UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

sczerstwieć

Chronologizacja

1806, SDBand

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sczerstwieję
sczerstwiejemy
2 os. sczerstwiejesz
sczerstwiejecie
3 os. sczerstwieje
sczerstwieją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sczerstwiałem
+(e)m sczerstwiał
sczerstwiałam
+(e)m sczerstwiała
sczerstwiałom
+(e)m sczerstwiało
sczerstwieliśmy
+(e)śmy sczerstwieli
sczerstwiałyśmy
+(e)śmy sczerstwiały
2 os. sczerstwiałeś
+(e)ś sczerstwiał
sczerstwiałaś
+(e)ś sczerstwiała
sczerstwiałoś
+(e)ś sczerstwiało
sczerstwieliście
+(e)ście sczerstwieli
sczerstwiałyście
+(e)ście sczerstwiały
3 os. sczerstwiał
sczerstwiała
sczerstwiało
sczerstwieli
sczerstwiały

bezosobnik: sczerstwiano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sczerstwiejmy
2 os. sczerstwiej
sczerstwiejcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sczerstwiałbym
bym sczerstwiał
sczerstwiałabym
bym sczerstwiała
sczerstwiałobym
bym sczerstwiało
sczerstwielibyśmy
byśmy sczerstwieli
sczerstwiałybyśmy
byśmy sczerstwiały
2 os. sczerstwiałbyś
byś sczerstwiał
sczerstwiałabyś
byś sczerstwiała
sczerstwiałobyś
byś sczerstwiało
sczerstwielibyście
byście sczerstwieli
sczerstwiałybyście
byście sczerstwiały
3 os. sczerstwiałby
by sczerstwiał
sczerstwiałaby
by sczerstwiała
sczerstwiałoby
by sczerstwiało
sczerstwieliby
by sczerstwieli
sczerstwiałyby
by sczerstwiały

bezosobnik: sczerstwiano by

bezokolicznik: sczerstwieć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: sczerstwiawszy

gerundium: sczerstwienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. sczerstwienie
sczerstwienia
D. sczerstwienia
sczerstwień
C. sczerstwieniu
sczerstwieniom
B. sczerstwienie
sczerstwienia
N. sczerstwieniem
sczerstwieniami
Ms. sczerstwieniu
sczerstwieniach
W. sczerstwienie
sczerstwienia

odpowiednik aspektowy: czerstwieć

Pochodzenie

Zob. czerstwy

1. o pieczywie

Definicja

o pieczywie: stać się pod wpływem czasu nieświeżym, suchym i twardym

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Połączenia

  • chleb sczerstwiał, pieczywo sczerstwiało

Cytaty

- Zamknij sklep. - Zgłupiałeś?! [...] Dopiero ta pora! A patrz, ile jeszcze chleba mam do sprzedania. Prawie dwie półki. Sczerstwieje mi do jutra i co? - Nie będzie innego, to i czerstwy kupią. Zamknij.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Kamień na kamieniu, 2008

Analiza składu chemicznego wielu produktów spożywczych wykazała, że zawierają one nie tylko składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, ale również wiele innych substancji. Bez nich pieczywo bardzo szybko by sczerstwiało, produkty zawierające tłuszcz zjełczałyby, a większość konserwowanych owoców i warzyw straciłoby kolor i jędrność.

źródło: NKJP: Katarzyna Chudyk: Siła wakacyjncyh przyzwyczajeń, Czuwaj, 2007-07

Chleb doskonale znosi mrożenie, można więc śmiało umieścić go w zamrażarce i wykorzystać, kiedy przyjdzie taka potrzeba. Jeśli zdążył już nieco sczerstwieć, świetnie sprawdzi się w roli grzanek.

źródło: Internet: gastrro.pl

2. o człowieku

Definicja

nabrać siły fizycznej lub wytrzymałości psychicznej albo zobojętnieć na jakieś wrażenia pod wpływem różnych czynników zewnętrznych lub trudnych doświadczeń życiowych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Cytaty

Podnoszono sprawę wrażliwości na ludzką krzywdę. Dramatyzm sytuacji nie mógł policjanta paraliżować, a z drugiej strony nie powinien on tak sczerstwieć, aby stał się zupełnie nieczuły na ludzkie nieszczęście.

źródło: Internet: hit.policja.gov.pl

Kazimierz [...] powiedział mi ponad 20 lat temu, że w życiu trzeba sczerstwieć, by zadawać dobre pytania i by samemu dobrze odpowiadać na nie. No więc, chyba sczerstwiałam już wystarczająco, żeby od czasu do czasu usiąść po drugiej stronie. Jestem gotowa na to, by w naturalny i nieinwazyjny dla mnie sposób opowiadać o sobie.

źródło: Internet: plejada.pl

Data ostatniej modyfikacji: 05.01.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj