Chronologizacja
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | chromy |
chromy |
chromy |
chrome |
chroma |
| D. | chromego |
chromego |
chromego |
chromego |
chromej |
| C. | chromemu |
chromemu |
chromemu |
chromemu |
chromej |
| B. | chromego |
chromego |
chromy |
chrome |
chromą |
| N. | chromym |
chromym |
chromym |
chromym |
chromą |
| Ms. | chromym |
chromym |
chromym |
chromym |
chromej |
| W. | chromy |
chromy |
chromy |
chrome |
chroma |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | chromi |
chromi |
chrome |
chrome |
| D. | chromych |
chromych |
chromych |
chromych |
| C. | chromym |
chromym |
chromym |
chromym |
| B. | chromych |
chromych |
chromych |
chrome |
| N. | chromymi |
chromymi |
chromymi |
chromymi |
| Ms. | chromych |
chromych |
chromych |
chromych |
| W. | chromi |
chromi |
chrome |
chrome |
Pochodzenie
psł. chromъ 'kaleki, ułomny'
1. człowiek
Definicja
Noty o użyciu
Używane często w znaczeniu 'człowiek chromy'.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | kulawy |
Cytaty
|
Chromy Misza, woziwoda, potrafił na swoim unieść pełne wiadro [...]. źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1978 |
|
|
Był czuły na niedolę innych, kilkanaście urlopów ofiarował na pielęgnowanie chromych, przykutych do wózków pielgrzymujących do Lourdes. źródło: NKJP: Bolesław Kuźmiński (1920 – 2004), Tygodnik Ciechanowski, 2004-03-13 |
2. noga
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób
Połączenia
- chroma noga
Cytaty
|
Dziewczyna spojrzała na mnie, potem wzrokiem obiegła pokój i znów wodząc oczyma za mężem powoli poczęła wysuwać przed siebie chromą nóżkę [...]. źródło: NKJP: Ireneusz Iredyński: Dzień oszusta. Człowiek epoki, 1962 |
|
|
Z pewnością lepiej było pozostać w pamięci potomnych jako Henryk Pobożny niż jako Sześciopalczasty, tak jak jego stryjeczny dziadek, przezwany na zawsze Plątonogim z powodu chromej stopy, skręconej przy urodzeniu. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003 |
|
|
Choć ani jego nieestetyczna łydka z wieloma bliznami, ani nieco przykrótka, chroma kończyna nie budzą zachwytu, to przecież na takich nogach Pan źródło: Katarzyna Wyszyńska: Formuły persony lirycznej po 1968 roku : Pan Cogito i jego sukcesorzy, 2011 (pdf-x.pl/api/document) |
3. system
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | kulawy |
Cytaty
|
[...] jak ja mam się na tych ludziach zemścić, jeżeli już postkomunistyczne i chrome prawo nie bierze mnie w obronę? źródło: NKJP: Anna Bojarska, Maria Bojarska: Siostry B., 1996 |
|
|
[...] lepiej niektóre sprawy odłożyć, niż w wyniku kolejnych negocjacji i kompromisów wprowadzać rozwiązania od początku chrome. źródło: NKJP: Wybory: 19 czerwca, Polityka, 2005 |
|
|
[...] zafascynowanie odwieczną amerykańską demokracją jest u nas nagminne, podobnie jak utyskiwanie na chromą demokrację tutejszą [...]. źródło: NKJP: Włodzimierz Kalicki: Niebezpieczna aura, Gazeta Wyborcza, 1992-02-28 |