UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

astronomiczny

Chronologizacja

1681, KorBa

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. astronomiczny
astronomiczny
astronomiczny
astronomiczne
astronomiczna
D. astronomicznego
astronomicznego
astronomicznego
astronomicznego
astronomicznej
C. astronomicznemu
astronomicznemu
astronomicznemu
astronomicznemu
astronomicznej
B. astronomicznego
astronomicznego
astronomiczny
astronomiczne
astronomiczną
N. astronomicznym
astronomicznym
astronomicznym
astronomicznym
astronomiczną
Ms. astronomicznym
astronomicznym
astronomicznym
astronomicznym
astronomicznej
W. astronomiczny
astronomiczny
astronomiczny
astronomiczne
astronomiczna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. astronomiczni
astronomiczni
astronomiczne
astronomiczne
D. astronomicznych
astronomicznych
astronomicznych
astronomicznych
C. astronomicznym
astronomicznym
astronomicznym
astronomicznym
B. astronomicznych
astronomicznych
astronomicznych
astronomiczne
N. astronomicznymi
astronomicznymi
astronomicznymi
astronomicznymi
Ms. astronomicznych
astronomicznych
astronomicznych
astronomicznych
W. astronomiczni
astronomiczni
astronomiczne
astronomiczne

Pochodzenie

łac. astronomicus

z gr. astronomikós

1. związany z astronomią - nauką o ciałach niebieskich

Definicja

związany z astronomią - nauką o ciałach niebieskich

Cytaty

1.a wiedza

Definicja

związany z badaniami i wiedzą z zakresu astronomii

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka działalność naukowa

CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat badanie i podbój kosmosu

Połączenia

  • astronomiczny teleskop; konkurs; astronomiczna luneta; olimpiada; wiedza; astronomiczne obserwatorium; kółko; astronomiczne instrumenty, przyrządy; badania, obserwacje, odkrycia, pomiary; zainteresowania
  • astronomiczny i matematyczny

Cytaty

Polskie odkrycia astronomiczne pobudziły i u nas zainteresowanie kosmosem.

źródło: NKJP: Zerknąć na Twardowskiego, Dziennik Polski, 2002-05-02

[...] odkrycia astronomiczne lat dwudziestych naszego stulecia pozwoliły raz na zawsze zerwać z niepewnymi domysłami co do wieku wszechświata [...].

źródło: NKJP: Jarosław Włodarczyk: Nauka, Magazyn nr 33 dodatek do Gazety Wyborczej, 1994-08-19

[...] precyzyjne obserwacje astronomiczne [...] wykazały, że bieguny niezmiernie powoli przesuwają się.

źródło: NKJP: Jacek Jania: Zrozumieć lodowce, 1996

Zimne, małe powierzchnie gwiezdnych karłów wysyłają w przestrzeń kosmiczną tak niewiele światła, że gwiazd tych nie sposób dostrzec bez [...] aparatury astronomicznej.

źródło: NKJP: Jarosław Włodarczyk: Wędrówki niebieskie czyli Wszechświat nie tylko dla poetów, 1999

1.b wiosna

Definicja

wyznaczany przez pomiary dokonywane w astronomii

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka działalność naukowa

CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat badanie i podbój kosmosu

Połączenia

  • astronomiczny czas, kalendarz, rok; astronomiczna jesień, wiosna, zima; astronomiczne lato
  • astronomiczny i astrologiczny

Cytaty

Początek wiosny astronomicznej to przejście Słońca przez tak zwany punkt Barana, który w tej chwili jest czysto teoretycznym punktem na sferze niebieskiej.

źródło: NKJP: (DOK): Punkt Barana za nami, Echo Dnia, 2006-03-21

Światła będą się włączać równocześnie z oświetleniem ulicznym (które jest zaprogramowane zgodnie z czasem astronomicznym, zależnie od wschodów i zachodów słońca).

źródło: NKJP: Uruchomienie na pilota, Dziennik Polski, 2002-07-27

Rok astronomiczny trwa 365 dni, 5 godzin, 48 minut i 46 sekund, a kalendarzowy - 365 dni. Z różnicy między nimi co cztery lata powstaje 29. dzień lutego.

źródło: NKJP: Michał Bauer: Dziś 29 lutego, Gazeta Wyborcza, 1996-02-29

2. duży

Definicja

taki, którego rozmiar lub zasięg jest zaskakująco duży

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kosmiczny
hiperonimy:  duży

Połączenia

  • astronomiczny deficyt; astronomiczna kwota, liczba, suma, wielkość, wysokość; bzdura, kara; astronomiczne odszkodowanie, tempo; astronomiczne ceny, honoraria, koszty, pieniądze, podatki, rachunki, rozmiary, zarobki, zyski

Cytaty

Wieloletnia rekultywacja składowiska będzie kosztować 4,2 mln zł. Jak na warunki gminy, to astronomiczna kwota.

źródło: NKJP: Ubijanie śmieci, Dziennik Polski, 2003-05-19

Cała ta awantura kręci się wokół budżetu, a dokładnie astronomicznego deficytu - oficjalnie 45,5 mld zł, a razem ze środkami „schowanymi pod dywanem” ma być tego prawie 70 mld zł.

źródło: NKJP: Wiesław Hagedorny: Rozsądek i okolice: O krakaniu, Tygodnik Ciechanowski, 2003-10-08

Od października siedem rodzin mieszkających przy ul. Rwańskiej 1 w Radomiu zaczęło otrzymywać astronomiczne rachunki za zimną wodę.

źródło: NKJP: Zbigniew Bąk: Kara za awarię sieci, Echo Dnia, 2005-01-20

Pracowaliśmy w astronomicznym tempie, aby to przygotować.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 18.02.2004

Frazeologizmy

jednostka astronomiczna
zegar astronomiczny
Data ostatniej modyfikacji: 22.02.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj