoki prehistorycznych zwierząt.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

Relacje znaczeniowe

synonimy:  smętarzysko
hiperonimy:  cmentarz

Połączenia

  • duże, ogromne, olbrzymie, rozległe, wielkie; dawne, mezolityczne, neolityczne, prasłowiańskie, prehistoryczne, przedlokacyjne, słowiańskie, stare, starożytne, średniowieczne, wczesnośredniowieczne; ludzkie, wielokulturowe; bogate, (dobrze, doskonale...) zachowane cmentarzysko; cmentarzysko całopalne, ciałopalne, popielnicowe, szkieletowe; kurhanowe, megalityczne, rzędowe; gockie, łużyckie, pogańskie, wielbarskie
  • cmentarzysko grobów; jakiejś kultury, jakiejś ludności; Gotów; mamutów
  • eksploracja, rekonstrukcja; teren, zasięg; pozostałości, ślady cmentarzyska
  • cmentarzysko leży gdzieś, znajduje się gdzieś; pochodzi z jakiegoś okresu
  • przekopać, odkopać, odkryć, odnaleźć, zlokalizować, znaleźć; badać cmentarzysko

Cytaty

[...] pod Tarnowem prowadzone był badania archeologiczne na starożytnym cmentarzysku. W trakcie badań odkryto kilkadziesiąt grobów ciałopalnych.

źródło: NKJP: Andrzej Szpunar: Dackie naczynie z Łętowic, Gazeta Krakowska, 2007-08-04

[...] w Przemyślu natrafiono na bogato wyposażone w broń i ozdoby cmentarzysko węgierskich wojowników datowane na połowę X wieku.

źródło: NKJP: Zdzisław Skrok: Wielkie Rozdroże, 2008

Cmentarzysko z kilkoma grobami popielnicowymi i jednym komorowym odkryli łódzcy archeolodzy w okolicach Grupowej Oczyszczalni Ścieków. Znalezisko pochodzi z czasów kultury łużyckiej, czyli około 1200-800 r. p. n. e.

źródło: NKJP: (ALP): Łużyczanie z terenów Łodzi, Express Ilustrowany, 003-05-29

Wielkie cmentarzyska mamutów i innych wymarłych już zwierząt mogą znaleźć swoje wytłumaczenie w [...] procesach, znanych i dziś ze świata przyrody.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + cmentarzysko +
(KOGO/CZEGO)

2. współczesne

Definicja

ekspresywnie o cmentarzu

Noty o użyciu

Używane również w odniesieniu do podobnych miejsc, w których grzebie się zwłoki zwierząt domowych.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

Relacje znaczeniowe

synonimy:  cmentarz, miasto umarłych, nekropolia, park sztywnych, smętarz, smętarzysko

Cytaty

Na gdańskich cmentarzach komunalnych kończą się wolne miejsca na pochówek. Biuro Rozwoju Miasta już wytypowało lokalizację na nowy cmentarz. [...] cmentarzysko powstać ma w miejscu obecnie istniejących ogródków działkowych.

źródło: NKJP: (Jul): Lepiej przy Grunwaldzkiej, Dziennik Bałtycki, 2003-10-17

Zjawili się robotnicy. Zrazu trudno było, zwłaszcza komuś, kto tylko przejeżdża tramwajem skrajem cmentarzyska, zorientować się, co ci ludzie robią. A oni budowali cmentarz (dowiedziałem się o tym z gazety). Ogradzali cmentarny bór.

źródło: NKJP: Marian Pilot: Na odchodnym, 2002

Cmentarzyska dla zwierząt to w Polsce wciąż rzadkość. Kilka powstało w pobliżu dużych miast, Warszawy czy Łodzi.

źródło: NKJP: Agnieszka Sierocińska: Gdzie jest pies zakopany, Dziennik Polski, 2008-10-24

3. samochodów

Definicja

miejsce, na którym składuje się stare, zniszczone i bezużyteczne pojazdy, urządzenia lub inne obiekty

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia ochrona i zanieczyszczenie środowiska

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  składowisko

Połączenia

  • cmentarzysko autobusów, samochodów, wraków

Cytaty

Gdzieś za nami zostały koszmarne cmentarzyska samochodów, starych lodówek i żelastwa, zaściełające ogromne rozpadliny.

źródło: NKJP: Paweł Smoleński: A z tyłu zawsze Serbia, Gazeta Wyborcza, 1999-04-24

Okolice wymarłych wsi to rozległe cmentarzysko rzeczy. Szczególnie dramatyczny jest los sprzętów rolniczych. Pługi, żniwiarki, wialnie, sieczkarnie i młockarnie [...] już nigdy nie powracają do życia.

źródło: NKJP: Zdzisław Skrok: Mądrość prawieków, 2009

Składnia

bez ograniczeń + cmentarzysko +
(CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 01.02.2022
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj