UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

korupcja

Chronologizacja

SPXVI: korupcyja, SJPXVII, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

łac. corruptio

1. przekupstwo

Definicja

przyjmowanie przez pracownika instytucji państwowej pieniędzy lub innych korzyści w zamian za wykonanie czynności urzędowej korzystnej dla kogoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

Relacje znaczeniowe

synonimy:  łapówkarstwo
hiperonimy:  przekupstwo

Połączenia

  • wszechobecna, wszechogarniająca; gigantyczna, wielka; narastająca korupcja; korupcja gospodarcza, piłkarska, policyjna, polityczna, urzędnicza, wyborcza
  • korupcja administracji, elit, funkcjonariuszy, polityków, pracowników (państwowych), sędziów, urzędników, władzy...
  • korupcja wśród celników, wśród dziennikarzy, wśród funkcjonariuszy (publicznych), wśród lekarzy, wśród polityków, wśród pracowników (Państwowych), wśród urzędników...
  • korupcja i afery; korupcja i bandytyzm; korupcja i biurokracja; korupcja i łapownictwo; korupcja i nadużycia; korupcja i nepotyzm; korupcja i przekupstwa
  • kwestia, problem, sprawa, temat; zjawisko; pokusa, ryzyko; poziom, rozmiary, skala; fala, plaga; wzrost; przyczyna, źródło; rodzaj; mechanizm; akt, proceder, przejawy, przykład; dowód; próba; zarzut korupcji
  • walka z korupcją
  • winny korupcji
  • korupcja kwitnie, panuje, rośnie
  • przeciwdziałać, zapobiegać korupcji; coś sprzyja korupcji
  • potępiać, ukrócić, wyeliminować, zlikwidować, zwalczać korupcję; zarzucić komuś korupcję; coś rodzi korupcję
  • demaskowanie, ograniczenie, ujawnienie korupcji
  • coś pachnie korupcją
  • zagrożenie korupcją
  • oskarżony, podejrzewany, posądzony o korupcję; sądzony, skazany za korupcję
  • walczyć z korupcją

Cytaty

Rozdawanie przywilejów, które przynoszą duże dochody, sprzyja korupcji, a przede wszystkim podejrzeniom i wikła urzędników administracji w dwuznaczne sytuacje wbrew ich woli.

źródło: NKJP: Danuta Zagrodzka: Będą dalsze ofiary, Gazeta Wyborcza, 1993-03-04

Sędzia Piwnik zostaje przez premiera zobowiązana do przygotowania raportu o toczących się postępowaniach w sprawie nadużyć i korupcji urzędników poprzedniego gabinetu.

źródło: NKJP: Mowy i odezwy, Dziennik Polski, 2001-10-26

Czy można skutecznie zwalczać korupcję w oparciu o polski system prawny?

źródło: NKJP: Obszary korupcji, Dziennik Polski, 1999-08-23

By ukrócić korupcję i łapownictwo, rząd ustanowił 26 lipca nowy kodeks etyczny.

źródło: NKJP: Mirosław Banasiak: KUBA. 43. rocznica rewolucji, Gazeta Wyborcza, 1996-07-29

Tu nie chodzi o powoływanie jakichś nowych ciał czy organów do walki z korupcją, ale przede wszystkim o przygotowanie propozycji nowych ustaw bądź nowelizacji starych, tak aby władze wykonawcze i organy kontrolne mogły skutecznie walczyć z przestępczością gospodarczą i aby był precyzyjnie określony zakres indywidualnej odpowiedzialności za podejmowane decyzje.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 13.02.1992

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. korupcja
korupcje
D. korupcji
korupcji
neut
korupcyj
char
C. korupcji
korupcjom
B. korupcję
korupcje
N. korupcją
korupcjami
Ms. korupcji
korupcjach
W. korupcjo
korupcje

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + korupcja +
(KOGO)

2. demoralizacja

Definicja

kwestion. 
demoralizacja

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  demoralizacja

Połączenia

  • korupcja moralna
  • korupcja idei, wartości

Cytaty

Nie wiem, jaka będzie przyszłość Unii, ale poziom korupcji moralnej pośród rządzących Unią jest tak wielki, że nie widzę przed nią przyszłości.

źródło: NKJP: M.Barwicka: Czas na porządki, Tygodnik Ciechanowski, 2007-03-14

Dojrzewali do buntu przeciwko wszystkiemu, co składało się na ich dotychczasowe życie. Dostrzegali erozję i korupcję najwznioślejszych idei i wartości.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2002

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. korupcja
korupcje
D. korupcji
korupcji
neut
korupcyj
char
C. korupcji
korupcjom
B. korupcję
korupcje
N. korupcją
korupcjami
Ms. korupcji
korupcjach
W. korupcjo
korupcje

Inne uwagi

Zwykle lp

Informacja normatywna

W tym znaczeniu uznawane za błędne.

Data ostatniej modyfikacji: 19.12.2010
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj