Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | facecja |
facecje |
|
| D. | facecji |
facecji |
neut |
| facecyj |
char | ||
| C. | facecji |
facecjom |
|
| B. | facecję |
facecje |
|
| N. | facecją |
facecjami |
|
| Ms. | facecji |
facecjach |
|
| W. | facecjo |
facecje |
Pochodzenie
łac. facetia 'żart'
1. opowiadanie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny rozrywka
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | anegdota |
Połączenia
- rubaszne facecje
- opowiedzieć facecję
- bawić facecjami
Cytaty
|
Momusem bowiem nazywano na początku XIX wieku znakomitego komika teatru Wojciech Bogusławskiego – Alojzego Żółkowskiego, którego facecje bawiły całą Warszawę. źródło: NKJP: Izolda Kiec: Kabaretowe legendy, Gazeta Poznańska 2003-03-22 |
|
|
O udziale diabła traktuje każdy bez mała list, począwszy od facecji o przyczynach bólu zęba Prota Zabierskiego, protoplasty rodu. źródło: NKJP: Tadeusz Błażejewski: Fragment o Wariacjach pocztowych, 2013 |
|
|
Facecja nie była najprzedniejszego gatunku i prawdę mówiąc podobała mi się tylko w momencie jej wykonywania. źródło: NKJP: Tomasz Domaniewski: Niedaleko od prawdy |
|
|
Mogliśmy także liczyć zawsze na doniesienia Stulichy, często przesiadującej w dworskiej kuchni i bawiącej czeladź rozmaitymi facecjami. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003 |
|
|
Barwne grono wielkomiejskich typów bawił facecjami bard trunkowej Warszawy, Lolek Antoniewicz. źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Powidoki, 2010 |
2. gatunek literacki
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka literatura
Połączenia
- staropolskie facecje
Cytaty
|
Życie plebanijne czy też zakonne to wdzięczny temat do facecji obyczajowych, których u Trepki jest aż nadto. źródło: NKJP: Michał Rożek: Zbuntowane chamy... , Dziennik Polski 2005-02-12 |
|
|
Facecja jest tą odmianą gatunkową, która najwyraźniej wyrasta z ciekawości życia i jego niepowtarzalnych szczegółów. źródło: NKJP: Jerzy Ziomek: Renesans, 1973 |
|
|
Na tle jałowej literatury wysokiej, powielającej utarte schematy, szlachecki i mieszczański folklor czasów saskich (anegdoty, facecje, zagadki) cechuje fantazja, dosadność wyrazu, obrazowość, swoisty humor. źródło: NKJP: Urszula Augustyniak: Historia Polski 1572-1795, 2008 |
3. żart
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny rozrywka
Cytaty
|
Wahałem się dobrą chwilę, [...] ale w końcu obawa, że ktoś, kogo zapytam, nie sprosta dyskrecji, może nawet po gorzale i dla facecji narobi rabanu na całą ambasadę - przeważyła. źródło: NKJP: Jerzy Pilch: Moje pierwsze samobójstwo i dziewięć innych opowieści, 2006 |
4. głupstwo
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Połączenia
- wygadywać facecje
Cytaty
|
Nie, panie pośle, bardzo celnie pan zauważył, że ja jestem osobiście zainteresowany, dlatego wysłuchuję z kamienną twarzą tego, co pan mówi, i tego, jak reagują posłowie. Chociaż bardzo trudno, jak takie facecje wygaduje. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 26.03.2003 |